KT2 module 6 les 6 week 7 Blaaskatheter 2024-2025

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

DA2 Module 6 Katheters

DA2

Module 6 |Week 8

Les 7 (3)

Medisch technisch handelen

Hoofdstuk 6.10 Katheter

Voorkennis activeren

Wat is géén complicatie na het plaatsen van een blaaskatheter?

1. urineweginfectie
2. blaaskrampen
3. gewichtsverlies
4. lekke ballon

Hoe noem je de katheter die geplaatst wordt door de buikwand net boven het schaambeen?

1. Catheter a demeur (CAD)
2. Nelaton-katheter
3. Tiemann-katheter
4. Suprapubisch katheter

Hoe noem je dit broekje?

1. Urineopvang systeem
2. Plasverband
3. Incontinentie materiaal
4. Luier

Wat voor soort katheter zou dit zijn?

1. Condoomkatheter
2. Verblijfskatheter
3. Suprapubische katheter
4. Nelaton-katheter

een veel voorkomende maat voor een blaaskatheter is ... charrière

1. 20 - 22
2. 8 - 10
3. 12 - 14
4. 10-12

Er bestaan speciale katheters voor mannen, hoe heet degene met een iets gebogen punt?

1. Catheter a demeur
3. Nelaton-katheter
4. Tiemann-katheter

Een Tieman katheter wordt gebruikt bij

1. mannen
2. mannen met een vergrote prostaat
3. bij vrouwen na een operatie van de blaas
4. bij mannen na een operatie van de blaas

Wat is blaaskatheterisatie?

Blaaskatheterisatie

Het af laten lopen van urine via een slangetje

Via plasbuis of via opening in de buikwand (suprapubisch)

Eenmalige katheterisatie

Verblijfskatheter:(CAD = catheter a demeure)

                                     -2-weg --> urine + ballon

                                     -3-weg --> urine + ballon + blaasspoelen

Soorten en maten katheters

diameter - charriére - CH - 1/3mm

vrouwen CH 12-14       mannen CH 14-16

mannen: -Nelaton - 40cm met rechte punt

                    -Tiemann - 40cm met gebogen punt (prostaat)

Hoe/wanneer krijg je als DA te maken met katheters of katherisatie?

Rol DA

• Triage - urineretentie
• Onbehandelbare incontinentie
• Residu bepalen 
• Thuiszorg/verzorgingstehuis

Wat wordt bedoelt met de charriere van een katheter?

1. opening
2. ballon
3. dikte
4. ventiel

Een gewone katheter, is dat een Tieman-katheter, een PVC-katheter of een Nelaton-katheter?

1. Tieman
2. Nelaton
3. PVC

Patiënte heeft een suprapubische katheter. Hoe wordt deze katheter ingebracht?

1. Via de buikwand
2. Via de urinebuis

Wat voor een katheter is dit?

1. Enkelloops katheter
2. Dubbelloops katheter
3. Drieloops katheter
4. Verblijfskatheter

Wat voor een katheter is dit?

1. Enkelloops katheter
2. Eenmalige katheter
3. Dubbelloops katheter
4. Drieloops katheter

Blaaskatheter

De nieren behoren tot 

de uitscheidingsorganen

Het urinewegstelsel bestaat uit de volgende onderdelen:

• Nieren (renes)
  
• Urineleiders( ureter(e)s)
  
• Blaas( vesicae)
  
• Urinebuis(urethra)
  

'De weg die de urine maakt'

1. Nierslagader - bloed gaat naar de nieren
2. Nierschors - nefronen: bloed wordt gefilterd
3. Niermerg - nefronen: Fijnere filtering (lis van Henle)
4. Vervolgens gaat de voorurine door de lis van Henle 
5. Nefron - Glucose, Zouten en Water worden vanuit het nefron teruggebracht naar het bloed
6. Nierbekken - vocht en afvalstoffen gaan naar nierbekken (=urine)
7. Urineleider - urine van het nierbekken via urineleider naar de blaas.
   Via de urinebuis verlaat de urine het lichaam. 

Een blaasontsteking wordt door bacteriën veroorzaakt. Vaak gaat het om een bacteriesoort die vooral in de darm leeft, maar ook rond de plasbuis voorkomt. Het gaat meestal om de E. coli-bacterie. Bacteriën komen via de plasbuis de blaas binnen, waar ze zich hechten aan de blaaswand en die gaat ontsteken. 

Vrouwen hebben vaker een blaasontsteking dan mannen, omdat de plasbuis van vrouwen korter is dan die van mannen.

Blaasontsteking

Urine-incontinentie

Stress-incontinentie: bij drukverhoging als niezen, lachen springen -> bekkenbodem trainen bij fysio

Urge-incontinentie: plotselinge aandrang en plas niet op kunnen houden -> hele plas wordt verloren -> kan aandoening blaas, zenuwstelsel of bijwerking medicatie zijn -> blaastraining door steeds > 15 min plas uit te stellen -> geen medicatie voor tenzij blaastraining niet helpt bijv. oxybutynine, solifenacine (let op bijwerkingen als maag, obstipatie, suf, wazig zien, droge mond)

Nierbekkenonsteking

• Nierbekkenontsteking
  
• Wanneer urine maar 1 kant op stroomt -> urine loopt vanuit de blaas terug de nier in
  
• Soms is urolithiasis (niersteen) ook een oorzaak!
  
• Pijn zij, rug, aanvalsgewijs, koorts, ziek, misselijk, braken bij ook nierstenen kolieken
  
• Complicatie is urosepsis -> bacteriën bereiken bloed
  
• Vaak thuis behandeld
• Bij chronische pyelonefritis: controle NF -> niertransplantatie of nierdialyse

Bij een nierbekkenontsteking ( Pyelonefritis)  is het nierbekken ontstoken. Dit kan zo zijn bij 1 of bij beide nieren. Het komt door bacteriën.

Het nierbekken zit aan de onderkant van de nier. Het is een soort trechter. De nieren maken de plas. De plas stroomt vanuit het nierbekken via de urineleider naar de blaas.

Wanneer wordt een katheter gebruikt?

• Urineretentie > onvermogen om blaas volledig of gedeeltelijk te legen​
• Blaasspoelen​
• Onbehandelbare incontinentie​
• Afnemen van urine voor kweek​
• Blaasresidu bepalen > bepalen hoeveel urine er achter blijft na volledig uitplassen 

Katheters

Externe katheters zoals condoomkatheter

en interne katheters zoals een blaaskatheter

Suprabubische katheter (via buikwand).

Blaaskatheter

Diameter wordt aangeduid met de maat Charriëre (CH).

Vrouwenkatheters meestal in maat 12 of 14 CH.

Mannenkatheters 14 of 16 CH.

Speciale Mannenkatheters

• Nelaton-katheter is 40 cm lang en heeft een rechte punt

• Tiemann-katheter is 40 cm lang en heeft een iets gebogen punt. De Tiemann-katheter wordt gebruikt bij bijvoorbeeld een prostaatvergroting, zodat de katheter makkelijker langs de vernauwing kan.  

Afronden + huiswerk

• Vragen?
• Opdracht Katheteriseren inleveren
• Gastles BZL

Einde les

Vragen?

Gastles BZL MSMH

Volgende les