AFP 2.3.16

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 16

Periode 3

Leerjaar 2

Vorige les

Waar ligt de lever in het menselijk lichaam?

Waarom wordt de lever ook wel de 'pitstop' van het lichaam genoemd?

Wat is het belangrijkste bloedvat van de lever?

Noem minimaal 3 functies van de lever.

Wat zijn de belangrijkste symptomen van hepatitis?

Wat zijn mogelijke complicaties van hepatitis?

Lesindeling 

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Vorige les (10 min.)
3. Lesindeling en Lesdoelen (5 min.)
4. Korte herhaling pathologie van de Lever (10 min.)
   
5. Theorie galblaas (15 min.)
6. Zelf aan de slag (25 min.)
7. Afsluiting en huiswerk (5 min.)
   

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Uitleggen hoe de galblaas is opgebouwd en welke functies deze heeft.
  
• Vertellen welke aandoeningen de galblaas kent, welke symptomen hierbij horen en op welke manier deze aandoeningen behandeld kunnen worden.
• Uitleggen hoe de alvleesklier is opgebouwd en welke functies deze heeft.
  
• Vertellen welke aandoeningen de alvleesklier kent, welke symptomen hierbij horen en op welke manier deze aandoeningen behandeld kunnen worden.

Pathologie Lever

Hepatitis: Ontsteking van de lever (door virussen en alcoholmisbruik)

• Meer dan 6 maanden: chronische hepatitis

Symptomen: Lever kan afvalstoffen niet goed verwerken 

• Er ontstaat icterus (geelzucht)
• Patiënten hebben 'stopverf-ontlasting'
• Donkere urine
• Er is sprake van vermoeidheid
• Jeuk, vermoeidheid

Bilirubine hoopt zich op in het bloed, omdat de lever dit dus niet meer eruit kan filteren

Complicaties...

Levercirrose: Leverweefsel verandert in bindweefsel (littekens)

• Door bijvoorbeeld hepatitis
• Ook door chronisch alcoholmisbruik of auto-immuunziekte
• Lever werkt steeds minder -> uiteindelijk transplantatie

Lever wordt eerst groter om verlies aan functie te compenseren...

• Als er op tijd wordt behandeld, kan leverfalen voorkomen worden
• Anders levertransplantatie

Maar zeg je lever...

Dan zeg je galblaas!

De galblaas

Galblaas:

• Ligt nét onder de lever
• Opslagplaats voor gal uit de lever
• Bevat 30-50 ml gal

Gal: Zorgt voor de vertering van vetten

• Geelgroene vloeistof, gemaakt door de lever
• Galzuren binden aan vetten voor betere opname
• Wordt weer opgenomen door darmen

Een deel van de gal wordt ook met de ontlasting uitgescheiden.

Galstenen

Galstenen: Ontstaan door ingedikte gal

• Let op de 5 F's (female, fat, forty, fair and fertile)

Symptomen:

• Koliekpijn met bewegingsdrang
• Misselijkheid, braken
• Geelzucht, ontkleurde ontlasting

Complicatie: Ontsteking galblaas of pancreas

Oorzaak is onbekend. Vaak zonder pijn (mensen hebben het meestal niet door)

Koliekpijn: het lichaam probeert de galsteen kwijt te raken door het spierweefsel samen te laten trekken.

Als het gal niet meer verder kan, dan hoopt dit zich op in de lever en komt uiteindelijk in het bloed terecht. Door stuwing kan er echter ook een ontsteking van de galblaas en alvleesklier ontstaan.

Behandeling: NSAIDs tegen de pijn, eventueel operatie. Diagnostiek door echografie.

Alvleesklier

Alvleesklier: Pancreas

• 12-15 cm lang
• Ligt deels achter de maag
• Maakt verteringssappen

De alvleesklierbuis mondt ook uit

in de Papil van Vater in de 

twaalfvingerige darm (duodenum).

Zelf aan de slag

Open de opdracht 'Werking van de pancreas' op CumLaude.

Gebruik de volgende boeken om de vragen te beantwoorden:

• Anatomie en Fysiologie: Hoofdstuk 8.6.1-8.6.3
• Medische kennis: Hoofdstuk 7.15

Lever de opdracht in op CumLaude als je deze afhebt.

Willem is drie weken geleden overleden.

Huiswerk

• Verder gaan met een samenvatting/lijst met moeilijke woorden bij het spijsverteringsstelsel
  
• Afmaken en inleveren opdracht 'Werking van de pancreas’