heraling thema 3,4 en 5

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

herhaling thema 3,4,5

stofwisseling

DNA

Planten

termen thema 3

assimilatie 69A licht en donkerreactie 69B,69C

dissimilatie 68A aeroob anearoob

citronzuurcyclus 68C oxidatieve fosforylering 68D

ATP, NADP+

fosforylering

enzymen: substraat, actieve centrum

activerings energie

denaturatie

termen thema 3 vervolg

chemosynthese

voortgezette assimilatie

aminozuren

sachariden

lipiden

www.bioplek.org

Lichtreactie (fotofosforylering)

fotosynthesereacties opgedeeld in 2 delen:

lichtreactie in thylakoïd

donkerreactie (Calvincyclus) in stroma

Produkten uit lichtreactie zijn nodig voor donkerreactie en omgekeerd

Assimilatie gebeurt alleen in chloroplasten via fotosynthese. 

Licht wordt via ATP (lichtreactie) omgezet in chemische energie (glucose). Vanaf glucose maken planten grotere koolhydraten, eiwitten en vetten.

Ook in andere organismen voortgezette assimilatie: vanaf glucose wordt glycogeen gemaakt, vanaf aminozuren eiwitten en vetten worden opgebouwd.

Citroenzuurcyclus

• Vindt plaats in matrix mitochondrium
• Cyclus wordt twee keer doorlopen per glucose molecuul
• Energie vastgelegd in NAD (NADH), FAD (FADH2), ADP (ATP) en GDP (GTP)
• CO2  wordt geproduceerd

Aerobe dissimilatie

• Bestaat uit 4 processen:
1. Glycolyse: glucose wordt 2 pyrodruivezuur, kost 2 ATP
2. vorming acetyl-coA + citroenzuur + NADH uit pyrodruivezuur + coA + NAD+
3. citroenzuurcyclus: citroenzuur + 6NAD+ + FAD A + ADP wordt afgebroken tot CO2 + 6NADH+ FADH2 + ATP
gebeurt 2 keer per glucosemolecuul
4. oxidatieve fosforylering: per NADH 3 ATP gevormd, per FADH2 2 ATP gevormd

Samenvatting

Oxidatieve fosforylering (68D) rond binnenmembraan mitochondrie

ATPsynthetase produceert ATP met behulp van een H⁺-gradient

H⁺-gradient wordt geproduceerd uit NADPH,H⁺ en FADH₂

hier is zuurstof nodig en wordt water geproduceerd en 34 ATP 

_{Citroenzuurcyclus (68C) in matrix mitochondrie}

NADPH,H⁺ en FADH₂ worden geproduceerd uit AcetylCoA

AcetylcoA wordt geproduceerd uit Pyrodruivenzuur 

hier wordt CO₂ geproduceerd en 2 ATP

• Dissimilatie, assimilatie en voortgezette assimilatie
• Organische en anorganische stoffen
• Autotroof en heterotroof
• ATP
• Enzymen, actieve centrum, substraat, cofactor, enzymactiviteit, activator en remstoffen
• Fotosynthese, licht- en donkerreactie, chemosynthese
• Voortgezette assimilatie koolhydraten, eiwitten (eiwitstructuur), vetten (onverzadigde en verzadigde, fosfolipiden)
• Aerobe dissimilatie (glycolyse, citroenzuurcyclus, oxidatieve fosforylering), anaerobe dissimilatie (alcoholgisting en melkzuurgisting)

Enzymen

Enzymen versnellen reacties:
verlagen benodigde energie.

Enzymen binden 1 stof: substraatspecifiek

Enzym bindt met speciale actieve plaats (active site) aan substraat.

Vormen samen een complex.

Enzym katalyseert reactie en laat daarna product(en) los:

E + S > ESC > E + P

enzymen zijn substraat specifiek

Sleutel/slot principe

Elk enzym kan maar 1 soort reactie versnellen.

Enzymen worden niet opgebruikt

termen thema 4

genoom

DNA (70A tm M)

RNA (mRNA, tRNA)

sequentie

DNA replicatie

DNA polymerase

Okazaki-fragmenten

telomeren 

PCR

termen thema 4 vervolg

sequensen

DNA fingerprinting

restrictie-enymen

transcriptie/ translatie

genregulatie / gen expresie

apoptose

methylering

mutaties

termen thema 4 vervolg

crossing-over

biotechnologie

genetische modificatie 70M

recombinant DNA techniek

complimentair DNA

CRISP

DNA replicatie: in S-fase van mitose

DNA wordt verdubbeld

DNA polymerase bindt nucleotiden aan DNA

A-T en G-C

Hierdoor twee identieke DNA strengen

bij elkaar gehouden door centromeer

DNA-replicatie

• Begint bij replicatiestartpunt
• In twee richtingen verbindingen verbroken door helicase
• Replicatiebel ontstaat
• DNA-polymerase leest oude streng in 3' --> 5' richting
• Nieuwe streng vormt dus in 5' --> 3' richting

www.bioplek.org

www.bioplek.org

termen planten (binas 91C)

meristeem

cambium

hout/batvaten

bandjes van caspari

waterpotentiaal

assimilatie en dissimilatie

geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting

auxine

termen planten vervolg

fototropie en geotropie

mechanische en chemische afweer

Auxine

• Licht vermindert aanmaak auxine
• Auxineconcentratie lager aan belichte zijde
• Belichte zijde groeit langzamer
• Stengeltop groeit richting licht
• Auxine door zwaartekracht in onderkant stengel, waardoor deze naar boven groeit
• In wortel andersom

Bandjes van caspary zorgen voor worteldruk en verhinderen dat water met opgeloste mineralen (zouten) terug kan stromen naar de schors.

endodermiscellen met bandje van caspary (paars) bevatten veel mitochondriën, omdat er veel ATP nodig is om zouten door actief transport naar binnen te halen.

Groei

• Delingen in meristeem toppen van stengels en wortels (groeipunten) zorgen voor lengtegroei
• Diktegroei: cambium
• Celstrekking en celspecialisatie één van twee dochtercellen stamcel in meristeem

Cambium

• Houtcellen naar binnen, bastcellen naar buiten
• Kunnen vaten vormen

Houtvaten en bastvaten ontstaan uit cambium

Assimilatie en dissimilatie

Intensiteit van de fotosynthese is de snelheid waarme bij de fotosynthese glucose wordt gevormd en zuurstof vrijkomt.

Afhankelijk van factoren (licht, CO2, water, golflengte)

De beperkende factor bepaald de snelheid van de intensiteit van de fotosynthese

de rode lijn is het zonneblad en de blauwe het schaduwblad op een plant. Bij P is de CO2-opname gelijk voor beide bladeren. De intensiteit van de fotosynthese in P bij zonnebladeren is ..

1. groter dan die van schaduwbladeren
2. kleiner dan die van schaduwbladeren
3. gelijk aan die van schaduwbladeren

bij welke temperatuur groeit de plant het hardst? 

bij welke temperatuur is de intensiteit van de fotosynthese het hoogst?

Waterpotentiaal

• Osmotisch potentiaal wordt negatiever met meer opgeloste stoffen
• Drukpotentiaal wordt positiever met hogere turgordruk
• Water beweegt van hoog naar laag waterpotentiaal