Zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Grammatica zinsdelen

Lesdoel

Aan het einde van deze les kan je;

- zinnen in zinsdelen verdelen.

- zinsdelen benoemen.

Op welke manier kan je de persoonsvorm vinden?

1. zinsdelen verplaatsen
2. de zin in een andere tijd zetten
3. goed kijken naar alle woorden
4. de zin in het meervoud of enkelvoud zetten

zinsdelen 

• een zinsdeel is één woord of een groepje woorden dat bij elkaar hoort
• de pv is altijd één zinsdeel
• alles vóór de pv is ook altijd één zinsdeel

Werkwijze: 

1. Zet alle woorden apart vóór de pv en probeer een goede zin te maken. 

2. Lukt dat? Dan is het een zinsdeel. 

3. Lukt dat niet? Dan moet je het volgende woord erbij nemen.  

 

Zinsdelen en persoonsvorm

Een zinsdeel kan uit 1 woord bestaan, maar ook uit meer woorden.

Mijn broer koopt een cd

Mijn broer koopt een cd 

Persoonsvorm is een vorm van het werkwoord 

* Zet de zin in een andere tijd > dan verandert de pv

* Verander het getal (meervoud naar enkelvoud of andersom)> dan verandert de pv

Het bouwplan van een zin.

Het werkwoord (PV) bepaalt hoeveel zinsdelen er in je basisplan van een zin moeten zitten. 

Dat heeft te maken met de betekenis van het werkwoord.

Werkwoord: praten

De enige vraag die er écht nodig is: 

WIE praten?

De basiszin heeft 2 zinsdelen nodig

De leerling | praat.

Werkwoord: omhakken

Hier zijn twéé vragen nodig: 

WIE hakt om? 

en

 WAT hakt die persoon om?

De basiszin heeft 3 zinsdelen nodig.

De houthakker | hakt | de zieke boom | om. 

Henkie eet graag een appel.

Schrijf over en verdeel in zinsdelen.

Henkie | eet | graag | een appel.

Pv = eet

Ond = Henkie

 AZ (Wat?) = een appel

AZ (Hoe?) = graag

Een beer loopt in het bos.

Schrijf over en verdeel in zinsdelen.

Een beer | loopt | in het bos.

Pv = loopt

Ond = een beer

AZ (waar?) = in het bos

Pipo zet zijn tent op.

Schrijf over en verdeel in zinsdelen.

Pipo | zet | zijn tent | op.

Pv = zet op

Ond = Pipo

Az (wat?) = zijn tent

Zal ik je na school ophalen?

Schrijf over en verdeel in zinsdelen.

Zal | ik | je | na school | ophalen?

Pv = zal, wwg = zal ophalen

Ond = ik

Az (met wie?) = je

Az (wanneer?) = na school

Wanneer heeft de hond je huiswerk opgegeten?

Schrijf over en verdeel in zinsdelen.

Wanneer heeft de hond je huiswerk opgegeten?

Pv = heeft, wwg = heeft opgegeten

Ond = de hond

Az (wat?) = je huiswerk

Az (wanneer?) = wanneer

Uit hoeveel zinsdelen bestaat;

Ik reed op mijn fiets door de wijk.

1. 3
2. 6
3. 2
4. 4

Uit hoeveel zinsdelen bestaat;

Mijn oma gaat donderdagavond altijd naar de bingo.

1. 3
2. 5
3. 2
4. 4

Uit hoeveel zinsdelen bestaat;

Vroeger werden gevangen vissen op de kade verhandeld.

1. 4
2. 7
3. 2
4. 3

Uit hoeveel zinsdelen bestaat;

Honderden bekeuringen schreef de politie in de vakantie uit aan verkeersovertreders.

1. 4
2. 5
3. 2
4. 3

Extra oefenen?

Juf Melis

https://www.jufmelis.nl/zinsontleding/zinsdelen/zinsdelen-1

of meer zinnen op:

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-zinsdelen-bepalen/

www.jufmelis.nl

www.cambiumned.nl