3.1 Organismen in hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.1 Organismen in hun omgeving

Theorie

Factoren

• Biotische factoren: Invloeden uit de levende natuur.

• Abiotische factoren: Invloeden uit de levenloze natuur.

• Alle biotische en abiotische factoren in een gebied samen, vormen een ecosysteem.

abiotisch vs. biotisch

Biotisch: levend en dood

organismen:

1. bacterien

2. schimmels

3. dieren

4. planten

resten van organismen:

afgevallen bladeren

Abiotisch: levenloos

 het klimaat

de bodem

water

de lucht

3.1 Organismen in hun omgeving

Een individu is elk wezen op zichzelf.

Voorbeeld: Jij bent een individu, de kat van de buren ook.

Een populatie is een groep individuen van dezelfde soort die in hetzelfde gebied leven en zich onderling voortplanten.

Bijvoorbeeld alle damherten van een bos.

3.1 Organismen in hun omgeving

Alle organismen in een ecosysteem samen noemen we een levensgemeenschap. (Dus eigenlijk alle populaties in een gebied bij elkaar.)

Verschillende niveau's

• ecoysteem (a-biotisch en biotisch samen)
  
• levensgemeenschap (alleen biotisch) 
  
• populatie (soort) 
  
• inidividu 
  

• Leefomstandigheden heet een biotoop bv bos of weiland
  
• Iedere biotoop heeft andere planten of dieren (biotisch = levend) en ander soort grond of temperatuur (a-biotisch = niet levend)
  

Van individu tot ecosysteem

Ecosysteem 

voeg de abiotische factoren toe aan de leefgemeenschap en je hebt een ecosysteem.

Aanpassingen

• Ieder organisme past bij het ecosysteem waarin hij leeft.

• Planten en dieren zijn daarom ook aangepast aan het ecosysteem waar ze leven.

• Een aanpassing is een eigenschap van een organisme, waardoor hij goed kan overleven in zijn ecosysteem.

planten die zich aanpassen

<-voorjaarsbloeiers

klimplanten->

<-wortelrozet

woestijnplanten->

Voorjaarsbloeiers

Klimplanten

Wortelrozetten

Woestijnplanten

dieren die zich aanpassen

<-warmbloedig

wintervacht->

koud: isolatie/vetlaag->

<-warm: groot oppervlak

Aanpassingen warmbloedige dieren 

Isoleren

-  wintervacht

- vetlaag

Aanpassingen aan een warme omgeving 

Voorbeelden zijn:

1. dunne vacht

2. grote oren

3. lange poten

Het lichaamsoppervlak vergroten, zodat er zoveel mogelijk warmte weg kan.

Aanpassing aan hun leefwijze

Je kan aan het gebit van een zoogdier zien wat ze eten.

1. richel (plooikiezen)  & snijtanden ==> planteneters

2. Knipkiezen & scherpe hoektanden ==> vleeseters

3. Knobbelkiezen & snijtanden ==> alleseters

Verschillende soorten snavels

Verschillende soorten poten

Verschillende soorten poten