Beschouwende teksten

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Beschouwende teksten 

Beschouwen als tekstdoel is:

1. volledig objectief
2. overwegend objectief
3. volledig subjectief
4. overwegend subjectief

Met een beschouwing wil je als schrijver:

1. activeren
2. overtuigen
3. opiniëren
4. informeren

Bij een beschouwing zijn bronnen belangrijk

1. waar
2. niet waar

Welke tekstsoort weerlegt tegenargumenten?

1. betoog
2. beschouwing
3. uiteenzetting
4. column

Waarom heeft een beschouwing een open einde ten opzichte van een gesloten einde bij een betoog?

Kenmerken beschouwing

• Lezer kan na lezen beschouwing zelf een mening vormen = opiniëren als tekstdoel
• Er wordt altijd een probleem besproken
• Grotendeels objectief + goede documentatie
• Stijl: zakelijk, beschrijvend, genuanceerd in eigen mening

Vaste opbouw beschouwing

Zoals altijd: inleiding, kern, slot

• Inleiding: probleem, vraag, situatie, gebeurtenis
• Kern: meerdere alinea's met meerdere mogelijke visies
• Slot: open einde, want meerdere verklaringen, antwoorden of oplossingen

En de vaste tekststructuren dan...?

Vaste tekststructuur: hoe zat dat?

• Vast patroon in een tekst dat een aantal vaste vragen beantwoordt.
• Helpt je bij het doorgronden van langere en ingewikkelde teksten (en het schrijven ervan!)

Bij beschouwingen zien we: 

1. probleem-oplossingsstructuur
2. vraag-antwoordstructuur
3. verklaringsstructuur

1 Probleem-oplossingsstructuur

1. Inleiding: wat is het probleem? bijv. de toename van het autoverkeer.
2. Middenstuk: waarom is dat een probleem? wat zijn de gevolgen? welke oorzaken zijn er? welke oplossingen zijn er?
3. Slot: wat is de beste oplossing?

2 Vraag-antwoordstructuur

1. Inleiding: wat is de centrale vraag? bijv. in welke maatschappelijke problemen zijn jongeren geinteresseerd?
2. Middenstuk: welke antwoorden zijn er op die vraag?
3. Slot: wat is de conclusie of samenvatting?

3 Verklaringsstructuur

1. Inleiding: welk verschijnsel vraagt om een verklaring? bijv. het ontstaan van het noorderlicht
2. Middenstuk: welke kenmerken heeft het verschijnsel? welke verklaringen/oorzaken/redenen zijn ervoor te geven?
3. Slot: wat is de hoofdgedachte van de beschouwing kort samengevat? 

En nu:

Bekijk zelfstandig, vóór de start van de les van donderdag, de docu 'Pisnicht: the movie' (zie ook de ELO > Bronnen > map Nederlands > Periode 3). 

Denk alvast na over de volgende dingen:

- wat is het probleem?

- Hoe wordt het probleem in de docu besproken?

- welke tekststructuur zou je kunnen gebruiken voor een beschouwing?