Les 1B - Intro to VOC

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Goedemorgen/middag!

Ga op je plek zitten

Pak je informatieboek, werkboek en schrift op tafel

iPad blijft in je tas!

Hoofdstuk 3: Tijd van Regenten en Vorsten

Jaartallen: 1600-1700

periode: vroegmoderne tijd

• Uitleg groei economie
• Rol VOC en WIC

Leerdoelen: 

Plan vandaag

• Je kunt uitleggen hoe de economie op bloeide in Nederland in de 17e eeuw
• Je kunt een verband leggen tussen de driehoekshandel, de slavenhandel en de plantageslavernij.
• Je kunt uitleggen hoe de economie van de Republiek onderdeel werd van de wereldeconomie en welke rol de VOC en de WIC daarbij hadden.

Stapelmarkt - Korenbeurs in Amsterdam: goederen vanuit de hele wereld naartoe gebracht en opgeslagen werden. Van daaruit verkocht men de producten door of vervoerde ze verder landinwaarts

• Steden werden steeds belangrijker
• Er was veel werkgelegenheid
• dus trokken mensen naar de stad: groei steden > verstedelijking 
• Amsterdam wordt te klein dus bijbouwen: de Herengracht, de Keizergracht en de Prinsengracht, de Jordaan ----> ontstaan grachtengordel

Grachtengordel             §3.2

• Steden werden steeds belangrijker
• Er was veel werkgelegenheid
• dus trokken mensen naar de stad: groei steden > verstedelijking 
• Amsterdam wordt te klein dus bijbouwen: de Herengracht, de Keizergracht en de Prinsengracht, de Jordaan

Belangrijke begrippen rondom 'slavernij'

(tot) slaafgemaakte:

plantageslavernij:

kolonië:

Personen die worden behandeld als een bezit en totaal ondergeschikt zijn aan een ander persoon door gevangenneming, aankoop of geboorte.

Gedwongen arbeid door tot slaafgemaakten  op tropische landbouwbedrijven waar één product werd verbouwd.

is een overzees gebied onder bestuur van een staat.

Voor de economie van de Republiek was de handel in Europa het belangrijkst.

• In de 16e eeuw ontstaat er een wereldeconomie, door de ontdekkingsreizen van de Spanjaarden en Portugezen. 

--> handelaren uit de Republiek doen mee

1. 1602: Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC)
2. 1621: West-Indische Compagnie (WIC)

Om concurrentie te voorkomen gingen ze samenwerken in één bedrijf: compagnie

Economie in de wereld

VOC en WIC

Economie in de wereld

Verenigde Oost-Indische Compagnie

• Netwerk van handelsposten in Azië en Afrika
• Kreeg bijzondere rechten: handelsmonopolie op Azië: oorlogsvoering terecht
• Voornaamste handelsproducten waren: zilver, tin, hout, huiden, koper, ivoor, opium, rijst, koffie, tabak en specerijen
• Creëerde een monopolie op specerijen om zo meer te verdienen
• Verhandelde ook slaven!

• koopman en gouverneur generaal van de VOC
• zorgde voor de monopolie op nootmuskaathandel in 1621
• stichtte de handelspost Batavia in 1619
• "we kunnen geen handel drijven zonder oorlog, of oorlog drijven zonder handel"

Jan Pieterszoon Coen

• Jan Pieterszoon Coen in naam van de Republiek wilde dat de inwoners van de Banda eilanden alleen maar aan Nederlanders verkocht en niet ook aan de Engelsen
• Verzet van inheemse bevolking: reactie JP Coen: het eiland veroveren, de bevolking slachten of slaaf te maken
• Genocide van de inheemse bevolking

De slachter van Banda 1609 tot 1621

Economie in de wereld

West-Indische Compagnie

• Opgericht door Zeeuwse en Hollandse kooplieden.
• Monopolie op de handel in West-Afrika en Amerika
• Kaapvaart: beroofde schepen van vijandelijke landen, zoals Spanje --> legale piraten
• Veel last van concurrentie, minder succesvol dan VOC
• Berucht om slavenhandel: onderdeel van de driehoekshandel
• Dit werd gedaan voor de plantageslavernij

Driehoekshandel

tot slaaf-gemaakten