Th3 B1 Organismen ordenen Oefenvragen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1

Thema 3 Ordening

B1    Organen van mensen

Info gebruikt van:

Malmberg methode Biologie en verzorging voor jou

Biologiepagina.nl

Bioplek.org

Biologieweb.nl

e.a. 

Leerdoelen

Je kunt de kenmerken noemen van 

dieren, planten, schimmels en bacteriën

Begrippen: Eencellig, meercellig, celkern, celwand, bladgroenkorrels

Je kunt uitleggen wanneer organismen tot 

dezelfde soort behoren

Begrippen: Soort

Nakijken: Magister 

ELO gedeelde documenten NZ kies thema

Na het leren, controleren, wat weet je al? 

Wat is nog lastig? Wat ga je daaraan doen?

1. Gebruik de leertips voor NZ (in je schrift geplakt, in magister)

2. Gebruik de leerdoelen: Leg uit

3. Leerwerkboek: Afbeeldingen met namen van onderdelen leren

4. Herhaal het maken van de opdrachten (online)

5. Magister-Leermiddelen: Flitskaarten

6. Magister-Leermiddelen: Test jezelf van elke basisstof

7. Magister-Leermiddelen: Oefentoets (diagnostische toets) ... voor PW

8. LessonUP: oefenvragen maken

9. Gebruik biologiepagina.nl (Let op: Daar is meer info, die extra's niet leren)

Nog meer info en/of oefenen

Spongebob opdracht

Deze opdracht krijg je van de docent

Je krijgt hiervoor een cijfer

Organismen

Er leven meer dan anderhalf miljoen soorten organismen op de aarde. Deze organismen zijn geordend, er zijn groepen gemaakt met daarin organismen met dezelfde kenmerken.

In de afbeelding zie je een verzameling dieren. Die verzameling dieren kun je ook weer op verschillende manieren ordenen. 

Je kunt daarvoor bijv. kijken naar de lichaamsbouw van de verschillende dieren of naar het milieu waarin ze leven.

      2-tal: Ja - Nee     Kun je in 3 x raden?

kikker

zeester

libelle

zebra

duizendpoot

kreeft

giraffe

kwal

roodborstje

papegaaiduiker

snoek

2-tal: Opdracht kenmerken

Leerling 1: Neem een van de dieren in gedachten.

Leerling 2: Stel een gesloten vraag (antwoord ja - nee). 

Probeer in zo weinig mogelijk vragen te ontdekken welk dier jouw medeleerling in gedachten heeft.

Het is ook mogelijk dat beide vragen stellen aan elkaar (beide hebben een dier in gedachten.

Bespreken: Welke vragen heb je gesteld?

Op welke kenmerken van de dieren heb je gelet?

4 rijken

Biologen ordenen alle organismen in 4 groepen. Zo'n groep noem je een rijk. Hiernaast zie je de 4 rijken.

Bij het indelen heeft men gekeken naar de celkenmerken: celkern, celwand en bladgroenkorrels.

celkenmerken

Een plantencel heeft alle kenmerken!

celkenmerken

Een bacterie heeft maar 1 kenmerk!

Elke cel van een organisme bevat celplasma (een vloeistof).

Daar omheen zit een dun elastisch vliesje (celmembraan). 

Dit celmembraan kan stofjes binnenlaten, eruit laten gaan en tegenhouden.

De 4 rijken en hun cellen met de celkenmerken

planten

dieren

schimmels

bacteriën

Celkenmerken:

-  celkern

-  celwand

-  bladgroenkorrels

celkern

celkern

celwand

celwand

1

2

extra

cytoplasma = celplasma = een stroperige (cel)vloeistof

2

extra

grote vacuole =  vochtblaasje

1

3

extra

celmembraan, Heel dun elastisch vliesje, bepaalde stoffen kunnen hier doorheen.

3

rijk en celkenmerken

Plantenrijk

Celkern Celwand Bladgroenkorrels

4

rijk en celkenmerken

Rijk van de schimmels

Celkern  - Celwand

2

rijk en celkenmerken

Rijk van de dieren

Celkern

3

rijk en celkenmerken

Rijk van de bacteriën

celwand

1

Plantaardige cel

Bladgroenkorrels liggen in het celplasma (cytoplasma).

In de bladgroenkorrels vindt fotosynthese plaats. In de bladgroenkorrel kan de plantencel zijn eigen voedsel maken.

Hiervoor heeft de plant water, koostofdioxide en (zon)licht (energie) nodig. 

Bij de fotosynthese komt zuurstof vrij (dat ademen wij in) en voedsel voor de plant.

eigen voedsel maken

Mensen kunnen niet hun eigen voedsel maken.

Hiervoor gaan we naar de winkel of halen we ingrediënten van het land.

