Tijdvak 3 (geheel (HAVO)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Graag zitten volgens plattegrond

Hofstelsel

Hofstelsel: 

1. Horige boeren mochten op het domein van de heer wonen. 
2. Hier beschikten de horigen over een stuk land om hun gezin te voeden. 
3. Ze hadden de plicht om een deel van hun opbrengsten van de oogst af te staan aan de heer. 
4. Ook waren ze verplicht om de graan te malen in de model van de heer en daar voor te betalen in natura. 
5. Horigen moesten ook herendiensten doen voor hun heer.

Als een heer meerdere domeinen had, stelde hij meestal een rentmeester aan. Deze zorgde voor het domein in afwezigheid van de heer. 

Planning tot de vakantie

Deze week :

Dinsdag- TV3:  islam en hofstelsel

Donderdag: TV3: christendom en feodaal stelsel

Week 9 oktober

• Tijdvak 4

Week 15 oktober

• op reis

Planning na de vakantie

Donderdag 2 november

• inleveren mindmap 1-4 
• (op tijd ingeleverd, dan gebruiken bij de toets)

Na de herfstvakantie tot de Toetsweek

• Tijdvak 5 samen behandelen, 1 ka per les. 
• geen mindmap bij de toets van tijdvak 5

Toets

Tijdvak 1-4 (met mindmap indien op tijd ingeleverd)

Tijdvak 5 (geen mindmap)

Weging 10%, SE!

Lesson UP

Klascode: gldom

Teams

Tijdvak 3

Programma

• KA.9: Het ontstaan en de verspreiding van de Islam.
• KA.10: De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.
• KA.11: Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
• KA.12:  De verspreiding van het christendom in geheel Europa.

Het ontstaan van de Islam

• Mohammed
• monotheïstisch
• Islamitische jaartelling
• Mekka, Medina
• Koran

Kalifaat

Jihad

Kenmerken

• Welvarende landbouw-stedelijke samenlevingen
• Mooie steden, Damascus, Bagdad, Cordoba
• Bloeiende beschaving, Arabisch schrift, wetenschap.
• Tolerantie tegen joden en moslims
• Veel overname van elementen uit de Perzische en Grieks-Romeinse cultuur.

de belangrijkste verschillen tussen soennieten en sjiieten samengevat. 

Aspect 2

De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd door hof stelsel en horigheid

Hofstelsel en Horigheid.

• Romeinse rijk > onveilig in Europa
• Horigheid
• Domein
• Hofstelsel 
• Herendiensten

Weer landbouwsamenleving

Door het einde van de Pax Romana daalde handel. 

• Dit zorgde ervoor dat West-Europese economie grotendeels zelfvoorzienend werd. 

Plattelandsgemeenschappen maakten zelf wat zij nodig hadden en dreven nauwelijks handel met de buitenwereld. Zij waren Autarkisch 

Horigheid

Oorzaken horigheid: 

1. Landbouw productie daalden. Om te voorkomen dat de productie nog verder daalde verbood de overheid de boeren om hun land te verlaten. 
2. Deze verplichtingen gingen later over van ouders op de kinderen. 
3. Hierdoor ontstond een groep halfvrije mensen (horigen), die niet van hun land mochten maar wel rechten hadden. 
4. Er ontstond ook een groep met erfelijke voorrechten. Deze groep was de Adel. 

Noem 4 kenmerken van het hofstelsel.

forms.office.com

Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.

• Koninkrijken
  
• Karel de Grote
• Leenheren / leenmannen
• Feodalisme / leenstelsel

Feodum betekent leen

Het Feodale stelsel

Het feodaal stelsel

Feodale Stelsel

Het feodale stelsel is dus een politiek systeem, want het heeft betrekking op het bestuur van een rijk

4. De verspreiding van het christendom in geheel Europa.

Kenmerken

Kloosters en Monniken

Paus en bisschoppen

Twee zwaardenleer

Missionarissen

Relikwieën

Heiligen

Verspreiding

395 Christendom staatsgodsdienst

496 bekering Clovis koning van de Franken

690 Willibrord

754 Bonifatius

Rooms-katholiek en Orthodox

Extra uitleg

                     KA.a                                         KA.b                                                KA.c

                    KA.d >

Na de val van het West-Romeinse Rijk beschermden Germaanse koningen zich met ..

1. Vazallen
2. Horige boeren
3. Hofmeiers
4. Krijgsheren

Na de val van het West-Romeinse Rijk veranderde de landbouwsamenleving in een landbouwstedelijke samenleving. 

1. Juist
2. Onjuist

Op de afbeelding hiernaast zien we een ..

1. Domein
2. Horigheid
3. Staat
4. Krijgsheren

Het land in een domein werd bewerkt volgens het ..

1. Feodaal systeem
2. Hofstelsel
3. Vroonland
4. Trouw zweren

Bonifatius en Wilibrord zijn goede voorbeelden van ..

1. Bisschoppen
2. Priesters
3. Missionarissen
4. Heiligen