thema 5 regeling BS 4 De hersenen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Zenuwcellen en zenuwen

BS 4 De hersenen

lesdoelen

• Je kunt uitleggen waar je grijze stof en witte stof vindt in de hersenen
• Je kunt gebieden noemen in het gevoelscentra en bewegingscentra waar impulsen worden verwerkt of ontstaan.
• Je kunt uitleggen hoe stoffen, zoals medicijnen en alcohol, invloed hebben op het zenuwstelsel.

lesplanning

• Kort herhalen van BS 1, 2 en 3 (enkele vragen)
• Uitleg over de hersenen (filmpje)
• Kort terugblikken met een quizje/ lesdoelen gehaald?
• werken in BVJ online, maken t/m BS 4 thema 5 

Waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel?

Het ruggenmerg. Hoe zat dat ook alweer? Benoem eens wat woorden die je hebt onthouden:

Welke 3 typen zenuwcellen zijn er?

Waar verlaten impulsen het ruggenmerg, aan de rugzijde of aan de buikzijde?

Wat kan er gebeuren als het ruggenmerg niet goed beschermd wordt?

De Hersenen

De hersenen bestaan uit: de hersenstam,
de grote hersenen en de kleine hersenen. 

De hersenstam ligt in het verlengde van het

ruggenmerg.

De hersenstam geleidt de impulsen van het
ruggenmerg naar de grote en kleine hersenen.

Maar ook..

De hersenstam stuurt ook belangrijke levensfuncties aan zoals:

• Hartslag
• Ademhaling
• Bloeddruk
• Lichaamstemperatuur

Grote en kleine hersenen

• Bestaan beide uit een linker- en rechterhelft.

Grijze stof:

• In de hersenschors.
• Hierin liggen de cellichamen van de
  schakelcellen van de hersenen.

Witte stof:

• Binnenste gedeelte.
• Hierin liggen uitlopers van schakelcellen. 

Hersencentra

In de grote hersenen komen veeeel impulsen binnen vanaf de zintuigen. 

In de grote hersenen liggen de cellichamen van de schakelcellen in groepen bij elkaar: de hersencentra. 
Deze worden onder verdeeld in:

gevoelscentra en bewegingscentra. 

Gevoelscentra en bewegingscentra

Gevoelscentra ontvangen informatie 

van zintuigen.

Bewegingscentra sturen spieren 

en klieren aan. 

Voor elk lichaamsdeel is er in elke 

hersenhelft een centrum voor 

bewegen en voelen. 

Gevoelscentra en bewegingscentra

Binnenkomende impulsen vanaf zintuigen worden verwerkt. 

Na verwerking vindt bewustwording plaats: je ziet iets, je voelt iets. 

In de bewegingscentra kunnen impulsen ontstaan. 
Deze impulsen kunnen via centrale zenuwstelsel en bewegingszenuwen naar spieren worden geleid. 

Vaak voor je veel bewegingen tegelijkertijd uit. De kleine hersenen zorgen ervoor dat alle bewegingen op elkaar zijn afgestemd: coördinatie. 

Het zenuwstelsel beïnvloeden

Stoffen die de werking van het zenuwstelsel beïnvloeden:

Medicijnen, tabak, drugs en alcohol.

Deze stoffen kunnen het doorgeven van impulsen remmen of stimuleren. 

Medicijnen en drugs

Morfine: zorgt ervoor dat impulsen vanuit pijnzintuigen de hersenen niet meer bereiken = geen pijn.

Nicotine: stimuleert hersenen stoffen aan te maken die je een goed gevoel geven.

Drugs kunnen stimulerend (XTC, cocaïne) of verdovend (wiet, alcohol) zijn. Waarnemingen gedaan door de zintuigen kunnen vervormd worden. 

Wat valt je op aan de grijze- en witte stof bij de hersenen en het ruggenmerg?

Hoe lang duurt het voordat de alcohol de hersenen bereikt?

Noem een korte termijn effect en een lange termijn effect van alcohol op de hersenen

Voor jongeren zijn de risico's van alcohol en drugs veel groter dan voor volwassenen, leg uit hoe dat komt

Onder invloed van pijnstillers kan rijden op je scooter gevaarlijk zijn

1. Juist
2. Onjuist

Paracetamol en ibuprofen (pijnstillers) hebben ook invloed op je zenuwstelsel?

1. waar
2. niet waar

hoe werken pijnstillers

1. via het bloed komt het niet bij de hersenen
2. de impulsen komen niet aan in het gevoelscentrum
3. alle 2 antwoorden zijn juist

Bij een kaakoperatie worden soms zware pijnstillers gebruikt, zoals morfine. Morfine is werkzaam in de hersenen. Daar houdt het impulsen tegen die pijnsignalen doorgeven.

Een zenuw in de kaak van een morfinegebruiker geeft dan wel of geen impulsen door.

1. wel
2. geen

Wat heb je geleerd vandaag?

lesdoelen

• Je kunt uitleggen waar je grijze stof en witte stof vindt in de hersenen
• Je kunt gebieden noemen in het gevoelscentra en bewegingscentra waar impulsen worden verwerkt of ontstaan.
• Je kunt uitleggen hoe stoffen, zoals medicijnen en alcohol, invloed hebben op het zenuwstelsel.

Hebben we de lesdoelen behaald?

0100

Hoe vond je deze les?

😒🙁😐🙂😃

huiswerk maken (regels)

Werken in BVJ online, maken t/m BS 4 thema 5

• Je werkt in stilte en zoveel mogelijk zelfstandig. 
• Je mag een muziekje selecteren op je telefoon (daarna telefoon wegleggen) en met oortjes in werken (dan werk je niet samen!)
• Je mag een enkele vraag op fluistertoon met elkaar overleggen (dan luister je geen muziek, telefoon niet op tafel)

Heb je nog vragen of wil je nog wat kwijt?