Doelgerichte communicatie (Schooljaar 24-25 semester 2)

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Doelgerichte communicatie

Wat leer ik?

* Je leert wat communicatie is. 

* Je leert waarom je een tekst leest. (tekstdoel)

* Je leert wat voor tekst je leest. (tekstsoort)

* Je leert informatie zoeken in een tekst (gericht zoeken)

* Je kan de betekenis van een woord vinden in de context van de tekst. (betekenis in context)

* Je gaat leren om informatie mooi in een schema te zetten. (schema)

* Je leert hoe een tekst eruit ziet. (tekststructuur- en opmaak)

Volgens het communicatiemodel begint communicatie bij:

1. de boodschap
2. de zender
3. de ontvanger
4. het medium

Wat is 'het kanaal' in het communicatiemodel?

1. Het middel waarmee de boodschap wordt overgebracht.
2. De luisteraar, lezer... voor wie de boodschap bedoeld is.
3. De bedoeling van de zender, de reden waarom de zender de boodschap heeft verzonden.
4. De informatie die de zender doorgeeft aan de ontvanger.

Dora mailt naar MEVROUW DE MOL om extra uitleg te krijgen.

'Mevrouw De Mol' is (....)

1. de ontvanger
2. de zender
3. de boodschap
4. het kanaal

Rayan BELT naar Vincenzo om te vragen
of ze gaan voetballen.

BELLEN is (....) in het communicatieschema.

1. de ontvanger
2. de zender
3. de boodschap
4. het kanaal

Arvid fluistert in de les OF HIJ NAAR TOILET MAG.

"Of hij naar toilet mag" is (....)

1. de ontvanger
2. de zender
3. de boodschap
4. het kanaal

Even herhalen

Ontvanger

Zender

Boodschap

Kanaal

Diegene die de boodschap ontvangt. Dit is dus de luisteraar, de lezer, de kijker....

Degene die spreekt, schrijft, tekent... en hierbij een boodschap verstuurt.

woorden, zinnen, beelden, symbolen, gebaren... 

Middel om boodschap over te brengen. 

Leesvaardigheid

1. Welke soort tekst lees ik? 
2. Wat is het tekstdoel van de zender?
3. Welke leesstrategie moet ik gebruiken? 
4. Welke tekstverbanden of signaalwoorden kan ik herkennen? 

Tekstdoelen en tekstsoorten

Lesdoel: Je weet welk tekstdoel bij welke tekstsoort hoort.

Tekstdoelen en tekstsoorten

Een schrijver heeft altijd een doel als hij een tekst schrijft. Dit doel hangt samen met de tekstsoort die hij kiest.

Waarom?

- dan kan je het juiste antwoord geven als je vragen krijgt over een tekstdoel en tekstsoort met de toets of het examen

- dan weet je wat voor taal je moet gebruiken als je zelf een tekstsoort moet schrijven met de toets of het examen

Kenmerken van een informatieve tekstsoort

Doel: informeren

1. Er staan vrijwel uitsluitend feiten in.

2. Je krijgt informatie over een bepaald onderwerp.

3. Als er een mening wordt gegeven, is die niet van de schrijver zelf, maar van deskundigen.

Een tekst kan je informeren. Wat betekent dit?

1. Je leert iets bij.
2. Iemand wil dat je iets doet.
3. Je geniet van de tekst.
4. De tekst roept bij jou gevoelens op.

Kies het belangrijkste tekstdoel van 'reclame'

1. Je over iets informeren.
2. Je van iets overtuigen.
3. Je ontspannen.
4. Je ontroeren.

Kies het belangrijkste tekstdoel van 'een kassaticket'

1. Je over iets informeren.
2. Je van iets overtuigen.
3. Je ontspannen.
4. Je ontroeren.

Kies het belangrijkste tekstdoel van 'een grappig verhaal'

1. Je over iets informeren.
2. Je van iets overtuigen.
3. Je ontspannen.
4. Je ontroeren.

Sleep de juiste tekstsoort naar de juiste afbeelding!

Coca-cola

Dienstregeling

Bijsluiter

Checklist

Sleep de juiste tekstsoort naar de juiste afbeelding!

