beeldspraak 4 havo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Beeldspraak

Doelen van deze les:

• Je kunt zes soorten beeldspraak uitleggen.
• Je kunt zes soorten beeldspraak herkennen. 

Soorten beeldspraak

Vergelijking 

   werkelijkheid (object)                        beeld

Hij heeft een geheugen      als          een olifant. 

Dat beeldje glimt                    als          een  diamant.

 Hij is een boom                      van         een kerel.                               

Vergelijking zonder als

werkelijkheid     beeld

      Gerrit,              een held op sokken,            vluchtte snel weg.  

     De jongen,      een bange wezel,    durfde niets meer te zeggen       

als

als

als

werkelijkheid

beeld

Hij is zo koppig

een ezel

een bliksemschicht

Hij is zo snel

Zij werd zo rood

een tomaat

metafoor

Alleen het beeld wordt genoemd, de werkelijkheid wordt weggelaten:

• Ruim die zwijnenstal eerst naar eens op. (bedoeld wordt: je kamer)
• Die engel bracht iedereen een kopje thee. (bedoeld wordt: een lief persoon)

Gezegden en uitdrukkingen zijn vaak metaforen:

• Ik heb met hem een appeltje te schillen. (bedoeld wordt: iets rechtzetten)
• Hij heeft het achter zijn ellebogen. (bedoeld wordt: hij is niet eerlijk, achterbaks)

metonymie (mv = metonymia)

deel van geheel (pars pro toto):

• Wil je nog een bordje? (bedoeld wordt: een bordje soep)

geheel voor een deel (totum pro parte):

• Heel amsterdam was in verwarring. (bedoeld wordt: de inwoners)

De maker ipv het object:

• We zetten Marco Borsato even op. (bedoeld wordt: zijn nummer)

personificatie

Een voorwerp of abstract begrip krijgt menselijke eigenschappen:

• De bomen fluisteren haar naam.
• De zon legde een deken van stralen over de bergen.
• De kozijnen schreeuwen om een verfbeurt.

synesthesie

Er worden twee zintuigen met elkaar vermengd:

• De schilder gebruikte schreeuwende kleuren.
• Het gebouw was gevuld met stinkende geluiden.

Het geluk lacht je toe.

1. vergelijking (met als/ zonder als)
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Het kantoor gaat een dagje uit.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Die man praat als een kip zonder kop.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Mijn hart maakte drie sprongetjes van blijdschap.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. synesthesie

'Wil dat rode truitje achter in de zaal nu eindelijk haar mond houden?'

1. metafoor
2. metonymia
3. personificatie
4. vergelijking

'Haar kamer was een zwijnenstal.'

1. metafoor
2. metonymia
3. personificatie
4. vergelijking

Als het vriest, bind ik mijn ijzers onder.

1. metafoor
2. personificatie
3. metonymie
4. synesthesie

Ik proefde de zachte zoetheid van haar opmerking.

1. metafoor
2. metonymie
3. personificatie
4. synesthesie

metafoor

metonymie

personificatie

vergelijking 

synesthesie

Heb je de nieuwe van Ed Sheeran al gehoord?

De stoel zuchtte onder het gewicht van de man.

Je hartslag sust me in slaap.

We zullen haar uit de brand helpen.

Tijd is als lucht: je ziet het niet maar het is er wel.

Zij is tot over haar oren verliefd.

Het hele lokaal viel stil na die opmerking.

Hij hoorde haar kille stem.

Ik weet wat beeldspraak is en kan het toepassen.

Ja

nee

ik heb nog vragen.