Ook dieren, bacteriën en schimmels kunnen het niet. Zonder planten zouden er geen voedsel en geen zuurstof zijn!

Soorten

Organismen behoren tot hetzelfde soort:

• als ze zich samen kunnen voortplanten

       en de nakomelingen vruchtbaar zijn

Van wie is welke cel?

Dier

Schimmel

Bacterie

Plant

- ja, een celkern
- geen celwand
- geen bladgroenkorrels

1. bacterie
2. schimmel
3. plant
4. dier

Bacteriën

schimmels

dieren

planten

geen celwand

bladgroen korrels

geen celkern

wel celwand, 

celkern, geen bladgroenkorrels

- geen celkern
- wel een celwand
- geen bladgroenkorrels

1. bacterie
2. schimmel
3. plant
4. dier

Kenmerken:
Wel een celkern
Geen celwand
Geen bladgroenkorrels

1. plantaardige cel
2. schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

- wel een celkern
- wel een celwand
- geen bladgroenkorrels

1. bacterie
2. schimmel
3. plant
4. dier

Dit zijn celkenmerken

1. Celkern- Celwand Bladgroenkorrels
2. Plant - Dier - Schimmel
3. cel onder de microscoop en cel met het blote oog te zien
4. Bacterie - Schimmel - Plant - Dier

- ja, een celkern
- ja, een celwand
- ja, bladgroenkorrels

1. bacterie
2. schimmel
3. plant
4. dier

Organismen worden ingedeeld
in de rijken:

1. Planten - Dieren
2. Bacteriën - Schimmels
3. Dieren - Planten - Bacteriën - Schimmels -Mensen
4. Bacteriën - Schimmels - Planten - Dieren

Fotosynthese
Wat is ==> NIET waar

1. Dit vindt plaats bij sommige dieren en alle planten
2. Dit vindt plaats in groene planten
3. Dit vindt plaats in de bladgroenkorrels
4. Hierdoor maakt de plant zijn eigen voedsel

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

Kan dit een wangslijmvliescel zijn?

1. ja
2. nee
3. dat kun je niet weten
4. nee, dit is een schimmel

Een bacterie heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

Een cel van een schimmel heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

alleen een celwand 

met celvloeistof

Schimmel

Bacterie

Plantaardige cel

Dierlijke cel

Een plantencel heeft:

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

WAT IS ======> NIET JUIST?
In de koelkast vind je alle groepen organismen

In de koelkast vind je niet alleen eetbare planten en dieren, maar ook smakelijke schimmels en bacteriën. Brie bijvoorbeeld is bedekt met een wit laagje schimmels. Champignons zijn paddenstoelen en behoren dus ook tot de schimmels. Er zijn ook smakelijke bacteriën. In yoghurt en kwarktoetjes zitten heel veel bacteriën. Deze toetjes zijn gemaakt van melk waaraan melkzuurbacteriën zijn toe- gevoegd. Deze melkzuurbacteriën maken de melk dik en friszuur. Melk is afkomstig van een koe, maar melk bevat geen cellen van een koe. Yoghurt en kwarktoetjes bevatten ook geen cellen van een koe.

1. prei en sla behoren tot de planten
2. Kwarktoetjes en organismen in de yoghurt behoren tot de bacteriën
3. Champignon en organismen op de brie behoren tot de schimmels
4. hamburger en prei behoren tot de dieren

De cellen van dit organisme hebben

1. wel een celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels
2. wel een celkern -GEEN celwand - GEEN bladgroenkorrels
3. GEEN celkern - wel een celwand - GEEN bladgroenkorrels
4. GEEN celkern - wel een celwand - wel bladgroenkorrels

Welk kenmerk heeft
alleen de sla

Welk kenmerk heeft
alleen de makreel?

Welk kenmerk heeft
alleen de yoghurt?

Welk(e) kenmerk(en)
heeft alleen deze groep:

champignon en schimmel op de brie?

Dit is een

1. plantaardige cel
2. cel van een schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

Dit is een

1. plantaardige cel
2. cel van een schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

bladgroenkorrel

celmembraan

celkern

vacuole

cytoplasma

celwand

De veroorzaker van deze ziekten heeft alleen een celwand.
Het is een......

1. plantaardige cel
2. cel van een schimmel
3. bacterie
4. dierlijke cel

zie afbeelding:

Kenmerk van de cellen die jij NIET lekker vindt:

1. wel bladgroenkorrels
2. wel een celwand
3. geen celkern
4. dierlijke beestjes

Praktijk: 3 D model cellen

Vouw 1 doosje van een papier dat 16 x 16 cm groot is

Vouw 1 doosje van een papier dat 15 x 15 cm groot is

Maak 6 bladgroenkorrels

Maak een celkern

Maak ook de grote vacuole en cytoplasma

Je kunt nu met jouw materiaal de cellen van de rijken laten zien.