kwaliteitszorg Les 1

• maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 2

Kwaliteitszorg

Agogiek Algemeen themakaart 5B

Lesinhoud

• Uitleg themakaart
  
• Groepjes vormen
  
• Wat is kwaliteitszorg
  
• Perspectieven rondom kwaliteit
  
• Regelgeving en financiering
  
• Certificering van kwaliteit
  

Uitleg themakaart

• Opdrachten
  
• Presentatie
  

Groepjes vormen

Groepjes van 3 / 4

Wat is kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg is het organiseren van de waarborging van kwaliteit in gezondheids- en welzijnsvoorzieningen. 

Er zijn vier deelgebieden:

1. normstelling
   
2. beoordeling
   
3. beheersing
   
4. kwaliteitsborging
   

Wat is kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg is het aansturen van een continu verbeterproces om zodoende aan de kwaliteitseisen te voldoen. 

Dit is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van het management dat het kwaliteitsbeleid bepaalt en ten uitvoer brengt. 

Om ervoor te zorgen dat kwaliteit in de hele organisatie bereikt en behouden wordt, is het van belang dat iedere werknemer hieraan werkt. 

Normstelling

De organisatie legt vast welk kwaliteitsniveau zij wil nastreven. 

Kwaliteit is een relatief begrip. 

Daarom is het belangrijk dat een organisatie vaststelt wat onder kwaliteit verstaan wordt. 

De norm die gesteld dient te worden, is afhankelijk van de mensen die gebruikmaken van de begeleiding. 

Een goede organisatie zal dus de dialoog aangaan met haar cliënten of klanten, en aan de hand daarvan haar norm vaststellen. Deze norm wordt vastgelegd in het kwaliteitsbeleid.

Beoordeling

De kwaliteit in de gezondheids- of welzijnsvoorzieningen wordt gemeten, gewaardeerd en beoordeeld. 

Een goede beoordeling van de kwaliteit vindt plaats met betrokkenheid van alle belanghebbenden. 

Bij de beoordeling is het van belang dat nagegaan wordt of de zorg aansluit bij de vraag en de behoefte van de belanghebbenden. 

De vraag die bij de beoordeling gesteld wordt, is of het kwaliteitsniveau bereikt wordt dat vastgesteld is als norm in het kwaliteitsbeleid.

Beheersing

De organisatie neemt maatregelen om ervoor te zorgen dat de kwaliteitsdoelen voortdurend worden nagestreefd. 

Op het moment dat je kwaliteit bereikt hebt, is het van belang dat deze kwaliteit ook blijft. 

Om kwaliteit te beheersen, is het belangrijk dat een organisatie de verbeterpunten uit de beoordeling aangrijpt om de kwaliteit te verbeteren. 

Door het eigen handelen steeds kritisch onder de loep te nemen en waar nodig aan te passen, kan een organisatie de kwaliteit beheersen.

Kwaliteitsborging

Het kwaliteitssysteem wordt op peil gehouden en de organisatie laat zien dat het systeem aan de gestelde voorwaarden voldoet. 

Het verschil tussen kwaliteitsborging en beheersing is dat er bij de beheersing voor gezorgd wordt dat de kwaliteit behouden wordt, en dat bij de borging ook wordt getoond dat het systeem aan de gestelde voorwaarden voldoet. 

Dit laatste kan bijvoorbeeld door je als organisatie bij een kwaliteitskeurmerk aan te sluiten. Hiermee laat je zien dat je aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet.

Welk keurmerk heeft jouw BPV?

Perspectieven rondom kwaliteit

Er zijn verschillende belanghebbenden als het gaat om kwaliteitszorg. 

• De mensen op wie de zorg en begeleiding gericht is: de cliënt, burger of klant. 
  
• De organisatie die de zorg of begeleiding levert. 
• De gemeente is de verantwoordelijkheid voor kwaliteitszorg (decentralisatie).
  

Regelgeving en financiering

Om kwaliteitszorg te kunnen waarborgen, is het van belang dat ook de wet- en regelgeving eromheen duidelijk is. 

Met de decentralisatie is het steeds belangrijker geworden dat ook de gemeenten een duidelijk wet- en regelgeving rondom kwaliteitszorg hanteren. 

Wanneer je als sociaal werker als begeleider in een zorginstelling gaat werken, heb je ook te maken met de wet- en regelgeving rondom zorginstellingen.

Zorgplan

Elke cliënt heeft recht op een zorgplan, dat ook met hem of haar besproken wordt. 

In het zorgplan worden de afspraken tussen zorgaanbieder en zorgontvanger vastgelegd. 

(zorgplan zorgleefplan, persoonlijk ontwikkelplan, individueel plan of ondersteuningsplan) 

• hoeveel uren wordt de begeleiding ingezet
• welk werk iemand heeft 
• wat het doel is van de zorg 
• of er eventueel hulp is van de familie. 
  

Ook afspraken rondom privacy en hygiëne kunnen in het zorgplan opgenomen worden. Het zorgplan wordt minstens één keer per jaar met de cliënt besproken.

