1B week 12 les 2 P3 Grammatica: uitleg meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom 1B

Doe je telefoon in de telefoontas. 

Ga op je vaste plek zitten. 

Pak je leesboek. 

Laat de iPad in de tas. 

Geen tas op tafel.

Geen jas of kauwgom in het lokaal. 

Stil lezen

Vandaag

H76 meewerkend voorwerp

Berat en Anwar flex!

Kern P3 te behandelen stof

H5 Zelfstandig naamwoord en lidwoord: behandeld

H6 Bijvoeglijke naamwoorden en telwoorden: behandeld

H19 Werkwoorden herkennen: behandeld

H20 Persoonsvorm: behandeld

H21 Onderwerp: behandeld 

H33 Werkwoordelijk gezegde behandeld

H34 Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord 

H47 Voorzetsel: behandeld

H48 Persoonlijk voornaamwoord 

H49 Bezittelijk voornaamwoord 

H61 Aanwijzend voornaamwoord 

H62 Betrekkelijk voornaamwoord 

H75 Lijdend voorwerp week 13 les 1 behandeld

H76 Meewerkend voorwerp week 14 

H77 Bijwoordelijke bepaling week 15

PO 

P1: Anwar Arush Arthur: dinsdag 21 maart inleveren

P2: Anwar Berat: dinsdag 4 april inleveren

Staat in SOM!

Kom naar de flex!

Lesdoelen

Je leert hoe je het meewerkend voorwerp herkent in een zin. 

Herhaling vorig lessen

Hoe vind je de persoonsvorm?

Hoe vind je het onderwerp?

Hoe vind je het werkwoordelijk gezegde?

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

Persoonsvorm PV

De PV is altijd een werkwoord. 

De volgende morgen lag er een groene enveloppe op de mat.

1. De vraagproef

Maak een vragende zin. Het werkwoord dat vooraan komt te staan is de PV. 

Lag er de volgende morgen een groene enveloppe op de mat?

2. De tijdproef

Verander de tijd van de zin. Het werkwoord dat verandert is de PV. 

De volgende morgen ligt er een groene enveloppe op de mat.

3. De getalproef

Verander het getal (enkelvoud/meervoud) van het onderwerp. Het werkwoord dat verandert is de PV. 

De volgende morgen lagen er groene enveloppen op de mat. 

Zinsdelen

De volgende morgen |lag |er | een groene enveloppe | op de mat.

Begin altijd met het verdelen van de zin in zinsdelen. Een zinsdeel is één woord of een groepje woorden dat bij elkaar hoort.

Wat je voor de persoonsvorm kunt zetten, is een zinsdeel:

De volgende morgen lag er een groene enveloppe op de mat. 

Een groene enveloppe lag er de volgende morgen op de mat.

Op de mat lag er de volgende morgen een groene enveloppe.

Er lag de volgende morgen een groene envelop op de mat.

 

Dit zijn de zinsdelen:

de volgende morgen

een groene enveloppe

op de mat

er

 

Onderwerp OW

1. Gebruik Wie/Wat + PV

Een magere jongen stond in het doel.

PV: stond

Onderwerp = Wie/Wat + PV

Wie/Wat stond? Een magere jongen stond

Onderwerp: een magere jongen

Onderwerp OW

2. Verander de persoonsvorm van meervoud naar enkelvoud of andersom. Het onderwerp verandert mee. 

De magere jongen stond in het doel.                 De magere jongens stonden in het doel.

Onderwerp: de magere jongen

3. Maak de zin vragend. Het zinsdeel dat meteen na de pv komt te staan, is het onderwerp. 

Stond de magere jongen in het doel?

Werkwoordelijk gezegde WG

Geeft aan wat het onderwerp doet. 

Alle werkwoorden in de zin inclusief de persoonsvorm. 

Werkwoorden zijn dingen die je kunt doen. Ik fiets naar school. Het hele werkwoord is fietsen. 

Wij spelen met de blokken.

Werkwoordelijk gezegde

Soms is het WG maar één werkwoord, dat is dan ook altijd de PV.

Soms zijn het er meer. 

Werkwoordelijk gezegde

Die bloemen staan al een hele week in de vaas.

PV: staan
OW: die bloemen

WG: staan

Werkwoordelijk gezegde

Dit weekend wil ik mijn verjaardag gaan vieren. 

PV: wil

OW: ik

WG: wil gaan vieren

Werkwoordelijk gezegde

Ook delen van scheidbare werkwoorden: 

opletten - let…op

De woordjes ‘te’ en ‘aan het’ horen bij het WG.

Hij zat op de rug van het paard een boek te lezen.

WG: zat te lezen

De kinderen zijn tikkertje aan het spelen.

WG: zijn aan het spelen

Werkwoordelijk gezegde

Na het klassenfeest ruimen de leerlingen met elkaar de rommel op. 

PV: ruimen

OW: de leerlingen

WG: ruimen op (hele WW is opruimen!)

Lijdend voorwerp

Het lijdend voorwerp is ook een zinsdeel.

Niet alle zinnen hebben een lijdend voorwerp!

Hoe vind je het LV?

1. Noteer het OW en WG

2. Stel de vraag: Wat/Wie + WG + OW

Antwoord = LV

Lijdend voorwerp

1. Noteer het OW en WG

2. Stel de vraag: Wat/Wie + WG + OW

Antwoord = LV

Tom (OW)| leest (WG) |een mooi boek| in zijn vrije tijd. 

1. Tom = OW 

    leest = WG

2. Wat leest Tom? Een mooi boek = LV

Lijdend voorwerp

Mascha | koopt | altijd | drop.

PV: koopt

OW: Mascha

Wie/Wat + WG + OW = LV

Wat koopt Mascha? drop

LV: drop

Uitleg meewerkend voorwerp

Samen theorie doorlezen blz. 156

Meewerkend voorwerp MW

Aan (Voor) Wie + WG + OW = MW

Een MV hoort altijd bij een werkwoord dat iets met ‘geven’ te maken heeft. Het meewerkend voorwerp ‘krijgt of ontvangt’ iets.

 

Let op: een MV komt met aan en zonder aan voor.

Met AAN:

De patiënt leende zijn bril aan de dokter.

Zonder AAN:

De patiënt leende de dokter zijn bril.

De patiënt leende (aan) de dokter zijn bril.

 

Niet in alle zinnen waar ‘aan’ voorkomt, zit een MW.

Die foto deed Frank aan Emmy denken.

GEEN MW: Frank geeft niks en Emmy krijgt niks!

Huiswerk nakijken

H75 opdracht 1 t/m 5

Huiswerk

Noteer in je agenda voor de volgende les:

H75 opdracht 6 t/m 10

H76 opdracht 1

Aan de slag

Ga aan de slag met het maken van de opdrachten. 

Of

Maak een groepje van 4 en start met je po. 

Is de opdracht duidelijk?

Volgende les

Bijwoordelijke bepaling H77

Zijn voor jou de lesdoelen behaald?

Ik kan het meewerkend voorwerp vinden in een zin.

Hoe ging deze les?

Wat heb je geleerd vandaag?

Wat vond je leuk aan deze les? 

Heeft iemand vragen?

Fijne dag 

&

tot de volgende keer!