Thema 3 Grieken en Romeinen, blok 2, Romeinen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1

Thema 3 Grieken en Romeinen, blok 2, les 1

1 KADER/MAVO - HEDG

Wat gaan we doen?

We gaan kijken naar de Romeinen, het Romeinse Rijk en de levenswijze van de Romeinen.

Leerdoelen blok 2, les 1

• Je kunt de belangrijkste steden, wateren en grenzen van het Romeinse Rijk aanwijzen op een kaart.
• Je kunt uitleggen op welke drie manieren het Romeinse Rijk werd bestuurd.
• Je kunt beschrijven hoe het Romeinse Rijk groter werd.

Waar denk je aan bij het woord Romeinen?

Zijn de Romeinen ook in Nederland geweest?

1. Ja
2. Nee

Colosseum

Het Colosseum in Rome was een rond theater waar gevechten werden georganiseerd voor de inwoners van Rome. Nu komen er veel toeristen.

Romeinse Rijk

Hoofdstad: Rome

Tot 500 v. Chr. had de stadstaat Rome 

een koning. Hij was een wrede man. 

De inwoners van Rome zette hem af. 

Vanaf dat moment was Rome een 

republiek: een staat zonder koning.

Bestuur Rome

Het volk van Rome koos ieder jaar twee consuls (leiders) die de stad bestuurden. Consuls werden geholpen door de senaat. 

De senatoren waren de rijke burgers van Rome. Met een veto mochten de consuls elkaars beslissingen tegenhouden. Als zij verkeerde besluiten namen, konden ontevreden burgers hen na een jaar aanklagen.

Sterk leger

Rome lag op een kruispunt van wegen over water en over land. Dat was goed voor de handel. De stad werd daardoor steeds rijker. 

De Romeinen konden daarom een sterk leger opbouwen. Onder leiding van generaal Julius Caesar veroverde dat leger veel nieuwe gebieden. Hij werd heel populair!

Julius Caesar

Julius Caesar wordt vermoord

44 v. Chr.

• Julius Caesar wordt steeds machtiger. Tegenstanders denken dat Caesar zelfs koning wil worden: ze moeten hem tegenhouden!
• Op 15 maart wordt hij in de Senaat door andere senatoren vermoord.

Aan het werk!

Wat ga je doen? Je maakt van blok 2 vraag 1 t/m 6.

Wanneer moet het af? Je krijgt deze les de tijd, volgende les moet het af zijn.

Hulp? 1. eerst de theorie goed lezen, gebruik eventueel internet.

            2. buurman/buurvrouw naast je vragen, dan pas je docent.

Klaar? Je gaat de begrippen opschrijven/noteren en leren.

Tijd: Zie timer.

Thema 3 Grieken en Romeinen, blok 2, les 2

1 KADER/MAVO - HEDG

Wat gaan we doen?

We gaan kijken naar de Grieks-Romeinse cultuur, hoe deze zich verspreidde in Europa en we kijken naar het Christendom en Jodendom.

Leerdoelen blok 2, les 2

• Je kunt uitleggen hoe de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa kon verspreiden.
• Je kunt beschrijven wat er gebeurde toen de Grieks-Romeinse cultuur en andere culturen in Europa met elkaar in contact kwamen.
• Je kan beschrijven waarom het jodendom en het christendom anders waren dan de godsdiensten die er bestonden en hoe ze zich ontwikkelden.
• Je kent het verschil uitleggen tussen natuurlijk en kunstmatige grenzen en hiervan voorbeelden geven.
• Je kunt voorbeelden geven van cultuurverspreiding in onze tijd.

Terugblik vorige les!

Wat is het Colosseum?

Een ander woord voor Consuls zijn leiders...

1. Juist
2. Onjuist

Wat is een veto of vetorecht?

Romeinen nemen Griekse Cultuur over!

De Romeinen waren onder de indruk van Griekse bouwwerken, beelden en verhalen. Daarom namen ze Griekse schilders, beeldhouwers en schrijvers mee naar Rome.

