1. Stofeigenschappen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3,4

Welkom

Nodig, pen en papier en je device

Gebruikt in 1y en 1t

en voor tomabc1

Planning

Kennismaken met module M3 en M7

Voorbereiding M3

1. Welke onderwerpen zijn er?
2. Welke leerdoelen horen bij deze onderwerpen?
3. Welke opdrachten zijn er bij de verschillende onderwerpen?
4. Hoeveel filmpjes zijn er?
5. Werken alle koppelingen (links)

Voorbereiding M3

1. Welke onderwerpen zijn er?
   Snelheid, voedingstoffen en stof
2. Welke opdrachten zijn er bij de verschillende onderwerpen?
   Poster (voedingsstoffen), Practicum (Stofeigenschappen), onderzoek meetbrief (snelheid)
3. Hoeveel filmpjes zijn er? Stofeigenschappen (2); snelheid (3)
4. Welke leerdoelen horen bij deze onderwerpen?
5. Werken alle koppelingen (links)

Stofeigenschappen

Onderwerpen en opdrachten

Opdrachten M3

	Opdracht	Opdracht
Stofeigenschappen	Witte producten uit supermarkt	Practicum
Voedingsstoffen	Poster van mond tot
Afsluitend	Toets	Praktijktoets

Gemaakte fouten toets

In plaats van keer delen door 10 (100 of 1000)

Fout overgenomen ipv 0,454 werd ingevoerd 0,445 

Welke stofeigenschappen ken je?

Denk zelf eerst na, dan bespreken we het.

Stofeigenschappen

De eigenschappen waaraan je een stof kan herkennen noemen we stofeigenschappen.

Ze zijn specifiek vóór die ene stof! Op basis daarvan kunnen stoffen worden onderscheiden.

Stofeigenschappen:

• Brandbaarheid
• Geur
• Kleur
• Smaak
• Fase
  

• Geleiding van elektriciteit
• Dichtheid
• Kookpunt
• Smeltpunt
• Oplosbaarheid in water
  

Brandbaarheid

Hoe gemakkelijk een stof in brand kan vliegen.

Hout brandt sneller dan ijzer

Geur

De geur die een stof heeft (of niet; geurloos is ook een eigenschap!) is specifiek voor een stof

Benzine heeft een duidelijke specifieke geur

Kleur

• Stoffen hebben ook een specifieke kleur
• Welke materialen herken je in de afbeelding op basis van kleur?

• zilver, goud & koper

Smaak

Suiker heeft een zoete smaak, Spruitjes zijn vaak bitter

Zure matjes zijn zoet en zuur

Fase

Er wordt gekeken bij kamertemperatuur en standaarddruk wat de fase is waarin een stof zich bevindt;

Voorbeeld: 

water is dan vloeibaar, 

ijzer is vast

Geleidbaarheid

Metalen kunnen goed elektriciteit (lading) geleiden; andere stoffen zijn juist isolatoren. Hoe goed een stof kan geleiden is een stofeigenschap

Kookpunt

Het punt waarom een stof begint te koken verschilt per stof

Water kookt bij 100 graden

Alcohol kookt bij 78 graden

Smeltpunt

Punt waarop een stof begint te smelten of stollen.

Water bevriest (stolt) bij 0 graden

En kaarsvet smelt wanneer je de lont aansteekt, wanneer je de kaars uitblaast of het kaarsvet druip naar beneden, dan stolt het weer

Oplosbaarheid in water

Hoe goed een stof kan oplossen in water; geurstoffen lossen goed op in water, theeblaadjes niet

Het deeltjes model

Makkelijkere weergave van de werkelijkheid.

Moleculen zijn heel klein.

Iedere stof is opgebouwd uit deeltjes; moleculen.

Iedere stof heeft zijn eigen soort moleculen.

Moleculen bewegen voortdurend. 

Moleculen trekken elkaar aan; 

In een vaste stof zitten ze in een rooster, in een vloeistof bewegen 

ze door elkaar, in een gas, daar de kleinste aantrekkingskracht en

bewegen ze ver uit elkaar.

 

Dichtheid

Geeft aan hoeveel deeltjes van een stof aanwezig is in een bepaald volume.

Meer deeltjes in hetzelfde volume is dus een hogere dichtheid

De dichtheid verschilt per stof!

lood: 11.3 en aluminium 2.76 g/

cm​3​​

slaolie 0.9 g/

water 1.0 g/

cm​3​​

cm​3​​

Dichtheid

Wat heb je aan deze kennis?

Check

1. Pak papier en pen
2. Beantwoord de volgende vragen
3. Let op de timer

Check

1. Hoe zou je het verschil tussen zout en zoet kunnen bepalen
2. Waar of niet waar: Kookpunt is een stofeigenschap?
3. Waar of niet waar: Massa is een stofeigenschap
4. Noem een stofeigenschap van glas.
5. Welke stofeigenschap van aardgas is gevaarlijk.
6. De limonade is groen, wat is de stofeigenschap?
7. Waar of niet waar: Volume is geen stofeigenschap.

Check

• Hoe zou je het verschil tussen zout en zoet kunnen bepalen
• proeven
• Waar of niet waar: Kookpunt is een stofeigenschap?
• waar
• Waar of niet waar: Massa is een stofeigenschap
• niet waar

Check

• Noem een stofeigenschap van glas.
  
• doorzichtig, breekbaar
• Welke stofeigenschap van aardgas is gevaarlijk.
• brandbaar
• De limonade is groen, wat is de stofeigenschap?
• kleur
• Waar of niet waar: Volume is geen stofeigenschap.
• waar

Volume

600 g

Huiswerk

1. Doorlezen informatie stofeigenschappen en alle bronnen die erbij horen

2. Opdracht 1 maken en volgende week inleveren: 21 maart

3. Doorlezen informatie voedingsstoffen

Hoe herken je dus het verschil in (wit) zout en (wit) suiker

Stofeigenschap.
kookpunt is een stofeigenschap.

1. Waar
2. niet waar

Stofeigenschap.
Smaak is een stofeigenschap.

1. Waar
2. niet waar

Noem een stofeigenschap van glas

welke stofeigenschap van aardgas is gevaarlijk?

De limonade is roze.
Wat is de stofeigenschap?

Leg uit!
Waarom is massa geen stofeigenschap?

stofeigenschap

geen stofeigenschap

volume

massa

dichtheid

smeltpunt

poeder

elastisch

goed oplosbaar in water

temperatuur

fase bij kamertemperatuur

kleur

geur

Zijn onderstaande eigenschappen wel of geen stofeigenschap?

Stofeigenschap

Geen stofeigenschap

Smaak

Geur

Vloeibaar

Brandstof

Oplosbaarheid

Plastic

Een stofeigenschap

Géén stofeigenschap

Kleur

Geur

Massa

Smaak

Hardheid

Dichtheid

Volume

Vorm

Je kunt een stof herkennen aan bepaalde eigenschappen. Alleen niet elke eigenschap is een stofeigenschap.

Maak de zinnen kloppend.

In de supermarkt kun je suiker kopen. Een pak suiker weegt één kilo en smaakt zoet. Het gewicht van het pak suiker is .................... stofeigenschap en de zoete smaak is .................... stofeigenschap.

geen

wel een

Maak de zin kloppend.

........................................ is een stofeigenschap, omdat 

........................................ per eenheid van .........................................

altijd hetzelfde is.

volume

de massa

dichtheid