Fouten met verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Formuleren : 

Fouten met verwijswoorden

1. Geef aan waar het woord 'wat' naar verwijst.
2. Geef ook de betekenis.

Mijn ouders kochten een vakantiehuis in Frankrijk, wat wij erg leuk vonden.

1. Geef aan waar het woord 'dat' naar verwijst.
2. Geef ook de betekenis.

Mijn ouders kochten een vakantiehuis in Frankrijk, dat wij erg leuk vonden.

Lesdoel: 

Ik kan fouten met verwijswoorden herkennen en verbeteren, want ik ken de regels die horen bij het gebruik van verwijswoorden.

Fouten met verwijswoorden

1. Onjuist verwijzen

Je gebruikt het verkeerde verwijswoord om naar een ander woord (of een woordgroep) in de zin te verwijzen --> het antecedent 

2. Onduidelijk verwijzen

Het gebruikte verwijswoord kan naar meerdere woorden of woordgroepen in de zin verwijzen of het verwijswoord verwijst naar iets wat niet in de tekst staat.

Onjuist verwijzen 

De-woorden: die en deze

Het-woorden: dit en dat 

Hen: als het verwijswoord lv is, na een vz

Hun: als het verwijswoord mv is en er geen vz voor staat + nooit ow

Onjuist verwijzen (deel II)

Vb. 1: Asperge-ijs is het smerigste dat/wat ik ooit geproefd heb.

Dat of wat?

dat: als je verwijst naar een het-woord

wat: als je verwijst naar...

• ... een overtreffende trap
• ... een onbepaald voornaamwoord
• ... een hele zin of een deel van een zin
  

Onjuist verwijzen (deel II)

Vb. 2: De keeper op wie/waarop de spelers vertrouwden, bleek afgeleid door de wc-rollen op het veld. 

Wie of waar...?

• Gebruik bij personen voorzetsel + wie.
• Gebruik bij zaken/dingen waar + voorzetsel.
  

Vul in: 'dat' of 'wat'.
Gisteren zijn er in de mist diverse ongelukken gebeurd, … veel blikschade opleverde.

Vul in: 'aan wie' of 'waaraan', 'op wie' of 'waarop', …
De cadeaus … haar vriend aankwam, bevielen Britney allerminst.

Verbeter de foute verwijzing:
Het bestuur van de club heeft gezegd dat ze
van alle leden een bijdrage verwacht aan de activiteitendag.

Onduidelijk verwijzen

Als een verwijswoord verwijst naar iets wat helemaal niet in de tekst staat, is dat incorrect.

Vb. 3: Natuurlijk is de dierenbescherming in haar nopjes met de nieuwe regels voor de veehouderij, omdat ze dan meer ruimte hebben.

Als een verwijswoord naar meerdere antecedenten kan verwijzen, is dat incorrect.

Vb. 4: De agenten arresteerden de drugscriminelen en ze maakten een hoop stennis op straat.

Onduidelijk verwijzen 

- Soms wijst een verwijswoord terug naar iets wat niet in de tekst staat. De zin is dan incorrect. 

- Soms ontstaat onduidelijkheid doordat er meer dan één antecedent mogelijk is. 

Er is een groot tekort aan donororganen, terwijl iedereen het kan doen. 

Kies het juiste verwijswoord.
Het bedrijf kon niet voldoen aan de vraag van … klanten.

1. haar
2. hen
3. hun
4. zijn

Kies het juiste verwijswoord.
De apotheek kon niet voldoen aan de vraag van … klanten.

1. haar
2. hen
3. hun
4. zijn

Goed of fout? Leg uit.
De mentoren overhandigden hun aan het eind van het jaar de rapporten.

Vul in: 'dat' of 'wat'.
Gisteren zijn er in de mist diverse ongelukken gebeurd, … veel blikschade opleverde.

Ik heb het lesdoel bereikt: ik kan fouten met verwijswoorden herkennen en verbeteren

1. Juist
2. Onjuist
3. Mwah

www.bruuttaal.nl