Mop

Boodschappenlijst

Folder

Kassaticket

Een oproep om te gaan demonstreren

1. Informeren
2. Activeren
3. Amuseren
4. Overtuigen

TEKSTTYPES

HET TEKSTTYPE BEPAALT DE TEKSTSOORT (INFORMEREN, AMUSEREN, ACTIVEREN EN OVERTUIGEN)

KRANTENARTIKEL

BIJSLUITER

HOROSCOOP

INFOGRAPHIC

INTERVIEW

BOODCHAPPENLIJSTJE

GEBRUIKSAANWIJZING

ZOEKERTJE

RECLAME

SLOGAN

AFFICHE

BRIEF

...

1. Een uitnodiging
2. Een affiche
3. Een handleiding
4. Een cartoon

Vragen beantwoorden

Om een tekst goed te kunnen begrijpen moet je niet enkel weten welke tekstsoorten er bestaan en wat de doelen zijn van de tekst. 

Maar je moet ook vragen over de tekst kunnen beantwoorden. 

Vragen beantwoorden

Om een tekst goed te kunnen begrijpen moet je niet enkel weten welke tekstsoorten er bestaan en wat de doelen zijn van de tekst.

Maar je moet ook vragen over de tekst kunnen beantwoorden.

Vraagwoorden

Welke woorden
gebruiken we
om vragen
te stellen?

Dit zijn vraagwoorden

Vraagwoorden: wie, wat, waar en wanneer?

Wie, wat, waar en wanneer zijn belangrijke vraagwoorden in het Nederlands.

Vraagwoorden zijn belangrijk voor het begrijpen van een tekst omdat ze helpen om informatie uit de tekst te halen.

Door vragen te stellen over de tekst, kun je de inhoud beter begrijpen en onthouden. 

Vraagwoorden: wie, wat, waar en wanneer?

Vraagwoorden zijn woorden die gebruikt worden om een open vraag te stellen. Dit zijn vragen waarop niet met ja of nee geantwoord kan worden.

Bv.

- Over wie gaat de tekst?

- Wat is er aan de hand?

- Waar gebeurt het?

- Wanneer gebeurt het? 

Drie jongens van 15 hebben een ereteken van moed en zelfopoffering gekregen. In december vorig jaar haalden ze hun vriend Boris uit het Albertkanaal in Herentals. De jongen dreigde te verdrinken. De vrienden deden dat zonder nadenken en zonder enige vrees voor eigen leven. 

Over wie gaat de tekst?

Wat is er aan de hand?

Waar gebeurt het?

Wanneer gebeurt het? 

Stel 1 vraag die begint met één van die 4 vraagwoorden.

1. WIE?

2. WAT?

3. WAAR?

4. WANNEER?

5. WELK(E)?

6. WAARMEE?

7. WAAROM?

8. HOE?

Tekst begrip

ONDERWERP EN HOOFDGEDACHTE van een tekst

ONDERWERP

= Waarover gaat de tekst?

--> Vaak maar één woord.

Bijvoorbeeld: 

kikkers en padden

HOOFDGEDACHTE

= Wat wordt er over 

het onderwerp gezegd?

Bijvoorbeeld: 

Wat zijn de verschillen tussen kikkers en padden?

Tekst begrip

WOORDENSCHATSTRATEGIEEN

WOORDSTRATEGIEËN

WAT DOE JE ALS JE EEN WOORD NIET BEGRIJPT?

1. VERDER LEZEN

Je hoeft niet elk woord te begrijpen in een tekst. De betekenis kan duidelijk worden adhv de context.

2. ZOEK HET WOORD OP

Zoek het woord op of vraag extra uitleg aan iemand.

3. LOGISCH NADENKEN

Is het een WW of een ZN?

Komt een soortgelijk woord in een andere taal voor?

Bestaat het uit twee delen? Wat betekenen de delen afzonderlijk?

...

SOORTEN TITELS

Verschillende soorten titels: 

1. DE NEUTRALE TITEL

2. DE BLIKVANGER

3. DE STANDPUNTTITEL

Standpunt titel

Blikvanger titel

Neutrale titel 

De Belgen winnen met 2-0 tegen Nederland

Belgen vernederen 

de Nederlanders 

België boven!

1. DE NEUTRALE TITEL

B.V. De Belgen winnen met 2-0 tegen Nederland

2. DE BLIKVANGER

B.V. België boven!

3. DE STANDPUNTTITEL

B.V. Belgen vernederen de Nederlanders

Welke soort titels kom je hier tegen?

1. Neutrale titel
2. Blikvanger
3. Standpunttitel

1. Neutrale titel
2. Blikvanger
3. Standpunttitel