Thema 3 BS 4 Cellen en BS 5 planten en dierencellen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

3.4 en 3.5 

 planten en dierencellen

deze les

• Uitleg Thema 3 Basisstof 4 en 5
• Oefenvragen (geel)
• Verdieping (paars)
• NB! De practicumopdrachten (in het werkboek) worden uitgesteld.

lesdoel

• Je kunt de celonderdelen benoemen.
• Je kunt aangeven wat de functies zijn van de celonderdelen.
• Je kunt de verschillen tussen dierlijke en plantaardige cellen benoemen.

Herhaling: Zet op volgorde van groot naar klein

Orgaanstelsel

Orgaan

Weefsel

Cel

Organisme

https:

Dierlijke cel

• Celemenbraan: een dun vlies om het cytoplasma
• Cytoplasma: water met opgeloste stoffen
• Celkern: regelt alles wat in de cel gebeurt.
• Kernmembraan: dun vlies om de celkern heen

celmembraan

Een dun vlies dat de inhoud van de cel scheidt van zijn omgeving. Het bestaat vooral uit vetten en eiwitten. De eiwitten spelen een rol bij de opname en afgifte van stoffen.

celkern

De celkern is het regelcentrum van de cel en ligt in het cytoplasma. De celkern bestaat uit kernplasma met daarin chromosomen (bevatten de erfelijke eigenschappen van de cel)

De celkern zorgt voor de zelfregulatie en zelforganisatie van de cel.

kernmembraan

De buitenrand van de celkern, een dun vlies dat het kernplasma van het cytoplasma scheidt.

cytoplasma

Het cytoplasma bestaat uit water met daarin opgeloste stoffen waarin deeltjes zweven.

Plantencel

Plantencellen hebben net als dierlijke cellen een celmembraan, cytoplasma, celkern en kernmembraan.

Daarnaast hebben planten ook:

• celwand
• plastiden zoals chloroplasten
• centrale vacuole

Celorganellen

Dit zijn delen met een eigen functie in de cel

• Celkern: informatie geven en aansturen. 
• Plastiden: verschillende functies

functie

Plantencel

Tekst

celwand : stevig laagje om de cel heen.  

celmenbraan: dun vlies om het cytoplasma 

cytoplasma: bestaat uit water en opgeloste stoffen. 

celkern: regelt alles wat in de cel gebeurt

intercellulaire ruimten: ruimte gevuld met lucht of water.

vacuole: blaasje, gevuld met vocht.

bladgroenkorrels : Hier vindt fotosynthese plaats.

celkermenbraan: een dun vlies om celkern heen.

celorganellen

Delen van de cel met een eigen functie

zoals plastiden

• bladgroenkorrels
• kleurstofkorrels 
• zetmeelkorrels 

Plantaardige en dierlijke cellen

Bladgroenkorrels zitten alleen in .....

1. dierlijke cellen
2. plantaardige cellen

Bij dierlijke cellen zorgt de celwand voor stevigheid

1. Waar
2. Niet waar

Wat is waar?

1. Cel 1: plantaardige cel Cel 2: dierlijke cel
2. Cel 1: Bacterie Cel 2: dierlijke cel
3. Cel 1: dierlijke cel Cel 2: plantaardige cel
4. Cel 1: Schimmelcel Cel 2: plantaardige cel

Plastiden

Bladgroenkorrels (fotosynthese)

Kleurstofkorrels (aantrekkelijk/rijp)

Zetmeelkorrels (opslag)

Meer weten?

Na het onderdeel aan de slag kun je oefenen met vragen over de lesstof.

Cellen bevatten nog meer onderdelen.

Vaak zijn deze niet met een lichtmicroscoop te zien.

Als je meer wilt weten over andere celorganellen ga je verder in deze lesson-up. (differentiatie, met paars aangegeven)

Extra oefenstof is met geel aangegeven.

Aan de slag

zelfstandig werken

• thema 3 basisstof 3 (practicum in het lab)
• thema 3 basisstof 4 (practicum in het lab)                                Opdracht 19 in het werkboek
• tehema 3 basisstof 5 opdracht 21 en 22

Welke soort cel is dit?

1. plantaardige cel
2. dierlijke cel
3. schimmel cel
4. bacterie cel

Welke onderdelen heeft een plantencel? Sleep de goede antwoorden ernaar toe

plantencel

celmembraan

cytoplasma

Vacuole

celwand

bladgroenkorrels

celkern

Wat is de functie van de vacuole? Sleep het juiste antwoord naar het vinkje

Stroperige vloeistof waarin alle celorganellen liggen

Bepaalt welke stoffen de cel in en uit mogen

Regelt wat er in de cel gebeurt

Met vocht gevuld blaasje dat stevigheid geeft aan de cel

Geeft stevigheid

Welke cel heeft bladgroenkorrels?

1. Plantaardige cel
2. Dierlijke cel
3. Plantaardige en dierlijke cellen
4. Schimmelcel

Waarmee is de vacuole gevuld?

1. Water met opgeloste stoffen
2. Lucht
3. Cytoplasma
4. Tussencelstof

Hebben dierlijke cellen een celwand?

1. ja
2. nee

Welke stof zit er in chromosomen?

1. Lucht
2. DNA
3. Chromosomen vocht
4. Water

DNA is een molecuul....

1. ... in een cel
2. ... in een celkern
3. ... in een celkern Het regelt de erfelijkheid.
4. ... in een celkern Het regelt de voortplanting

Hoeveel chromosomen komen voor in een geslachtscel van een mens?

1. eicel 23 zaadcel 23
2. eicel 46 zaadcel 46
3. eicel 23 zaadcel 46
4. eicel 46 zaadcel 23

https:

https:

https:

Wat wist je nog niet?