5.2 Planten Groeien

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

5.2 Planten groeien

Terugblik

• Welke organen heeft een plant?
• Wat heeft een plantencel wel, en wij niet?
• Hoe blijft een houtachtige plant rechtop?
• En een kruidachtige plant?
• Hoe ademen planten?
• Waarom verliezen bomen hun bladeren?

 Planning

         1.  Filmpje kijken + tekenen

         2. Bespreken van de tekening

         3. Uitleg 5.2
         4. Opdrachten 5.2
         5. LessonUp vragen

Tekenopdracht

1. Bruine boon 

           a) Buitenkant
           b) Binnenkant
2. Levenscyclus van de bruine boon

Wat is een levenscyclus?

Let goed op!

Schrijf de dingen op die je opvallen
zodat je het kan toevoegen aan je tekening

Tekenopdracht

1. Bruine boon 

           a) Buitenkant
           b) Binnenkant
2. Levenscyclus van de bruine boon

Levenscyclus

Bruine boon

Leerdoelen §5.2

• Hoe komt een plant uit een zaadje?
• Hoe groeit het plantje verder?
• Hoe groeien bomen?
  
• Waarom groeien wortels naar beneden?

Ontstaan van een zaad

     1. Een plant gaat bloeien

      (= krijgt bloemen)

     2. Na de bloei veranderen de bloemen in vruchten.

     3. In de vruchten zitten de zaden.

     4. Zolang zaden droog blijven gebeurt er niets.

          Pas als er vocht bijkomt begint er een plantje
          te groeien, dit noem je ontkiemen.

Onderdelen van een zaad

     

 1. De zaadhuid beschermt de zaadlobben en kiem

2. Een kiem is een klein plantje 

3. In de zaadlobben zit reservevoedsel voor de kiem. 

Ontkiemen

Ontkiemen = Een kiemplantje groeit vanuit een zaadje

1. De zaadhuid (het buitenste laagje) neemt water op.

2. De zaadlobben (bevat voedsel voor de plant) zwellen hierdoor op en dan knapt de zaadhuid open.

3. Dan komt als eerste het worteltje naar buiten.

4. Daarna volgen de stengel en de blaadjes.

Groeien en ontwikkelen

• Groei: Het langer/groter/zwaarder worden van een organisme.
• Ontwikkeling: Het ontwikkelen van nieuwe organen of functies bij een organisme.

Vragen:
- Een plant heeft bladeren die groter worden.

- Het maken van een zaadje bij de plant
- Een plant die langer wordt

Hoe groeit een plant?

• Bij groei maakt een plant nieuwe cellen; celdeling. 
  
• De nieuwe cellen nemen water op in de vacuole en groeien in de lengte; celgroei.
• Dit gebeurt vooral in de uiterste topjes van stengels en wortels,
  de groeipunten.

Hoe groeien bomen?

Lengtegroei

• Alle planten groeien door middel
  van lengtegroei. 
• De nieuwe cellen worden gemaakt
  in de groeipunten.
• Bij bomen zie je dan eindknoppen en zijknoppen op de stengels (takken). 

Bron 5

Knoppen

• Uit de eindknop komt een nieuw stuk tak. Dit heet uitlopen.
• Uit de  zijknoppen groeien zijtakken. 
• Knopschubben voor bescherming tegen kou en insecten. 
• Valt weg bij het groeien en laat een ringlitteken achter

Diktegroei

• bomen hebben ook diktegroei. 
• In de stam, onder de boomschors, zit een groeilaagje
• Voorjaar en najaar een nieuwe laag met houtcellen gemaakt. 
• De laagjes die in een jaar gevorm wordt noem je jaarring.

Bron 6

Veel zon en water --> 

de jaarring is dik

Weinig zon en water of bijv. een brand --> de jaarring is dun

Wortels groeien omlaag?

• In de groeipunt zitten cellen met zetmeelkorrels
  
  
• Zetmeelkorrels zijn zwaar, waarom?

Waarom groeit de wortel naar beneden?

• De zetmeelkorrels zakken door
  de zwaartekracht naar het laagste
  punt in de cellen.
• Het worteltje krijgt het signaal 
  om naar beneden te groeien.
• De wortel volgt altijd de zwaarte-
  kracht de grond in.

Wortel

Stengel

Blaadjes 

Zaadlobben

Als er een wortel
uit een zaad komt, noem je dat:

1. groeien
2. ontwikkelen

Wat is de juiste volgorde van ontwikkeling bij de groei van een plant?

1. vrucht-zaad-groei-bloei-ontkiemen
2. zaad-groei-ontkiemen-bloei-vrucht
3. zaad-ontkiemen-groei-bloei-vrucht
4. ontkiemen-zaad-groei-vrucht-bloei

De bladeren van een plant worden groter.
Groei of ontwikkeling?

1. Groei
2. Ontwikkeling

Een plant gaat in de bloei en krijgt bloemen.
Groei of ontwikkeling?

1. Groei
2. Ontwikkeling

Van welke boom kan
deze doorsnede zijn?

1. 
2. 
3. 

Wat gebeurt er als de stengel horizontaal ligt?

1. De wortel groeit horizontaal.
2. De wortel groeit alsnog naar beneden.
3. De wortel stopt met groeien.
4. De wortel groeit extra snel.

Hoe oud is deze zijtak?

1. 1 jaar
2. 2 jaar
3. 3 jaar
4. 4 jaar

Dit onderdeel bevat het reservevoedsel van een kiemplantje

1. Zaadhuid
2. Navel
3. Hartvormig bultje
4. Zaadlobben

Knopschubben beschermen de eindknop tegen te vroeg uitlopen in het voorjaar.

1. Goed
2. Fout

Zetmeelkorrels in de wortel zorgen voor:

1. Dat wortels naar beneden groeien
2. Fotosynthese
3. De oranje kleur van sommige wortels

Eindknop

Zijknop

Ringlitteken

Bladlitteken