Woordenschat blok 5 leerjaar 1 vmbo

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wat ga je leren in blok 5?

Aan het eind van de paragraaf kan/weet je:

1. opzoeken of iets een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord is;
2. de juiste verwijswoorden te gebruiken.
3. de betekenis van moeilijke woorden

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig

• In het Nederlands is het lastig te bepalen of een zelfstandig naamwoord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is. Je kunt het alleen zien aan het lidwoord.
  

• Woorden met het lidwoord 'het’ zijn altijd onzijdig (o).
• Woorden met het lidwoord 'de' zijn mannelijk (m) of vrouwelijk (v).

• Als je wilt weten of een woord mannelijk of vrouwelijk is, kun je in een woordenboek of woordenlijst opzoeken of een woord mannelijk (m) of vrouwelijk (v) is.
• Vrouwelijke woorden zijn bijvoorbeeld woorden die je gebruikt als het om vrouwelijke personen of dieren gaat (koningin, kip, moeder).

De volgende woorden staan in het woordenboek. Welk woord is een het-woord?

1. massagoed (o)
2. matador (m)
3. matinee (v)
4. matrijs (v/m)

De volgende woorden staan in het woordenboek. Welk woord is een de-woord?

1. matje (o)
2. matrix (v)
3. merg (o)
4. methaan (o)

Waarom?????

Waarom is het belangrijk te weten of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is?

Omdat je dat bij verwijzingen wel kunt zien!

• Heb je een boek gekocht? Ja. Het ligt op de tafel.
• Onze kip heeft deze week elke dag een ei gelegd. Ze is er maar druk mee.

We brengen deze schommelstoel naar de kringloop, want ___ past niet meer in onze kamer.

schommelstoel (m)

1. zij
2. hij

Deze kastanjeboom wordt gekapt, omdat ___ ziek is.

boom (m)

1. zij
2. hij

Deze winkel staat bekend om ___ lage prijzen.
winkel (m)

1. haar
2. zijn

De bewonersvereniging viert dit jaar ___ vijfjarig bestaan.

vereniging (v)

1. haar
2. zijn

Schrijf zoveel mogelijk zelfstandige naamwoorden op waar je alleen het lidwoord 'het' voor zet (bijvoorbeeld (het)applaus) (2 minuten de tijd).

Verwijswoorden

vrouwelijke woorden: verwijs met zij of haar

mannelijke woorden: verwijs met hij of zijn

onzijdige woorden: verwijs met het of zijn

vrouwelijk / mannelijk / onzijdig

Als mijn tante komt logeren, neemt zij haar hondjes mee.

Ben gaat zwemmen en hij neemt zijn duikbril mee.

Het rugbyteam behaalde zijn eerste beker.

Geef de betekenis van experimenteer.

1. uitproberen
2. onderzoek
3. uitzoeken
4. inspecteren

Geef de betekenis van aangetast.

1. opgelost
2. ziek gemaakt of beschadigd
3. opgeknapt
4. vervallen

Geef de betekenis van grondig.

1. globaal
2. in de grondverf zetten
3. diepgaand en uitgebreid
4. onderzoek

Geef de betekenis van effect.

1. snelheid
2. resultaat
3. speciaal
4. bewijs

Geef de betekenis van dat gaat ten koste van.

1. verliezen
2. profiteren
3. een ander heeft er voordeel van
4. is nadelig voor

Als je iets beweert, dan....

1. is het voor altijd
2. is dat het belangrijkste
3. eis je iets
4. zeg je dat iets zo is

Als je een voorwaarde stelt, dan .........

1. is het heel precies
2. is het voor altijd
3. betekent het iets
4. eis je iets

Als het echt iets inhoudt, dan ...........

1. is dat het belangrijkste
2. eis je iets
3. zeg je dat iets zo is
4. betekent het iets

En nu zelf aan de slag!

Aan het eind van blok 5 Over Taal kan je

• opzoeken of iets een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord is; 
  
• de juiste verwijswoorden gebruiken. 
  
• de betekenis van moeilijke woorden geven

 

Huiswerk Blok 6 bespreken en s.o. Over taal opgeven