Medezeggenschap

Als cliënt van een organisatie kun je meepraten over het beleid van de instelling. 

Meestal gebeurt dit door middel van een cliëntenraad. 

Het bestuur van een instelling is verplicht bij zijn beslissingen rekening te houden met het advies van de cliëntenraad. 

De cliëntenraad heeft een aantal rechten:

• recht op informatie
• het recht op overleg
• het recht om te adviseren
• het recht van enquête.
  

Klachtenregeling

Voor elke zorg- of welzijnsorganisatie is een klachtenregeling wettelijk verplicht. 

Sinds 1 januari 2017 is elke zorgaanbieder verplicht een klachtenfunctionaris te hebben. 

Vanaf die datum is het voor elke zorgaanbieder ook wettelijk verplicht zich aan te sluiten bij een geschilleninstantie.

De zorgaanbieder moet zich houden aan de uitspraak van deze instantie.

Heeft iemand een klacht over een zorgverlener of een arts, dan kan diegene naar het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg. Als laatste is er ook nog een Landelijk Meldpunt Zorg.

Verantwoording afleggen

Na afloop van een jaar legt een zorginstelling verantwoording af over het kwaliteitsbeleid. 

Voor instellingen is het verplicht om dit jaarlijks te doen, zoals vastgesteld in de Kwaliteitswet zorginstellingen. 

Dit kwaliteitsjaarverslag is in de eerste plaats bedoeld voor de organisatie zelf. Door het verslag krijgt de organisatie een goed beeld van het al dan niet behalen van de normstelling. 

Daarnaast is de informatie nuttig voor externe organisaties die op welke manier dan ook betrokken zijn. Zo draagt het jaarverslag bij aan de kwaliteitsborging van de organisatie. 

Verandering in wet- en regelgeving

Op het gebied van wet- en regelgeving is er de laatste jaren veel veranderd. 

In 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) gekomen, officieel: wet Wmo 2015. 

Deze wet stelt dat gemeenten ervoor moeten zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. 

Per 2015 is ook de Jeugdwet ingevoerd. 

Regels rondom:

• extramurale begeleiding
  
• kortdurend verblijf
  
• persoonlijke verzorging
  
• vervoer 
  

 

Op het gebied van arbeid is de Participatiewet ingevoerd. 

Deze wet is er om zo veel mogelijk mensen met of zonder arbeidsbeperking werk te laten vinden.

Financieringsvormen

Er zijn verschillende financieringsvormen waarmee zorg en begeleiding kan worden ingekocht. 

• Zorg in Natura (ZIN) 
  
• persoonsgebonden budget (pgb). 
  

Het verschil is dat bij Zorg in Natura de gemeente of het zorgkantoor de zorgaanbieder contracteert, terwijl bij pgb de cliënt zelf bepaalt waar hij zijn begeleiding inkoopt. 

Als een cliënt meerdere vormen van zorg of begeleiding nodig heeft, is soms ook een combinatie mogelijk. Het hangt van de zorgverzekeraar af of dit kan of niet.

Certificering van kwaliteit

Er zijn steeds meer organisaties in de welzijnssector die hun kwaliteitssysteem laten certificeren. 

Door je als organisatie te certificeren laat je zien dat je voldoet aan bepaalde kwaliteitsstandaarden. 

• nieuwe cliënten aan te trekken
  
• brancheorganisaties
  
• zorgverzekeraars 
  

Het belang van certificering

Een externe factor:

• een organisatie is aangesloten bij een brancheorganisatie die de eis stelt dat haar leden zich laten certificeren. 
  
• Ook de zorgverzekeraar kan een externe factor zijn als zij een kwaliteitscertificaat als voorwaarde stelt om een contract met de instelling aan te gaan. 
  

Een interne factor: 

• instellingen steeds meer willen professionaliseren en dit ook willen laten zien. 
  

Daarnaast zijn er – meestal particuliere – instellingen die een negatief heersend beeld willen wegwerken door met een certificaat te kunnen laten zien dat zij kwaliteitszorg bieden.

Stappen certificeringsproces

Er zijn acht stappen te onderscheiden in het certificeringsproces:

1. bepalen van het moment van certificeren
   
2. kiezen door wie je de certificering wilt laten uitvoeren
   
3. beoordeling van de documentatie van het kwaliteitssysteem
   
4. audit waarbij een gedetailleerde beoordeling plaatsvindt van het functioneren van het kwaliteitssysteem
   
5. signaleren van de tekortkomingen tijdens de audit
   
6. oplossen van de tekortkomingen door de instelling 
7. uitreiken certificaat
   
8. behouden van het certificaat door periodieke audits.
   

Diverse vormen van certificering

De bekendste vorm van certificering is ISO 9001. 

ISO staat voor International Organisation for Standardization. 

Een bekend Nederlands keurmerk binnen de zorg- en welzijnssector is het keurmerk van HKZ. HKZ staat voor Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector. 

Huiswerk

Opdrachten:

1, 2, 3, 4 & 5