X Toon + Schema's en tabellen + Hoofdgedachte

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Toon + Schema's en tabellen + hoofdgedachte

Leerdoelen

• Je kan het verschil uitleggen tussen ironie en overdrijving (toon).
• Je kan schema's en tabellen aflezen.
• Je kan de hoofdgedachte van een tekst bepalen a.d.h.v. het tekstdoel.

Structuur van de les

• Uitleg 'toon'
• Uitleg tabellen en diagrammen
• Uitleg hoofdgedachte
• Afsluiting

'toon'/'intentie' herkennen

Bij de onderdelen 'luisteren' en 'kijken' moet je vragen beantwoorden over de toon of intentie van de spreker.

Toon: hoe hij iets zegt (boos, geïrriteerd, neutraal)

Intentie: wat hij echt bedoelt (dat kan iets anders zijn dat wat hij letterlijk zegt)

'toon'/'intentie' herkennen

Bij de onderdelen 'luisteren' en 'kijken' moet je vragen beantwoorden over de toon of intentie van de spreker.

Toon: hoe hij iets zegt (bijvoorbeeld: boos, geïrriteerd, neutraal)

Intentie: wat hij echt bedoelt (dat kan iets anders zijn dat wat hij letterlijk zegt)

'toon'/'intentie' herkennen

Bij ironie zegt de spreker het tegenovergestelde van wat hij bedoelt, om ermee te spotten.

•  'Zo, jij bent lekker op tijd!' (tegen iemand die veel te laat is)
• ‘Ideaal strandweertje!’ (bij slecht weer)
• ‘Je moet vooral zo doorwerken, dan kom je er in ieder geval’ (tegen iemand die zijn taak niet heeft gemaakt)
• ‘Dat heb je weer goed aangepakt’, nadat alles verkeerd is gegaan

Een voorbeeld van ironie is..

1. "Wat ben je toch een aardige jongen!" Als hij iets aardigs zegt en dat normaal nooit doet.
2. "Wat ben je toch een aardige jongen!" Als hij net iets lelijks tegen iemand gezegd hebt.
3. "Wat ben je toch een aardige jongen!" Als je het niet meent.
4. "Wat ben je toch een aardige jongen?!" Als je je afvraagt of het zo is.

Zit in deze zin ironie?

1. ja
2. nee

Wat wordt bedoeld met ironie?

1. Het tegenovergestelde zeggen van wat je bedoelt
2. Een bijtende, snerende opmerking naar iemand maken
3. Een negatief wereldbeeld hebben

Waar is sprake van stijlfiguur
IRONIE

1. "Ik heb zo veel huiswerk dat mijn rugzak voelt alsof er een olifant op zit."
2. "Oh, geweldig! Mijn auto is weer eens gestolen. Wat een fantastische dag."
3. "Haar glimlach was zo helder als de zon, maar haar ogen vertelden een verhaal van diepe droefheid."
4. De verkeersagent kreeg een boete omdat hij te snel reed."

'toon'/'intentie' herkennen

Bij overdrijving maakt de spreker wat hij zegt bewust groter, soms voor komisch effect.

• "Hij huilde zeeën van tranen"
•  "Ik sterf van de honger/dorst" 
• "Ik heb me doodgelachen".

Waar is sprake van stijlfiguur
OVERDRIJVING

1. "Ik heb zo veel huiswerk dat mijn rugzak voelt alsof er een olifant op zit."
2. "Oh, geweldig! Mijn auto is weer eens gestolen. Wat een fantastische dag."
3. "Haar glimlach was zo helder als de zon, maar haar ogen vertelden een verhaal van diepe droefheid."
4. De verkeersagent kreeg een boete omdat hij te snel reed."

Welke uitspraak is een overdrijving?
Je staat voor een volle kledingkast en zegt...

1. ik heb helemaal niets om aan te trekken!
2. Ik kan een broek aantrekken.
3. Ik heb nog twee broek om aan te trekken.
4. Ik kan nog een broek aantrekken.

Na de volgende video beantwoord je de volgende vraag:

Hoe zou je de toon van Maarten van Rossem omschrijven?

a. boos

b. ironisch

c. overdrijvend

d. teleurgesteld

www.bing.com

Hoe zou je de toon van Maarten van Rossem omschrijven?

1. boos
2. ironisch
3. overdrijvend
4. teleurgesteld

Tabellen en diagrammen

Let goed op de titel!!!

Tabel

Beantwoord straks de volgende vraag: Is de economische positie van de onderzochte groep mensen gemiddeld verbeterd of verslechterd ten opzichte van hun ouders?

Is de economische positie van de onderzochte groep mensen gemiddeld verbeterd of verslechterd ten opzichte van hun ouders?

1. verbeterd
2. verslechterd
3. dat is niet te zeggen aan de hand van de tabel
4. zowel verbeterd als verslechterd

Staafdiagram

Enquête onder 500 huisdierbezitters

Circeldiagram

Grafiek

Tekstdoel: informeren

Tekstsoort: nieuwsbericht

Tekstdoel: overtuigen

Tekstsoort: ingezonden brief

Tekstdoel: activeren

Tekstsoort: advertentie

Tekstdoel: instrueren

Tekstsoort: handleiding

Afsluiting

Schrijf op pagina 367 in een aantal zinnen wat van deze les wil onthouden.

Huiswerk: 

Taak 2 (Intensief lezen):

Opdracht 4 (p. 29 t/m 31)