VWO 2 PTO 3 L 12 Geloof, tolerantie en wetenschap in de Republiek II

Welkom in de geschiedenisles!
1 / 28
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

Cette leçon contient 28 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Welkom in de geschiedenisles!

Slide 1 - Diapositive

https://decorrespondent.nl/7418/nederland-was-voor-even-de-grootste-slavenhandelaar-ter-wereld/2862934290722-5e1de7f5

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen



  1. Je kunt de godsdienstpolitiek van de Republiek uitleggen.
  2. Je weet dat die tolerantie (verdraagzaamheid) niet voor iedereen gold, bijvoorbeeld minder voor katholieken en waarom dat zo was
  3. Je weet waarom wetenschappers graag naar de Republiek kwamen.
  4. Je kunt uitleggen wat de Wetenschappelijke Revolutie inhoudt
  5. Je kunt uitleggen welk verband er is tussen de vrijheid in de Republiek en het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
  6. Je kunt benoemen welke beroemde wetenschappers er leefden in de Gouden Eeuw in de Republiek en welke bijdrage zij hadden aan de wetenschap.

Apart begrippendoel: Je kent 
Rationalisme
Empirisme





Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschappelijke Revolutie
systematisch kennis verwerven:
- rationalisme (verstand)
- empirisme (waarneming)

gevolgen:
- ontdekking van natuurwetten
- vooruitgangsgedachte

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschappelijke Revolutie
Nieuwe manier van kennis verwerven.
Empirisme: je kan uitzoeken hoe iets zit door waarnemingen te maken en metingen uit te voeren. 
Dit gebeurde door:
- Observaties
- Experimenten
- Daaruit conclusies trekken

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leidende vraag: wat is kennis precies?
Empirie: Systematisch opschrijven van waarnemingen
Met experimenten aantonen dat het waar is.
Wat heb je nodig: Instrumenten
Want: Je kan alleen opschrijven wat je kan waarnemen! 

Rationalisme:
logisch redeneren om tot juiste conclusies te komen. Het verstand kan leiden tot het verkrijgen van kennis, ook als je deze niet direct kan waarnemen.
"als.... dan...."

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Deductie: Een theorie opstellen op basis van empirische observaties
Ontwikkeling van logisch redeneren
Een dier is misschien wel Gods schepping
Uit de microscoop blijkt iets anders (er zit meer achter) 

Rationalisme: Je gaat uit van je eigen verstand, en niet op basis van “de algemene mening”, bijv. Bijbel. “Wonderen bestaan niet”.





Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Christiaan Huygens
Nederlandse geleerde (1629-1695) 
Uitvinden van differentiatie (wiskunde)
Verbetert de telescoop
Doet daarmee nieuwe waarnemingen: o.a. grootste maan van Saturnus (Titan) 

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Antoni van Leeuwenhoek
Microscopen

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

timer
1:00
Wat is tolerantie?

Slide 12 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Geloof en tolerantie
  • calvinistische kerk was bevoorrecht

  • Schuilkerk

  • Tolerantie in vergelijking met de strenge vervolging in andere landen
onse lieve heer op solder

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

wetenschap en tolerantie
  • Doordat mensen toegestaan waren om anders te denken gingen steeds meer mensen onderzoek doen
  • Boeken die in andere landen verboden waren mochten wel in de Republiek worden gepubliceerd 
Baruch de Spinoza
Was een Portugese Jood, die met zijn familie vanuit Portugal naar Amsterdam gevlucht was omdat zij streng vervolgd werden door de katholieken. De keuze was: bekeren, sterven of vluchten.

