6.1 Werken met hefbomen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

6.1 Hefbomen

Hefboom in evenwicht?

Hangt af van:

- de grootte van de krachten (N)

- de afstand tussen de krachten en het draaipunt (m)

M = F x l

Het moment is gelijk aan de grootte van de kracht x de lengte van de arm.

De arm van een kracht is de afstand tussen de werklijn van de kracht en het draaipunt.

Evenwicht:

Een hefboom is in evenwicht als de momenten aan de beide kanten van het draaipunt gelijk zijn.

Voorbeeld 1

Voorbeeld 2

Evenwicht

Par 6.2 Hefbomen en Fz (GL/TL)

KGT werkboek:  

- Par 6.1: Opdracht 5 en 8 niet maken

- Par 6.2: Opdracht 11, 12, 13 en 18 niet maken 

  (alleen maken als je TL-examen wilt gaan doen)

KB werkboek:  

- Par 6.1: Opdracht 8, 11 en 12 niet maken

- Par 6.2: Alle opdrachten (alleen maken als je TL-examen wilt gaan doen)
   Vraag misschien ook wat extra opdrachten aan je docent.

6.3 Katrollen en Takels

Katrol / Takel

Als een voorwerp aan N stukken touw hangt;

 -> hijskracht wordt N keer zo groot

 -> hijsafstand wordt N keer zo klein

KGT werkboek:  

- Par 6.3: Opdracht 27 en 28 niet maken.

KB werkboek:  

- Par 6.3: Opdracht 30 en 31 niet maken.

6.4 Druk

Je hebt kleine kracht nodig om een scherpe naald in 

de huid te prikken. Toch kan het meisje wel met haar 

volle gewicht op een bed van spijkers liggen. 

Kracht is niet de enige factor die bepaald of een voorwerp welof niet door de huid heen prikt. 

De oppervlakte, waarover de kracht verdeeld wordt, is net zo belangrijk. 

De naald heeft een klein oppervlak net zoals een mes, schaar of punaise. Daardoor kun je met weinig kracht al een grote druk zetten. 

De spijkers van het spijkerbed hebben samen een grote oppervlakte. Het gewicht van het meisje wordt over deze oppervlakte verdeeld en wordt de druk verdeeld.

De veiligheidsgordel is zo breed om de kracht 

die bij een botsing op de huid komt te staan 

te  verdelen. 

Zo verdelen de veiligheidshelm, rijplaten, 

rupsbanden en tractorbanden ook een 

kracht over een grotere oppervlakte . 

De druk bereken je met de formule p = F / A (zie BINAS)

De druk (P) bereken je door de kracht te delen door de oppervlakte waarop de kracht wordt gezet. 

De eenheid van druk is dan ook N/m² of N/cm². 

KGT werkboek:  

- Par 6.4: Alle opgaven maken.

KB werkboek:  

- Par 6.4: Alle opgaven maken.