H6.4 Infrarode en ultraviolette straling

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

6.4 Infrarode en ultraviolette straling

Wat klopt niet over elektrische lading?

1. Het laden ontstaat door wrijving
2. statisch is een ander woord voor elektrisch geladen
3. Het gaat verloren door waterdamp in de lucht
4. Als je een geladen trui draagt, trek je mensen aan

Wat gaan we doen vandaag?

Kennis ophalen stof Havo 2 en 3

Uitleg/herhaling Havo 2

Werk afmaken!

Eline doet een proef met statische elektriciteit. Bij een van de proeven stoot een geladen voorwerp A een tweede voorwerp B af. Je kunt hieruit afleiden dat voorwerp B.

1. positief geladen is
2. negatief geladen is
3. dezelfde lading heeft als voorwerp A
4. een tegengestelde lading heeft als voorwerp A

Waardoor kan statische elektriciteit ontstaan?

1. Magnetisme
2. Schudden
3. Wrijving

Wat zorgt ervoor dat het haar van dit meisje recht overeind staat?

1. Toveren
2. Elektrisch vermogen
3. Statische elektriciteit
4. Magnetisme

Elektronen zelf

1. lopen soms van min naar plus
2. lopen altijd van min naar plus
3. lopen altijd van plus naar min
4. lopen soms van plus naar min

Elektronen zijn:

1. Negatief :(
2. Positief :)
3. Neutraal :|

Infrarood licht is ...

1. alleen natuurlijk
2. alleen kunstmatig
3. zowel natuurlijk als kunstmatig

Als iets veel infrarood straling uitzendt, dan is dat .........

1. Warm
2. Koud

Welk apparaat werkt met infrarood straling?

1. Broodrooster
2. Frituurpan
3. Magnetron
4. Kookeiland

van infrarode straling word je

1. warm
2. koud
3. ziek
4. bruin

Infrarood licht zit aan
de .........
kant van
het spectrum.

1. Linker
2. Rechter

Leerdoelen van paragraaf 6.4

• Je kunt uitleggen waar in het spectrum infrarode en ultraviolette straling zitten. 


• Je kunt kenmerken van infrarode en ultraviolette straling opschrijven.
  
• Je kunt toepassingen van infrarode en ultraviolette straling opschrijven. 
• Je kunt uitleggen wat de gevaren zijn van ultraviolette straling 
• Je kunt opschrijven waarvoor uv-lampen gebruikt worden.
• Je uitleggen wat de eigenschappen zijn van drie verschillende soorten UV-straling.
  

0

Infrarode straling

Infrarood straling (IR) of warmtestraling:

- Voorwerpen en organismen zenden deze vorm van straling uit. 

Hogere temperatuur --> meer infrarode straling

Warmtelampen

- Infraroodstraling

- rood licht

Gebruik:

warmhouden van dieren. 

Pasgeboren kuikens onder de warmtelamp.

Infrarode straling in licht spectrum

- zit naast rood

- is onzichtbaar

- voelen als warmte 

Infrarood betekent letterlijk vóór het Rood!

In het spectrum vind je het infrarood vóór het rood.

Toepassingen van infrarode straling

• In de afstandsbediening van de TV.
• Infraroodsensor -->  gevoelig voor warmte. 
  

       Buiten lampen die aan gaan door mensen of dieren.

• Alarmsystemen 
• Automatische winkeldeuren
  

Noem twee voorbeelden waarbij Infrarood straling word gebruikt

Welke straling zend een warmtelamp uit?

Word er meer of minder UV straling doorgelaten vandaag de dag dan 1000 jaar geleden?

1. Meer UV straling
2. Minder UV straling

Ultraviolette (UV-)straling

- van de zon  

- kleurt je huid (rood of bruin)

   -> extra pigment = bescherming

Let op! Niet te lang in de zon!

    --> zonnebrand

    --> huidkanker!

De ozonlaag

Ozon (gas) in de ozonlaag.

Ozon houdt UV-straling tegen.

Luchtvervuiling -> Gat in ozonlaag

--> meer UV straling op aarde

--> Gevaarlijk voor mens en dier.

Uv-lampen

UV-lampen: geven vooral ultraviolette straling en beetje Violet-licht

• Zonnebanken (Erg slecht voor je Huid)
  
• Discotheek lichten / blacklight (erg zwak).

In licht spectrum:

Ultraviolette straling links van het violet.

UV-straling aantonen met een fluorescerende stof.

Die stof gaat licht geven als er UV-straling op valt. 

 

Wat is er gevaarlijk aan UV-straling

Wat kan je zichtbaar maken met UV licht?

1. Fluorescerende stof
2. Letters
3. Mensen

Aan de slag

- Havo 2: 6.4 afmaken

- Havo 3: 5.1 afmaken