5.2 Ontstaan van steden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

5.2 Ontstaan van steden

Kenmerkende aspecten

14. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden

Wat gaan we doen?

• Filmpje over steden en aantekeningen hierover
• Instructie stadsrechten.
• Instructie over het bestuur van een stad.
• Zelfstandig werken

Hoe beschermde de heer (de adel) de boeren?

• Bij gevaar konden horigen vluchten binnen de kasteelmuren.
• In ruil hiervoor leverden horigen voedsel en landbouwproducten.

Na het jaar 1000; er ontstonden steeds meer vrije steden

Stadsrecht

• Steden wilden zelfbestuur en eigen rechtspraak;
• Een leenheer kan deze privileges geven; dit noem je stadsrecht verlenen. 
• Privilege; het recht op iets wat jij (alleen) mag of krijgt.
• Een inwoner van een stad wordt burger of poorter genoemd.

Voordelen voor de burger/poorter:

1. Vrijheid van tolheffing.
2. Mag niet zomaar gevangengezet worden.
3. Zelf wetten maken en de stad besturen.

Bestuur stad

• Schepenen (vergelijkbaar met wethouders) besturen stad.
• Schepenen maakten de wetten/regels voor een stad.
• In een schepenbank werd iemand berecht.
• Het stadsbestuur zorgde dus voor de veiligheid en welvaart.

Hoe werd een stad bestuurd?

Gilden

• Gilden: zorgden voor de bescherming van de handel.
• Zij beschermden ambachtslieden van hetzelfde beroep.

Gilden (vervolg)

• Goede kwaliteit producten; door producten te inspecteren en te controleren.
• Weinig concurrentie; want ambacht mag je niet buiten de stad uitoefenen!

Zelfstandig werken

• Maken modules 5.2.
• Klaar? Lezen uit je leesboek.