Grammatica 3.7

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 1

Programma

Opstart les + leerdoelen

Herhalen §1.7

Lesstof §3.7

Afsluiten

Wat is de pv?
De supporters maken veel lawaai.

Uit hoeveel zinsdelen bestaat deze zin?
Het proefwerk voor geschiedenis bestaat uit 10 vragen.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

De hond ontsnapte gisteren uit zijn bench.

§3.7 Grammatica

Werkwoordelijk gezegde

Zinsdelen

Het werkwoordelijk gezegde

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Alle werkwoorden in een zin. 

Let op! GEEN KOMMA TUSSEN DE WOORDEN!

Bijvoorbeeld:

Op vrijdag moet het meisje altijd werken.

     - Wat zijn de werkwoorden?

             -> moet werken

Wat is het wwg?
De vriendjes hebben buiten gespeeld

1. hebben
2. hebben, gespeeld
3. hebben gespeeld
4. gespeeld

Het werkwoordelijk gezegde

In sommige zinnen wordt aan het + hele werkwoord (infinitief) gebruikt.

     -> dit hoort dan bij ook bij het werkwoordelijk gezegde

In sommige zinnen wordt ook te + hele werkwoord ( infinitief) gebruikt.

     -> dit hoort dan bij ook bij het werkwoordelijk gezegde

Bijvoorbeeld:

Zij is haar huiswerk aan het maken.

     -> WG = is aan het maken

Wat is het wwg?
De vriendjes zijn buiten aan het spelen

1. zijn
2. zijn aan het spelen
3. aan het spelen
4. zijn buiten

Het meisje probeert een hoog cijfer te halen.

1. te halen
2. probeert
3. probeert, te halen
4. probeert te halen

Werkwoordelijk gezegde

Je hebt ook werkwoorden die gesplitst kunnen worden.

    -> splitsbare werkwoorden

Beide delen horen bij het werkwoordelijk gezegde.

Bijvoorbeeld:

Na het eten was ik altijd af.

     -> WG = was af

Wij komen morgen aan op onze eindbestemming.

1. komen aan
2. komen
3. op onze eindbestemming
4. komen op onze eindbestemming aan

Julia maakt haar huiswerk af.

1. maakt
2. maakt, af
3. maakt af
4. maakt haar huiswerk

Julia was met haar hond aan het wandelen.

Persoonsvorm

Werkwoordelijk gezegde

Onderwerp

Overig

was

was

aan het wandelen

Julia

met haar hond

De jongens aten een lekker ijsje.

Persoonsvorm

Werkwoordelijk gezegde

Onderwerp

Overig

aten

aten

een lekker ijsje

De jongens

Het meisje probeert niet zo hard te praten.

Persoonsvorm

Werkwoordelijk gezegde

Onderwerp

Overig

probeert

probeert

te praten

Het meisje

niet zo hard

Zij belde haar vriendin af.

Persoonsvorm

Werkwoordelijk gezegde

Onderwerp

Overig

af

haar vriendin

Zij

belde

belde

Lijdend voorwerp

In sommige zinnen doet het onderwerp iets met een 'voorwerp'. Dit noemen we het lijdend voorwerp.

Bijvoorbeeld: 

Hij | repareert |zijn fiets.

Hij (ow) repareert iets: zijn fiets. Het lijdend voorwerp = zijn fiets.

Het lv komt voor in zinnen met werkwoorden waar je iets of iemand voor kunt zetten (iets maken, iemand feliciteren, iets/iemand zoeken)

Het lijdend voorwerp komt voor in zinnen met werkwoorden waar je iets of iemand voor kunt zetten:

iets maken, iemand feliciteren, iets/iemand zoeken.

Tip: het lijdend voorwerp begint, net als het onderwerp, nooit met een voorzetsel.

https://youtu.be/zxGDSYDq2jg

d3clkn2tk03bff.cloudfront.net

Lijdend voorwerp

Je vindt het lijdend voorwerp door te vragen: wie (of wat) + wg + o?

Bijvoorbeeld:

Thomas | heeft | zijn huiswerk | gemaakt.

Wie/Wat heeft Thomas gemaakt? Antwoord: zijn huiswerk. lv = zijn huiswerk

Het lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel (in, op, bij)

Lijdend voorwerp

Ik was vandaag de vieze glazen af.

Mijn nichtje heeft een spelletje gekregen voor haar verjaardag.

Dit spannende boek heb ik in één ruk uitgelezen!

 Ik heb het dossier eten op tijd ingeleverd. 

Ik weet hoe je het werkwoordelijk gezegde kan vinden in de zin.

Ja

een beetje

Nee

Ik weet hoe je het lijdend voorwerp kan vinden in een zin.

Ja

een beetje

Nee

Ik beheers de onderdelen van de zinsontleding (zinsdelen, pv, ow, wwg, lv)

010