De Griekse en Romeinse cultuur raakten met elkaar vermengd.

Bouwkunsten

De Romeinen kwamen erachter hoe je beton kon maken.

Stevige, sterke gebouwen met goede constructies. Vele bestaan nog!

Colosseum

Pantheon

Maison Carrée

Ook in Nederland!

Een neoclassicistisch gebouw in Groningen, dat is nagemaakt in de stijl van Romeinse gebouwen (neo = nieuw, classicistisch = klassieke oudheid).

Colosseum

Het Colosseum in Rome was een rond theater waar gevechten werden georganiseerd voor de inwoners van Rome. Nu komen er veel toeristen.

Het Romeinse Rijk groeit!

• Begon als een kleine stad groeit in een paar eeuw uit tot een groot rijk.

• Legeraanvoerders, zoals Julius Caesar, veroveren grote delen van Europa.

• Op deze kaart zie je de veroveringen tussen 500 v. Chr. tot ongeveer 40 v. Chr.
  

Langs de Limes van het Rijk

Goedgeorganiseerde legers bewaakten de grens van het Romeinse Rijk. Deze noemde ze 'limes'.

Zij trokken de grens zo veel mogelijk langs rivieren, gebergten, kusten en woestijnen, omdat het moeilijk was om die grens over te steken. Zoveel mogelijk natuurlijke grenzen.

De grens bij Schotland

• De Romeinen veroverde ook Groot-Brittanië.
• In het noorden was geen natuurlijke grens.
• De Romeinen bouwden er een enorme grensmuur: de muur van Hadrianus.

Pax Romana

Vanaf het begin van de jaartelling heerste er twee eeuwen lang rust en vrede in het Romeinse Rijk. Deze periode noemen we de pax Romana.

Overal in het rijk kon je betalen met Romeinse munten en overal waren dezelfde wetten. De Romeinse cultuur verspreidde zich hierdoor gemakkelijk over het hele rijk.

Contact met de Romeinen

Omdat de Romeinen veel contact hadden met de lokale bevolking, werd de Romeinse cultuur en taal verspreid.

De lokale bevolking nam de taal en cultuur over = Romanisering

Samengaan met alle culturen

Elk volk had zijn eigen gebruiken en goden. De Romeinen vonden dit goed zolang ze de staatsgoden en de keizer ook vereerden.

Het vereren van meer goden 

noem je polytheïsme.

De opstand van de Joden

In Jeruzalem woonde het joodse volk dat zich tegen polytheïsme verzette. Joden geloven maar in één god.

Geloof in één god noem je monotheïsme.

Uit het geloof van de joden ontstond een nieuwe godsdienst: het christendom (ook monotheïsme).

Opkomst van het Christendom

De christenen probeerden zo veel mogelijk mensen tot hun geloof te bekeren. Dat maakte de Romeinen boos.

Veel christenen werden veroordeeld en moesten 

in het Colosseum vechten met wilde dieren en 

werden verscheurd. De belangrijkste leiders, 

Petrus en Paulus, werden in Rome gekruisigd en onthoofd.

Christendom, de godsdienst in het Romeinse Rijk

Na drie eeuwen gaf keizer Constantijn de christenen godsdienstvrijheid.

In 394 werd het christendom zelfs staatsgodsdienst en werden andere geloven verboden. 

De kerk werd machtiger en verdeelde het rijk in 

kerkprovincies onder leiding van een bisschop. 

De bisschop van Rome werd de paus.

Aan het werk!

Wat ga je doen? Je maakt van blok 2 vraag 8 t/m 22.

Wanneer moet het af? Je krijgt deze les de tijd, volgende les moet het af zijn.

Hulp? 1. eerst de theorie goed lezen, gebruik eventueel internet.

            2. buurman/buurvrouw naast je vragen, dan pas je docent.

Klaar? Je gaat de begrippen opschrijven/noteren en leren.

Tijd: Zie timer.