Beeldspraak blz.46

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Beeldspraak 3 vwo

Zij is het derde wiel aan de wagen

Vergelijking met verbindingswoord 

Bij een vergelijking wordt iets uit de werkelijkheid/object
(mens, dier of ding) vergeleken met een beeld.
Ze staan dus beide in een zin en worden meestal aan elkaar gekoppeld met het woord 'als'     (object en beeld)
Hij                                    is zo bleek als een lijk.
werkelijkheid                            beeld
object

Dat meisje is zo onschuldig als een lammetje

werkelijkheid                                             beeld

Zuivere Metafoor  

Bij een metafoor wordt het beeld alleen genoemd, de werkelijkheid wordt niet genoemd.                                    

Het is hier een zwijnenstal, ruim op!
                             beeld

De werkelijkheid is bijvoorbeeld een slaapkamer.

Zuivere Metafoor

Voorbeelden:

• Dat schaap is er alweer ingetrapt.

• De overheid gaat snoeien in de uitgaven.  (verminderen)

• Het regent klachten bij de zorginstelling.

Personificatie

Een levenloos ding wordt voorgesteld als een persoon.

'een persoon van iets maken'

Voorbeeld:
Het gevaar loerde op elke straathoek.  
De toekomst lacht je toe.

De huilende wind.

Synesthesie

Dit is een combinatie van twee zintuiglijke indrukken, bijvoorbeeld de tastzin en het gehoor:

 Voorbeeld:

- Scherpe geur 

- Schreeuwende kleuren

Aan de slag

Lezen bladzijde 46 

Opdracht 1 bladzijde 48

Nakijken opdrachten stijlfiguren

1,2,3,6, en 7 (ook te vinden op Elo)

Even de neuzen tellen.

Metonymie

De beeldspraak berust niet op een vergelijking, maar op een specifieke eigenschap van het object.

Pars pro toto 
1   Je noemt een deel in plaats van het geheel 

     Even de neuzen tellen

Totum pro parte 
2  Je noemt het geheel in plaats van een deel
     Nederland moet nu eindelijk weer eens naar een EK 

Metonymie 

Abstractum pro concreto 

3  Je noemt plaats/ruimte, maar je bedoelt de mensen die daar

      zijn.

• De zaal gaf een enorm applaus.
• De school gaat een dag sporten. 

Eponiem 
4    Je noemt de producent, maar je bedoelt het product:
      Mijn Nikes aantrekken 

      De muziekstroming House. -> The Warehouse 

Metonymie 

5. Concreto pro abstractum 

Iets abstract wordt aangeduid met een tastbaar begrip. 

Hij heeft zijn hart op de goede plek. 

-> inlevingsvermogen 

Daar kan je een goede boterham mee verdienen. 

-> inkomen 

Metonymie 

Andere varianten 

Je noemt het materiaal, maar je bedoelt het voorwerp

      Hij won goud
Je noemt een aardrijkskundige naam, maar je bedoelt het product dat daarmee verbonden is. 

     Ik eet het liefst Edammer

Je noemt de eigenschap, maar je bedoelt de persoon

     Die lange

Je noemt het voorwerp, maar bedoelt de inhoud 

Ik lust nog wel een bordje of glaasje 

Het lijkt alsof het een beetje heeft geregend.

Beeldspraak is altijd figuurlijk.

1. WAAR
2. NIET WAAR

'De wind huilt door de bomen.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking
4. -

Welke vorm van beeldspraak herken je? De samenleving is ziek.

1. metafoor
2. metonymia
3. vergelijking
4. personificatie

'Zij zingt als een nachtegaal.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metonymie
3. metafoor
4. personificatie

'Geef mij nog eens een glas'. Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. hyperbool
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia