Taal in je hoofd

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 6

Wat was jullie eerste woordje?

Een vroege taalontwikkeling is een voorbode van hoge intelligentie.

1. Juist
2. Onjuist

Hoe meer ouders tegen hun kind praten, hoe sneller het taal verwerft.

1. Juist
2. Onjuist

1. Voortalige periode

0-1 jaar

• fonologie (experimenteren met klanken) 
  
• brabbelfase
  

2. Vroegtalige periode

1-2,5 jaar

• woorden herkennen + zelf vormen
• opbouwen woordenlijst
• eenvoudige zinnen
• vereenvoudiging

2. Vroegtalige periode

Vereenvoudiging

• Verkorten: onbeklemtoonde lettergrepen of letters uit clusters  (sch, br, str) vallen weg. 
• Vb: wot (wortelen), baaf (braaf)

• Herhaling beklemtoonde lettergreep of reduplicatie 
• Vb: bobo (boterham) 

• Gelijkgeschakelde medeklinkers / assimilatie
  
• Vb.: banaan -> nanaan

3. Differentiatiefase

2,5-5 j

• Verbanden leggen tussen woorden
  
• Uitbreiden woordenschat
• Principe van de analogie toepassen
  

Vb.: fietste, gefietst -> werkte, gewerkt

! Overgeneralisatie

Vb.: *slaapte

3. Differentiatiefase

2,5-5 j

• Contaminatie; vb. strietje
• Associatie; vb. appelsiensoep voor tomatensoep -> Taalcreatief (vb. een staanboot i.p.v. surfplank)
• Woord vervangen door woord dat vertrouwder is; vb. kiwi's voor kieuwen

4. Voltooiingsfase

5-9 j

• Overgeneralisaties verdwijnen
• Klanken moedertaal goed uitgesproken

In welke fase treedt het voorbeeld op?

tatata

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

waar melk?

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

nanaan

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

bal

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

spetti (i.p.v. spaghetti)

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

mama helpte daarmee

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

gugugu

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

vrienderen

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

eenenhonderd

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

In welke fase treedt het voorbeeld op?

staanboot (i.p.v. surfplank)

1. Voortalige fase
2. Vroegtalige fase
3. Differentiatiefase
4. Voltooiingsfase

Kritische noot

Begint taal bij de geboorte?

  

00:45

Wanneer begint het leren van je moedertaal?

1. Vanaf 12 weken zwangerschap
2. Vanaf 26 weken zwangerschap
3. Meteen na de geboorte
4. Vanaf 3 weken na de geboorte

01:19

Wat hoort een ongeboren baby waardoor hij de taal leert?

1. De stem van zijn moeder
2. Omgevingsgeluiden
3. Het ritme van de taal
4. Klanken

02:33

Wat hoort niet bij child directed speech?

1. langzamer spreken
2. herhalingen
3. wijzen
4. snelle berekeningen in de hersenen

Bron: https://www.ted.com/talks/patricia_kuhl_the_linguistic_genius_of_babies#t-68579

Rol van volwassenen

Volwassenen praten vaak anders tegen een baby of een peuter dan tegen grotere kinderen of andere volwassenen. 

Zoek in de video typische kenmerken hiervan. 

Geef een typisch kenmerk van de manier waarop volwassenen tegen baby's praten

Baby's horen

• ritme
• veelvoorkomende spraakklanken