H5 Flashcards Globalisering (B) printversie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Noem sociaal-culturele landen indicatoren

B1

• analfabetisme
•  % meisjes dat naar school gaat 
• godsdienst 
• taal 
• ...

* Let op! Sociaal-culturele indicatoren zeggen niet altijd iets over economische ontwikkeling. 

Noem demografische landen indicatoren

B1

• Sterftecijfer
• Geboortecijfer
• levensverwachting
• zuigelingensterfte  / kindersterfte 
• fase demografisch transitiemodel
• ...

Noem economische landen indicatoren

B1

• BNP
• BBP
• Verdeling beroepsbevolking (primaire, secundaire, tertiaire sector) 
• ... 

 Noem politieke landen indicatoren

B1

• democratisch gehalte
• mensenrechten
• corruptielevel
• ... 

 Waarom gebruiken we landen indicatoren en wat zijn de beperkingen?

B1

Gebruiken landen indicatoren om landen met elkaar te vergelijken en tot een indeling van de wereld te komen. 

Werken met BNP heeft ook nadelen:

• geen inzicht in regionale verschillen
• geen inzicht in sociale ongelijkheid
• BNP zegt niks over levensomstandigheden
• Informele sector wordt niet meegenomen 

Oplossingen: VN-ontwikkelingsindex (combi welzijn + welvaart) of Bruto Regionaal Product

Wat is het wereldsysteem? 

B1

Wereldsysteem:

1. centrum: dienstensector, vraag naar goedkope producten en voedsel
2. periferie: leveren grondstoffen en voedsel in ruil voor geld en goederen
3. semi-periferie: opkomende landen, industrie groeit. 

Waarom verandert de internationale arbeidsverdeling?

B1

• Veel westerse bedrijven besteden hun productie uit aan semi-periferie vanwege lage lonen.
  
  
•  Nieuwe trend sinds covid / oorlog oekraïne / evergreen:
  reshoring: gedeelten van de productie terughalen naar centrumlanden omdat het systeem kwetsbaar bleek te zijn. 

Hoe veranderen de internationale handels- en investeringsstromen?

B1

Nu: meeste handelsstroom tussen triade landen: Japan, VS en EU 

Toekomst: 

• landen rondom pacific rim worden belangrijker 
• zuid-zuid investeringen 
• het westen promoot vrijhandel (door bijvoorbeeld SEZ's) 

Geef voorbeelden van culturele globalisering.

B2

diffusie: cultuurelementen verspreiden

Amerikanisering: verspreiding westerse cultuur

Lingua Franca: gemeenschappelijke taal (engels)

Maar ook herwaardering van eigen (nationale/lokale) identiteit

Geef voorbeelden van politieke  globalisering.

B2

meer samenwerking tussen landen.

Europese Unie, Verenigde Naties, NAVO etc.   

maar ook: eigen (nationale/regionale) identiteit willen beschermen (Brexit)

Geef voorbeelden van economische globalisering.

B2

internationale handel

MNO's

Internationale arbeidsverdeling en productieketen.

Minder economische ristricties, wereldwijd meer samenwerking

Positieve en negative gevolgen van globalisering

B2

Positieve gevolgen	Negatieve gevolgen
Economische vooruitgang voor veel mensen Meer kennis delen Meer culturen kennen	Niet iedereen profiteert: regionale en sociale ongelijkheid Ruimtelijke afwenteling Afwenteling in tijd

Geschiedenis van globalisering

B2

• Tijd-ruimte compressie: relatieve afstand wordt korter
  
  
• Transport-, communicatie- en informatietechnologie versnellen globalisering

Wat is de positie van India in het wereldsysteem en a.h.v. welke kenmerken weet je dat.

B2

• India = semi-periferie
• Was exploitatiekolonie van GB
• Opkomende economie
• Groeiende bevolking / veel bewoners in werkende leeftijd
• Veel secundaire sector, met steeds meer tertiaire sector (callcenters, bedrijfsadministratie)

Wat is de positie van Groot-Brittannië in het wereldsysteem en a.h.v. welke kenmerken weet je dat.

B2

• Groot-Brittannië = centrum
• Was koloniale grootmacht
• Vergrijzing
• Vroeger grote industrie, maar deze hebben ze uitgeschoven naar semi-periferie / lagelonenlanden. 
• Nu diensteneconomie (tertiaire sector)