35 Voornaamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Welkom 

Etui, lesboek, schrift, leesboek, laptop dicht op tafel.

We starten met stillezen

Deze week

Maandag:

Dinsdag: 

Vrijdag:

Weektaak

Lezen handboek blz.142-145

Maken 1 t/m 8

Woordsoorten tot nu toe

Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen grammatica woordsoorten en grammatica zinsdelen. 

In de vorige periode hebben we de volgende woordsoorten behandeld: lidwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord en werkwoord. 

Wat weten we hier nog van? 

Denken -Delen-Uitwisselen
ZN, BN,WW,LW

Voornaamwoorden

Voornaamwoorden zijn woorden die we gebruiken om naar personen, dieren, eigennamen of zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden te gebruiken. 

We onderscheiden acht verschillende soorten voornaamwoorden: persoonlijke, bezittelijke, wederkerende, aanwijzende, betrekkelijke, vragende, onbepaalde en wederkerige. 

Persoonlijke voornaamwoorden

Persoonlijke voornaamwoorden kunnen we gebruiken in de plaats van een onderwerp, een lijdend voorwerp of een meewerkend voorwerp: 

Bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets of iemand is. Meestal staat het direct vóór het zelfstandig naamwoord waarbij het hoort. 

Bij het onzijdige 'het' gebruiken we 'zijn'. 

Zelfstandig gebruikt bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord kan ook zelfstandig worden gebruikt. Dit betekent dat er geen zelfstandig naamwoord achter staat, maar dat het wel aangeeft van wie iets of iemand is. 

Hierbij gaat het om de woorden: 

mijne, jouwe, uwe, zijne, hare, onze, uwe, hunne

Twijfel?

Zoals je misschien wel hebt gezien, kunnen sommige woorden zowel persoonlijke als bezittelijke voornaamwoorden zijn.

(denk aan je, haar, ons, jullie, hun)

Twijfel je? Maak de zin dan mannelijk: 

- Verandert het woord in hij of hem? → persoonlijk

- Verandert het woord in zijn? → bezittelijk

Een persoonlijk voornaamwoord ...

1. geeft aan van wie iets is
2. zegt iets over een situatie
3. duidt een persoon of ding aan
4. zegt aan wie iets gegeven wordt

Wat zijn persoonlijke
voornaamwoorden?

1. ik, jij, hij, zij
2. mijn, jouw, uw
3. deze, dit, dat
4. wie, wat waar

Ik heb ze van Madelon geleend.

Het persoonlijk voornaamwoord is / de persoonlijke voornaamwoorden zijn...

1. ik
2. ze
3. Madelon
4. ik / ze

Zij heeft aan hem verkering gevraagd.

Het persoonlijk voornaamwoord is /
de persoonlijke voornaamwoorden zijn...

1. Zij
2. Zij, aan
3. Hem
4. Zij, hem

Een bezittelijk voornaamwoord ...

1. zegt iets over een werkwoord
2. geeft aan wie iets doet
3. geeft aan hoe iemand zich voelt
4. geeft aan van wie iets is

Welke voornaamwoorden kunnen zowel een persoonlijk als een bezittelijk voornaamwoord zijn?

1. haar
2. hem

Welke voornaamwoorden kunnen zowel een persoonlijk als een bezittelijk voornaamwoord zijn?

1. jullie
2. ze

Eva heeft maar liefst dertig vlechtjes in haar (1) haar (2).

haar (1) is een

1. bezittelijk voornaamwoord
2. persoonlijk voornaamwoord

Benoem het pers. vnw. en bez. vnw. in de volgende zin:

'Ga je ook naar haar feestje?'

Wat is de juiste spelling?

1. Dat is toch jouw schrift?
2. Dat is toch jou schrift?

Wat is de juiste spelling?

1. Dat potlood is toch van uw?
2. Dat potlood is toch van u?

Aanwijzende voornaamwoorden

Zoals het woord al zegt, wijst het aanwijzend voornaamwoord (aanw vnw) iets of iemand aan. De meest gebruikte aanwijzende voornaamwoorden zijn: 

deze, die, dit en dat

Andere aanwijzende voornaamwoorden zijn: 

zulke, dergelijke, zo’n, dezelfde. 

Aanwijzend voornaamwoorden

Deze en die      verwijzen naar de-woord of meervoud

Dit en dat          verwijzen naar het=woord, of iets onbepaalds

Deze en dit      Gebruik je bij dingen die dichtbij zijn

Die en dat         Gebruik je bij dingen die veraf zijn

Betrekkelijk voornaamwoord

Heeft betrekking op het woord dat, of de zin die er voor staat( antecedent). 

(De stoel die vooraan staat)

Soms staat het antecedent niet in de zin, maar zit het ingesloten in het woord zelf ( Wat je zegt ben je zelf)

Nu jij.........

Lees de theorie op pagina 144 nog eens door en 

werk aan opdracht 1 tot en met 8 op pagina 143. 

Weektaak

Lees de theorie op pagina 142  en 144 geen betrekkelijk voornaamwoord

werk aan opdracht 1 tot en met 3 en 5 tot en met 8 op pagina 

Benoem alleen aanwijzende voornaamwoorden

= de weektaak!

Klaar? oefenen online voor de so Drilsteroefeningen Hoofdstuk 6, 7, 35