Klas 3 gymn Montag, den 16. Mai 2022

• Duits
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Montag, den 16. Mai 2022

• Willkommen
• Nachsehen Hausaufgaben
• Ziele dieser Unterrichtsstunde
• Wörterliste A Kapitel 14
• Hören
  
• Grammatik: Modalverben
• Grammatik: Starke Verben mit e oder a im Verbstamm
• Grammatik: Wederkerend vnw
• Hausaufgaben 
  
• Zum Schluss

Lesstof VT werkwoorden:

Tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooid deelwoord:

• haben, sein en werden 
• zwakke werkwoorden
• werkwoorden met stam eindigend op -d of -t
• werkwoorden met stam eindigend op -s, -ss, -z, -x of ß
• modale werkwoorden en möchten (niet o.v.t.)
• sterke werkwoorden met e in stam
• sterke werkwoorden met a in stam
• lijst van veel voorkomende sterke werkwoorden

Kapitel 12 grammatica 1 t/m 3 Seiten 48-49

Kapitel 13 grammatica 1 t/m 4 Seiten 64-65

Anhang (gele pagina's achter in TB) grammatica 1 t/m 7 Seiten 14-15  (niet Modale Verben o.v.t.)

                                                                        + grammatica 8 t/m 11 Seiten 16 t/m 19 (Kapitel 12 en 13)

Nachsehen Hausaufgaben:

Aufgabe 8.2 Wörterliste B Seiten 54-56

Aufgabe 10.1 Seite 59

Ziele Unterichtsstunde

• Je kunt vragen beantwoorden tijdens het luisteren.
• Je kunt oefenen met het bijvoeglijk naamwoord der-, ein- of null-Gruppe).

Wörterliste B  Seite 83

Bespreken rechter kolom B

Hören    Seiten 46-47

Aufgabe 4.1

Gezamelijk lezen van de inleiding

Aufgabe 4.2

Gezamenlijk lezen van de inleiding

Betekenis Modalverben:

dürfen = mogen, toestemming hebben

können = kunnen, in staat zijn tot

mögen = houden van, lusten, aardig vinden

müssen = moeten/noodzaak -> het kan niet anders

Betekenis Modalverben:

sollen = moeten/bevel, wil van een ander

wollen = willen

wissen = weten

möchten = zou graag willen

(möchten andere vorm van mögen)

Vervoegen van de Duitse Modalverben:

De Duitse Modalverben verschillen in de tegenwoordige tijd in twee belangrijke opzichten van de gebruikelijke vervoeging van Duitse werkwoorden:

1. de enkelvoudige personen (ich, du, er, sie, es) hebben een klinkerwisseling ten opzichte van het meervoud. Bv. 'ich kann' en 'wir können'.
   
2. de 1ste (ich) en 3de persoon enkelvoud (er, sie, es) hebben géén uitgang. Bv. 'ich darf' én 'er darf' (dus niet 'darft!').
   

Uitzonderingen bij wissen en sollen

sollen -> geen klinkerwisseling bij: ich, du, er, sie, es, man

wissen -> bij ich, du, er, sie, es, man -> ss wordt β

Möchten

Stam eindigt op een t!!

Ezelsbruggetje: eindigt de stam op een d/t begint de uitgang altijd met een e. Deze regel geldt ook voor möchten, maar.....

Uitzondering op uitgang:

bij er/sie/es/man → niet et    → e    als uitgang

er/sie/es/man möchte                     (er/sie/es/man antwortet)

Modalverben oefenen

Vervoegen sterke werkwoorden o.t.t.:

Bij sterke werkwoorden met een e in de stam verandert de stam bij de volgende persoonlijke vnw:

• du/er/sie/es/man -> i   of   ie  
• è uitspraak -> i
• ee uitspraak -> ie

Aandachtspunten:

Sterke werkwoorden met e in stam:

1. gehen, stehen en bewegen -> geen i/ie wissel
2. geben -> geen ie => i
3. nehmen -> bij du/er/sie/es/man: h wordt m 
4. nehmen -> geen ie => i  dus du nimmst/ er/sie/es/man nimmt
5. treten -> geen ie => i
6. treten -> bij du er/sie/es/man: uitgang anders dan bij werkwoorden met stam op d of t   

       du trittst    dus niet => tritest

       er/sie/es/man tritt   dus niet => tritet

Sterke werkwoorden met a in stam o.t.t.

