Grammatica zinsdelen H3 (do les 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leerwerkboek

Planning

• 3.7 grammatica: wat weet je al?
• werkmoment 
• afsluiten van de les
  

Einde van paragraaf 3.7

Je kunt:

• zinnen ontleden tot en met bwb (pagina 241 schema)
• lijdende en bedrijvende vorm herkennen/ gebruiken

Wat verandert er als een bedrijvende zin lijdend wordt gemaakt?

1. lv wordt o
2. o wordt lv
3. o wordt door-bepaling
4. lv wordt door-bepaling

De leerlingen hebben
hun huiswerk gemaakt.

1. bedrijvende vorm
2. lijdende vorm

De leerlingen worden beloond voor het harde werken.

1. bedrijvend
2. lijdend

Veel docenten gebruiken tegenwoordig een digibord.
LV in deze zin is:

1. veel docenten
2. een digibord
3. tegenwoordig
4. LV zit er niet in

De voorkeur wordt gegeven aan digitale methodes.
MV in deze zin =

1. De voorkeur
2. wordt gegeven
3. aan digitale methodes
4. MV zit er niet in

Lijdende vorm

1. Het onderwerp doet zelf niets, ondergaat het.
2. Er staat een door-bepaling in (of erbij denken).
3.  De zin heeft een hww (worden of zijn) en een voltooid deelwoord.

De hond | wordt | uitgelaten | door Jara.

Wanneer lijdende vorm? 

• Als de persoon onbekend is of als het duidelijk is.

De relschoppers werden direct gearresteerd. (door de politie).

• Als je de handelende persoon niet wilt noemen.

In die klas wordt veel geroddeld. (ik zeg niet door wie).

• Als je wilt afwisselen in je tekst.

Er wordt veel geroddeld. Er hoef je niet te benoemen.

Zinnen veranderen

Bedrijvende vorm        NAAR         Lijdende vorm

1. Lijdend voorwerp                          onderwerp

2. persoonsvorm                               worden/werden + voltooid dw

                                                                   zijn/waren + voltooid deelwoord

3. onderwerp                                       door-bepaling (bwb)

Werkmoment

• Maak van 3.7: 1 tot en met 11 
• Dit is huiswerk
• Advies: vind je ontleden lastig? Vragen stellen!

HW was: 3.2: 2 tot en met 7

Afsluiting

• We gaan verder met 3.7 Grammatica zinsdelen.

Stappenplan ontleden p. 233

1. Onderstreep de pv => zet zin andere tijd
2. Zet zinsdeelstrepen => deel zo groot mogelijk voor pv
3. Benoem wg of ng => wg: onderwerp doet iets => zww                                                    => ng: onderwerp is iets => kww+aanvulling
4. Benoem o => wie/wat + gezegde?
5. Benoem lv => wie/wat + wg + o? (dus niet bij ng)
6. Benoem mv => aan/voor wie/wat + gezegde + o + lv?

o en lv starten nooit met vz