H5.1 Deel 2: handel en de opkomst van steden

5.1 Handel en de opkomst van steden

Planning

• Herhaling
• Lesdoelen
• Uitleg 
• Quiz
• Opdrachten maken

Lesdoelen

• Je kan uitleggen waarom de geldeconomie ontstond 
• Je kan een nadeel benoemen van de geldeconomie in de ME
• Je kan 3 voordelen benoemen van de Hanze 
• Je kan een definitie geven van: geldeconomie, handelstad, Hanze

Er komt meer geld in omloop

• Ook boeren vonden ruilen vervelender worden
• Waarom?
• Op de markt niet altijd voldoende producten om direct te ruilen
• Hadden geld nodig voor pacht + belasting

Nadeel geldeconomie = overal een ander soort munt... moeilijk te bepalen hoeveel de munten waard zijn. 

Handelsnetwerk

• Groeit --> grotere gebieden
• Steden die geld met langeafstandshandel verdienen: handelssteden
• Extra geld door tol heffen

• Vanaf 12e eeuw samenwerking kooplieden Noord-Europese steden

Er komt meer geld in omloop

• Verandering: ontstaan geldeconomie vanaf 13e eeuw
• Domeinheer vond pacht in vorm van oogst ondhandig
• Waarom?
• Oogst vergaat 
• Geld praktischer --> leger + hofhouding betalen makkelijker

Handelsnetwerk

• Hanze = handelsverbond van steden langs de Noordzee en de Oostzee. 
• Voordelen: 
• 1. Koggeschepen in groepjes varen = veiliger 
• 2. Samen eisen minder tol te betalen 
• 3. Leveranciers niet samenwerken met concurrenten Hanze

Producten: 

Engeland: wol, linnen

Oostzeegebied: hout, graan, haring, huiden

• Niet enige handelsnetwerk in Europa

• In Brugge ontmoetten Hanzekooplieden & kooplieden uit Zuid-Europa elkaar

Er kwam meer geld in omloop doordat domeinheren het onhandig vonden om hun pacht in de vorm van oogst te ontvangen

1. waar
2. niet waar

Definitie van een handelsstad is een stad waarin men elkaar met geld betaald

1. waar
2. niet waar

De geldeconomie zorgde voor een stijging in handel en nijverheid

1. waar
2. niet waar

Een voordeel van lid zijn van de Hanze is...

1. Minder concurrentie
2. Veiliger
3. Minder tol
4. A, B en C zijn goed

Nederlandse Hanzesteden haalden hout, graan, huiden en haring uit

1. Oostzeegebied
2. Engeland

Brugge was een belangrijke handelspost van de Hanze

1. waar
2. niet waar

Opdrachten maken

• Maak opdracht 8 t/m 16 van 5.1 
• Vragen? steek je vinger op
• Na 15 min bespreken 
• Fluisterend overleggen

• eerder klaar?
• Begrippen leren, samenvatting maken 
• ontdekkingsplaat bekijken

Opdrachten bespreken

10

11

16a

Hoe zat het ook alweer

• Wat zijn twee redenen voor het onstaan van de geldeconomie? 

• Wat was een nadeel van de geldeconomie in de ME?

• Wat is de Hanze?