Bij sterke werkwoorden met een a in de stam verandert de stam bij de volgende persoonlijke vnw:    -> du/er/sie/es/man -> ä

Aandachtspunten:

• bij laufen en stoßen geldt dezelfde regels als hierboven
• bij du er/sie/es/man: uitgang anders dan bij werkwoorden met stam op

       d of t   

       du hältst                   er/sie/es/man hält

Schema d/t + halten

Vervoegen sterke werkwoorden o.v.t.

-> sterke werkwoorden in het Nederlands zijn vaak ook sterk in het Duits.

-> lijst  veel voorkomende sterke werkwoorden TB Seiten 65-66

-> kolom 4: verleden tijd -> stam

1. geen uitgang bij ich/er/sie/es/man
2. bij stam op d/t => uitgang begint altijd met een e
3. bij stam op sisklank => bij du is uitgang t

Sterke werkwoorden en verleden tijd:

Stam verleden tijd in lijst kolom 4 Seiten 65-66

Geen uitgang bij: ich + er/sie/es/man 

                     i    d   e    w   i     s

Uitgang:  -   st   -   en   t   en 

-> denk om stam op sisklank en stam op d/t (+ 5 extra werkwoorden)

Sterk ww. + voltooid deelwoord TB Seiten 65-66

Voltooid deelwoord sterke werkwoorden:

• eindigt op -en
• klinker wijkt regelmatig af van het hele werkwoord (o.t.t.)

Voltooid deelwoord zwakke werkwoorden:

• ge+stam+t
• stam+t   (besuchen, versorgen, trainieren) (be-, ver- en -ieren)
• ge+stam+et (stam d/t + 5 extra werkwoorden)

Voltooid deelwoord sterke werkwoorden:

voltooid deelwoord sterke werkwoorden:

1. eindigt op -en
2. klinker wijkt regelmatig af van het hele werkwoord

Grammatik: Wederkerend vnw.

Wederkerendvnw aandachtspunten:

• alleen wederkerend vnw in de zin -> 4e naamval
  
• naast wederkerend vnw ook lijdend vnw in de zin -> wederkerend vnw 3e naamval
  
• Lichaamsdelen in zin -> wederkerend vnw 3e naamval -> in Nederlands gebruiken we het bezittelijk vnw ipv wederkerend vnw.

Oefenen LessonUp:

werkwoorden met e of a in stam

verleden tijd sterk werkwoorden -> zie lijst Seite 65 voor stam o.v.t.

Hausaufgaben:

Lernen: Wörterliste A helemaal + B  linker kolom Seiten 82-83

Lernen: Grammatik TB Seiten 80-81 (bijvoeglijk nw.)

Machen:

Aufgaben W1  Seite 123

Aufgaben W2 Seiten 123-124

Stencil Modalverben?

Im Altersheim wohnen alt.... Menschen.

Ich habe eine fröhlich... Deutschlehrerin.

Der Ausflug findet nur bei gut... Wetter (o) statt.

Das ist gut... alt... Wein.

Deutsch.... Schüler fahren oft bevor acht Uhr in d.. Schule.

Ich stelle mich hinter d... neu... Stuhl (m).

Das Bild hängt an d... schön.. Wand (v).

Mein... Vater wohnt in ein... alt.. Reihenhaus in Rotterdam.

In (deze) .... Sporthalle trainier ich jeden Mitwoch.

Ihr... Eltern haben (hun)..... Haus verkauft und ein... neu... Haus an d... Eifel(v) gekauft

Ich trainiere (elke) ... Montag.

Ich habe ein... alt... Familienarzt (m).

Frisch.... Milch (v) schmeckt mir am besten.

Um (welk) .... blau... Auto (o) geht es?

Kapitel 14: Wintergaudi

=> winterplezier!!

Einleitung Seite 40 gezamenlijk lezen.

Machen Einleitung

Aussprache:

Lees bron 11 TB Seite 74 door.

Aantal leerlingen lezen rollenspel voor.

Aufgabe 11.2 Aussprache

Lees 11.2 A goed door!

Gezamenlijk 11.2 B, C en D

Zum Schluss

Hören 8.3   -> ook voor vlog.

Aufgabe 10.3 -> österreichischen Wörter

Plauderecke A

Plauderecke B -> voor vlog

Aufgabe 14.2 -> Sprechen ook voor vlog.