Bi-3M-1.6 - Biotechniek (23-24)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 1.6 Biotechniek 

Producenten

Consumenten

Afvaleters

Reducenten

Mineralen

Leerdoelen

• Je kunt voorbeelden geven van hoe je schimmels kunt gebruiken.
• Je kunt voorbeelden geven van hoe je bacteriën kunt gebruiken
• Je kunt uitleggen wat moderne biotechnologie is en daar voorbeelden bij geven.

Begrippen

biotecheniek - gist - koolstofdioxide - alcohol

penicilline - antibiotica 

fermentatie - melkzuurbacteriën - zuiveringsinstallatie

Veredelen - moderne biotechnologie - gen - genetische modificatie

Biotechniek 

"Biotechniek is het door de mens “gebruiken” van levende wezens."

Bacteriën en schimmels spelen hierin de hoofdrol. Zij kunnen worden ingezet om nuttige taken te verrichten voor mensen.

Het gebruik van schimmels

(Klassieke biotechnologie)

Het gebruik van schimmels,

zoals gist.

Gist:  een 1-cellige schimmel die leeft van suikers (glucose) in het meel.

Gist scheidt koolstofdioxide en alcohol uit.

Het deeg wordt luchtig. De alcohol verdampt in de oven. 

0

Het gebruik van bacteriën

(klassieke biotechnologie)

• Yoghurt
  
• Zuurkool
  
• Afvalwater schoonmaken

0

Klassieke biotechnologie

Wordt niet alleen gebruikt in eten maar ook voor peniciline of antibiotica.

Moderne biotechniek

Je maakt gebruik van het DNA van verschillende organisme om op deze manier gunstige eigenschappen over te brengen.

Moderne biotechnologie

Organismen krijgen nieuwe eigenschappen doordat hun DNA wordt veranderd ==> genetische modificatie.

Wat kan met moderne biotechnologie

Voedsel als medicijn ==> toevoeging vitamine A aan rijst, door een gen in een rijstplant toe te voegen.

Supervoedsel maken ==> Superzalmen, door een gen in een zalm in te brengen, waardoor de zalm veel groter wordt. 

Wasmiddel ==> Genetische gemodificeerde enzymen, die vlekken uit de kleren wassen door een lage temperatuur. 

Superzalm achtergrondinfo klik hier.

Hoe maak je insuline?

Ethiek en risico's

• Aan DNA sleutelen is onnatuurlijk
  
• Door het inbouwen van DNA van mensen in een ander soort kunnen nieuwe ziekten ontstaan.
  
• Nieuwe diersoorten kunnen ontsnappen en in de natuur voortplanten ==> uitkomsten zijn onbekend. 
  
• Onbekend wat de gevolgen zijn van genetisch veranderde organismen. 
  

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mr._Green_Genes

Het toevoegen van gist in brood om het luchtig te maken is:

1. klassieke biotechnologie
2. geen biotechnologie
3. recombinant-DNA-techniek
4. moderne biotechnologie

Welke uitspraak over bacteriën en schimmels is juist?

1. Schimmels en bacterieen groeien niet op vochtige plaatsen
2. Schimmels en bacterieen zijn aaltijd ongezond in voedingsmiddelen
3. Schimmels en bacterieen groeien snel in een warme omgeving
4. Schimmels en bacterieen zijn altijd zichtbaar op voedingsmiddelen.

Kun je schimmel eten?

1. Ja, je kunt alle schimmels eten.
2. Ja, alleen als het een klein beetje is.
3. nee, je kunt geen schimmels eten.
4. Sommige schimmels kun je wel eten en sommige niet.

Wat is geen biotechnologie?

1. gisten
2. bacteriën
3. schimmels
4. insuline

Bij de productie van bier en zuurkool wordt biotechnologie toegepast

1. Ja
2. Nee

Waarom gebruiken we biotechnologie niet?

1. betere productie- technieken ontwikkelen
2. Om gewassen te verbeteren
3. via organismen nieuwe stoffen te ontwikkelen
4. om medicijnen te maken

Wat kan er fout gaan bij biotechnologie?

1. Dat er schadelijke bacteriën vrijkomen
2. Misvormde dieren.
3. Sterker worden bij gebruik GM voedsel
4. Dat het te duur wordt.

Wat heb je geleerd?

Na de herfstvakantie herhalen we hoofdstuk 1, welke onderwerpen uit hoofdstuk 1 moeten zeker aan bod komen?

Weektaak

Maken 1.6

Vraag: 1 t/m 17

Afmaken Test jezelf:

Pagina 63 en 64 - vraag 12 t/m 22