Galwegen, Lever en alvleesklier

• Verpleging en verzorging
• MBO

Lever en alvleesklier

wat is de Latijnse naam voor de lever?

1. pylorus
2. fraxiparine
3. hepar
4. pancreas

Welk vat vervoert zuurstofrijkbloed naar de lever?

Welk vat vervoert zuurstofarmbloed, maar voedingsstoffenrijkbloed naar de lever?

Hemoglobine uit oude rode bloedcellen wordt door de lever afgebroken tot bilirubine. IJzer en vitamine B12 worden door de lever opgeslagen

De lever produceert enkele bloedeiwitten, waaronder stollingsfactoren. Stollingsfactoren zijn eiwitten die nodig zijn voor de bloedstolling.

Pathologie lever

-Levercirrose

-Leverontsteking

Levercirrose

Levercirrose: Leverweefsel verandert in bindweefsel (littekens)

• Door bijvoorbeeld hepatitis
• Ook door chronisch alcoholmisbruik of auto-immuunziekte
• Lever werkt steeds minder -> uiteindelijk transplantatie

Lever wordt eerst groter om verlies aan functie te compenseren...

• Als er op tijd wordt behandeld, kan leverfalen voorkomen worden
• Anders levertransplantatie

Leverontsteking / hepatitis

De bekendste vormen van een leverontsteking zijn: 

- hepatitis A  (orgaan-virus)

- hepatitis B  (orgaan virus)

- ziekte van Weil 

Gal wordt gemaakt in de...

1. Galblaas
2. Lever
3. Alvleesklier
4. Maag

Geelzucht/icterus

Geelzucht is geen ziekte, maar een symptoom  

Oorzaken 

- Bij een aandoening van de lever of galblaas kunnen de ogen en de huid van een zorgvrager geel kleuren. 

Symptomen 

- Het oogwit, het tandvlees en de huid worden geel.  

- ontlasting bleek (stopverfontlasting) 

-  de urine donkerbruin  

Behandeling 

- Oorzaak van de ziekte behandelen als dat kan. 

Wat voor kleur heeft ontlasting bij een galwegafsluiting?

1. Bruin
2. Rood
3. Grijs / wit
4. Zwart

Galstenen

Galstenen: Ontstaan door ingedikte gal

• Let op de 5 F's (female, fat, forty, fair and fertile)

Symptomen:

• Koliekpijn met bewegingsdrang
• Misselijkheid, braken
• Geelzucht, ontkleurde ontlasting

Complicatie: Ontsteking galblaas of pancreas

Oorzaak is onbekend. Vaak zonder pijn (mensen hebben het meestal niet door)

Koliekpijn: het lichaam probeert de galsteen kwijt te raken door het spierweefsel samen te laten trekken.

Als het gal niet meer verder kan, dan hoopt dit zich op in de lever en komt uiteindelijk in het bloed terecht. Door stuwing kan er echter ook een ontsteking van de galblaas en alvleesklier ontstaan.

Behandeling: NSAIDs tegen de pijn, eventueel operatie. Diagnostiek door echografie.

cholecystitis

Oorzaak

 95% van de gevallen doordat een galsteen de afvoer van galvloeistof naar de galwegen afsluit

Symptomen

• scherpe pijn rechts bovenin de buik
• misselijkheid, braken
• koorts 

Welk hormoon zal worden afgegeven door de pancreas na een periode van vasten?

1. Insuline
2. Glucagon
3. Glucose
4. Glycogeen

Pathologie pancreas

-Pancreatitis

-Pancreaskanker

Pancreatitis

Oorzaak

• verstopping van de afvoergang van de pancreas door galstenen (40 %)
  
• overmatig alcoholverbruik (30 %)

Symptomen

• Acute hevige bovenbuikpijn met uitstralende pijn naar de rug, linkerzij en linkerschouder.
• opgezette en erg pijnlijke buik, hoge koorts en braken
• Geelzucht

Pancreas kanker

Oorzaak

Onbekend.

Risicofactoren

• Overgewicht of obesitas
  
• Roken
  
• Chronische alvleesklierontsteking
  
• Erfelijkheid (speelt in 5-10% van de gevallen een rol)

Pancreas kanker

Symptomen

• De meest voorkomende klachten zijn; minder eetlust, misselijkheid, zeurende pijn in de buik en/of in de rug, een verstoord ontlastingspatroon en gewichtsverlies. 
• Geelzucht
• In een later stadium van de ziekte kan jeuk, braken, ernstige vermoeidheid en vetdiarree (steatorróe) ontstaan. Zeer ernstige verschijnselen zijn; darmbloedingen, darmafsluiting en vochtophoping in de buik (ascites).