h4ne Poëzie 7 Verlies

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom H4!

10 minuten lezen

Programma

1. 10 minuten lezen

2. Wat weet je nog van de vorige les?

3. Huiswerk nakijken Poëzie 6-liefde

4. Poëzie 7: Verlies (klank en ritme)
5. Afsluiting en vooruitblik - PO2 opdracht Poëzie

Wat is het verschil tussen een versregel en een zin? Gebruik in je antwoord het begrip enjambement.

Noem een dichtvorm waarbij het aantal strofen en versregels vastligt.

H6 Liefde, antwoord 6. blz 144

a. Het lyrisch ik spreekt zijn gestorven tweelingbroer of -zus toe. De ik zegt zelf ook niet meer te leven, maar tegelijkertijd te leven van het gemis, de gestorven broer of zus lief te hebben en verwond te zijn. In alles wat het lyrisch ik zegt tegen de overledenen klinkt verscheurdheid door.

b.  Als het lyrisch ik een geliefde aanspreekt, dan lijkt het te gaan om een onmogelijke liefde. Je krijgt de indruk dat de geliefde het lyrisch ik heeft afgewezen.

H6 Liefde, antwoord 7a. blz 144

Liefde doet in de gedichten van Jansma en Andreus pijn, doordat de geliefde buiten bereik is geraakt en dat altijd zal blijven. In Buddinghs gedicht is het zeer subtieler aanwezig: hij hoopt dat zijn vrouw bij een bepaalde halte opstapt zodat hij haar nog een keer kan zien (en als dat niet gebeurt, doet dat ergens zeer).  

H6 Liefde, antwoord 8. blz 144

 a   Het gedicht is erg toegankelijk, doordat het taalgebruik eenvoudig is. Maar ook al zijn de woorden niet ingewikkeld, de betekenis ervan is heel intens. Het thema is heel herkenbaar: iedereen heeft wel iemand waar hij veel van houdt.

b     Het gedicht bestaat uit vier strofen van elk vier regels.

c    De twee enjambementen in de derde strofe zijn: ‘zijn – jou’ en ‘bent – nu’

d    Het eerste enjambement roept een dubbele betekenis op: ‘ik wil zo graag zijn’ brengt een gevoel van levenslust over; als je verder leest, wordt duidelijk dat hij zijn geliefde wil zijn.

In het tweede enjambement betekent ‘je bent’ dat de geliefde bestaat. Het is een soort absolute uitspraak over het ‘zijn’ van de beminde. Maar als je verder leest, op regel 14, wordt juist het unieke en veranderlijke van de persoon van de geliefde benadrukt.

e    In de laatste strofe beschrijft het lyrisch ik het onvermogen om die grote liefde die hij voelt in woorden te vatten.

Een gedicht zou je eigenlijk hardop moeten lezen.
Waarom denk je?

Welke klanken vallen je op in het voorgedragen gedicht 'De blauwbilgorgel' van Cees Buddingh'?

Lees het couplet van 'Dagen vliegen voorbij' van rapper Lijpe op pagina 146 van je boek.
Wijs van de volgende soorten rijm telkens een voorbeeld aan uit dit couplet: volrijm, eindrijm, assonantie en rijk rijm.
Tip: kijk op pagina 154-155 van je boek voor een overzicht van alle rijmsoorten.

01:35

Wat voegen klank en ritme voor jou toe aan de letterlijke tekst van de rap nu je 'Dagen vliegen voorbij' hebt beluisterd?

Rijmschema

Bekijk het gedicht De gestorvene op pagina 146 van je boek.
Schrijf het rijmschema op.
Schrijf eveneens de naam van het rijmschema op.

Metrum

Het ritme in een gedicht (zie blz 155 in je boek)

Goede dichters denken aan het metrum.

00:45

We luisteren het gedicht 'Blues on Tuesday' nu nog een keer. In het gedicht zit een duidelijk metrum, maar op drie plaatsen wijkt het metrum af. Waar? En welk rijm herken je?

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: vrijdag 21 februari

• Toelichting: PO2 opdracht Poëzie- inleverdatum vrij 7 maart
• Lees de opdracht goed door en bekijk de filmpjes.
• Meenemen: Kernboek alleen theorie, laptop en leesboek 3
• Programma: beeldspraak aan de hand van gedichten over opgroeien (Literatuur 8)

h4ne Poëzie 7 Verlies