Slide 14 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschap en tolerantie
  • In de Republiek was er vrijheid van denken --> ruimte voor wetenschappelijk onderzoek.
  • Buitenlandse wetenschappers kwamen naar de Republiek om boeken te laten drukken
  • Nederlandse wetenschappers deden belangrijke uitvindingen

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschap
  • Boerhaave: wereldberoemde arts 
  • Spinoza: filosoof -> rationalisme 
  • Antonie van Leeuwenhoek: bioloog-> uitvinder van de microscoop 

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wetenschap
  • Hugo de Groot: godsdienst, geschiedenis en rechten 
  • Christiaan Huygens: wiskunde, natuurkunde, sterrenkunde
    -> ontdekte met een telescoop de ringen van Saturnus 

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

wetenschap en tolerantie
  • Antoni van Leeuwenhoek

  • Hugo de Groot

  • Christiaan Huygens
Antoni van Leeuwenhoek
Amateur wetenschapper. Van beroep was hij lenzenslijper maar hij ontwikkelde zich tot instrumentenmaker en bioloog. Hij heeft door de uitvinding van de microscoop bijvoorbeeld ook bacteriën ontdekt.
Hugo de Groot is een rechtsgeleerde die gezien wordt als de grondlegger van het internationale recht, hij omschreef wanneer een oorlog gevoerd mag worden en wanneer niet.
Belangrijk wiskundige en natuurkundige. Uitvinder van de telescoop, zijn mening was dat wiskunde de basis is van alle wetenschap.

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Handel en tolerantie
  • Joodse vluchtelingen uit Antwerpen mochten wél een synagoge bouwen 
  • Nederlanders zagen in de Indianen in Brazilië bondgenoten tegen Portugal 

  • Tolerantie kwam voort uit economische en politieke belangen 

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Handel en tolerantie
  • Rationalisme
  • De natuur en wereld bestuderen dmv. het verstand (ratio = latijn voor verstand)

  • Wetenschappelijke revolutie
Heel kort gezegd stelde Spinoza dat God de natuur is. Dit werd hem niet in dank afgenomen door de Joodse gemeenschap in Amsterdam en hij werd ge-excommuniceerd voor zijn uitspraken. Ook werd hij verbannen uit de stad Amsterdam. Hij wordt gezien als één van de grondleggers van het rationalisme.

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke uitvinding werd door een Nederlander gedaan tijdens de Gouden Eeuw?
A
Microscoop
B
Telescoop
C
Brandweerslang
D
Duikboot

Slide 21 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Samen staan we sterker
  • Johan Maurits van Nassau was tolerant tegenover de Indianen, en ook tegenover de plantagehouders die daar 'regeerde' deze waren katholiek
  • Dit kwam omdat hij hulp nodig had tegenover de Portugezen en was dus puur voor zijn eigen best wil

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maar je moet wel iets voor me doen
  • 1585 Joodse vluchtelingen uit antwerpen mochten wel een plek bouwen voor hun religie Synagoge 
  • Dit mocht omdat ze veel wisten van handel en erg veel geld hadden, dit was dus beter voor de republiek

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Spik splinter nieuw
  • Door vrijheid van godsdienst was er veel minder censuur, mensen konden zelf denken
  • Iets wat hierdoor stilletjes opkwam was natuurwetenschappen
  • Christiaan Huygens 1651 Telescoop, en verdieping in wiskunde, Klok voor op schepen
  • Antoni van Leeuwenhoek de Microscoop

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Onderzoekers
  • Wetenschappelijk onderzoek (empirisch onderzoek)  

  1. Hugo de Groot  - Mare liberum (recht)
  2. Renee Descartes - filosofie
  3. Baruch Spinoza - filosofie
  4. Antonie van Leeuwenhoek – microscoop (biologie)
  5. Galilei - sterrenkunde
  6. Christiaan Huygens – slingeruurwerk (wiskunde)

  • Wetenschappelijke revolutie en het rationalisme.

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Constantijn Huijgens
Hugo de Groot
Baruch Spinoza
Antoni van Leeuwenhoek
Boerhaave
Microscoop
Bacteriën
Slingeruurwerk
Filosoof
Arts
Rechten
Wiskunde
Rationalisme

Slide 27 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Leerdoelen


  1. Je kunt de godsdienstpolitiek van de Republiek uitleggen.
  2. Je weet dat die tolerantie (verdraagzaamheid) niet voor iedereen gold, bijvoorbeeld minder voor katholieken en waarom dat zo was.
  3. Je weet waarom wetenschappers graag naar de Republiek kwamen.
  4. Je kunt uitleggen wat de Wetenschappelijke Revolutie inhoudt.

Apart begrippendoel: Je kent 
Rationalisme
Empirisme





Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions