Cognitieve ontwikkeling in de adolescentie

• Gedragswetenschappen
• Secundair onderwijs

Piaget: hoe zat het nu al weer?

Even herhalen: we zitten bij cognitieve ontwikkeling (= het verstand, de informatieverwerking van de hersenen)

1. de baby: sensomotorische fase 
2. kleuter: preoperationele fase 
3. het schoolkind: concrete operationeel denken 

                   

                      volgende 3 slides zijn herhaling (goed als opfrissing)

de baby: sensomotorische fase (pg 23)

• de baby ontdekt de wereld door waar te nemen  (zintuigen) en al doende.
  
• de baby ontdekt in deze fase de wereld en krijgt wanneer hij ouder wordt langzaamaan het besef dat dingen ook blijven bestaan wanneer hij deze niet direct waarneemt; ze blijven permanent. Dit noemen we objectpermanentie (zie video - @Warre en Viktor: zeker bekijken!).Dit is belangrijk, omdat het een voorwaarde is voor het voorstellingsvermogen.

de kleuter: preoperationele fase (pg 25)

• Het kind gaat de wereld ontdekken door middel van symbolen. 
• Hij leert objecten namen te geven en gaat beseffen dat bepaalde woorden voor meerdere dingen staan. Het kind kan echter nog geen concrete denkhandelingen verrichten
  


• de fantasie begint te ontwikkelen (sprookjes vinden ze fantastisch, ze houden van doe-alsofspel)

het schoolkind: concreet operationeel denken (pg 25-26)

• leert denkoperaties uitvoeren en logisch nadenken
• het kind leert schrijven, lezen en rekenen
• kinderen 
• conservatiebegrip: zie video (@Warre en Viktor; zeker bekijken! Lagere schoolkinderen kunnen deze oefeningen wél oplossen, kleuters nog niet)

Welke ontwikkelingstheorie heeft Piaget ontwikkeld?

1. sociale
2. biologische
3. cognitieve
4. democratische

Volgens Piaget zijn er vier ontwikkelingsfasen. Welke ontwikkelingsfase hoort hier NIET bij?

1. Sensomotorische ontwikkeling
2. Formeel operationele ontwikkeling
3. Preoperationele ontwikkeling
4. Cognitief operationele ontwikkeling

Herhaling Piaget: sleep de juiste begrippen naar de juiste ontwikkelingsfase. Je vindt alles terug in de cursus van pg 23-26

BABY

PEUTER

KLEUTER

SCHOOLKIND

conservatiebegrip

sensomotorische fase

objectpermanentie

preoperationele fase

taalontwikkeling

concreet operationele fase

5.5 de adolescent: cognitieve ontwikkeling (pg 65)

• naast de duidelijke lichamelijke veranderingen: ook in de hersenen (= cognitief) verandert er véél.
• verschillende delen van ons brein en de verbindingen ertussen komen tot           ontwikkeling
• niet alle hersengebieden rijpen even snel!

5.5.1 Veranderingen in de hersenen (pg 65-67)

• formeel operationeel denken (pg 65)
• moeite met plannen en langetermijndenken (pg 66)
  
• egocentrisme en een onrealistisch zelfbeeld (pg 66)
  
• kritische ingesteldheid (pg 67)
  
• creativiteit (pg 67)

onderstaande titels: duid deze zaken aan in je boek!

In de volgende slides vind je deel per deel uitgelegd.

formeel operationeel denken (pg 65)

• formeel-operationeel denken: abstract denken en hypothetisch denken = als.... dan..... : zie video (de kleine jongen kan nog niet hypothetisch denken, het tienermeisje wel)

moeite met plannen en langetermijndenken (pg 66)

• tieners hebben het moeilijk zichzelf tegen te houden om te doen waar ze zin in hebben
• keuzes zijn gebaseerd op korte termijn & wat het meeste voordeel geeft
• schoolwerk zelfstandig plannen en combineren met leuke(re) activiteiten brengt uitstelgedrag mee

Zoek zelf voorbeelden waaruit blijkt dat tieners moeite hebben met plannen en vooruit kijken. Je schrijft ze daarna over in je boek op pg. 66

egocentrisme en een onrealistisch zelfbeeld (pg 66)

• tieners zijn erg gefocust op hun eigen functioneren
• egocentrisme -> zichzelf centraal stellen
• hebben het gevoel uniek te zijn
• hebben het gevoel dat hen niets kan overkomen
• moeite om gevaar in te schatten
• imaginaire publiek -> denken dat iedereen met hen bezig is 

Zoek voorbeelden waaruit blijkt dat tieners vaak egocentrisch denken. Schrijf ze daarna over in je boek pg 67

kritische ingesteldheid (pg 67)

• n.a.v. hypothetisch denken: nemen niet zomaar alles voor waar aan
• alles wordt in vraag gesteld
• kritische ingesteldheid en veel vragen stellen 

Zoek voorbeelden van normen (geen waarden) van volwassenen waar tieners kritisch tegenover kunnen staan.
Schrijf ze daarna over in je boek pg. 67

creativiteit (pg 67)

• adolescenten hebben een flexibel brein en leren sneller dan volwassenen
• elke generatie brengt een aantal jongeren voort die tonen dat je op heel jonge leeftijd al geniale ideeën kunt hebben.
• bv. Mark Zuckerberg, Netsky, Coely, bekende jonge Tiktokkers,...