Het register

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Welk register gebruikte Tom?

1. standaardtaal
2. tussentaal
3. dialect

Welk register gebruikte Tom op het einde?

1. standaardtaal
2. tussentaal
3. dialect

Overdrijft minister Bourgeois of heeft hij gelijk?

Hij heeft gelijk! Op VRT moet standaardtaal gesproken worden.

Hij overdrijft. Tussentaal kan wel op VRT.

Geef een grondige reden voor jouw standpunt.

"De taalvereiste voor onze presentatoren is en blijft het Standaardnederlands. Tussentaal toelaten, laat staan promoten, is niet de bedoeling. Er is wel ruimte voor taalvariatie: informele gesprekken klinken nu eenmaal anders dan presentatietaal. 95% van de uitzendingen van VRT verloopt in het Standaardnederlands", laat de VRT weten in een persbericht.

"Taal is een levend organisme, vandaag spreken we niet meer zoals dertig jaar geleden. In het Taalcharter van VRT laten we ruimte voor die evoluties, maar correct Nederlands blijft het uitgangspunt."

Wat vind jij van het standpunt van de VRT?

Ik ga akkoord.

Ik ga niet akkoord.

Wat vind je van de uitspraak van Geertje over tussentaal?

Ik ga akkoord.

Ik ga niet akkoord.

Geef een grondige reden voor jouw standpunt.

En wat met het dialect?

Dialectsprekers zijn lui en slordig.

Akkoord

Niet akkoord

Dialectsprekers zijn lui en slordig.

Dialecten zijn overblijfselen van het Middelnederlands. Heel wat klanken zijn bewaard gebleven.

Bv. 'skool' ipv 'school' in Kortrijk

= komt van het West-Germaanse 'sk' (= 1000 jaar oud)

Met dialect kun je niet overal komen.

Akkoord

Niet akkoord

Met dialect kun je niet overal komen.

Dialect is niet minderwaardig, maar een standaardtaal is wel breder inzetbaar. 

Formeel vs informeel

Vroeger: dialect is de vijand

Nu: standaardtaal en dialect zijn complementair, afhankelijk van de situatie

Dialect is uniek en authentiek.

Akkoord

Niet akkoord

Dialect is uniek en authentiek.

Geen van de dialecten is echt uniek, want verspreid over grotere geografische gebieden.

Sommige woorden zijn wel uniek.

Bv. Boesjkameree (schommel) in Mechelen

Bv. Hellekapelle (vlinder) in Poperinge

Taal is een belangrijk onderdeel van cultuur.

Geef een argument om duidelijk te maken of je akkoord bent of niet.

Een debat is een discussie met regels waarbij je de jury (en het publiek) wil overtuigen. 

Dat is anders dan: 
- discussie: een gesprek met een meningsverschil waarbij je elkaar probeert te overtuigen

- dialoog: een gesprek tussen 2 personen

Onder andere in verkiezingstijd wordt er veel gedebatteerd.

Zo bijvoorbeeld Donald Trump tegen Joe Biden . Vooral Trump lijkt moeite te hebben om zich aan debatsregels te houden. Hij kan Biden en de moderator maar niet laten uitpraten.  

Waar wordt gedebatteerd?

Bron fragment: Op1 - NPO - 2020

Vraag: Wie willen politici overtuigen in een verkiezingsdebat op televisie?

1. De politici waartegen ze debatteren
2. Het publiek
3. Mensen die mogen stemmen tijdens de verkiezingen

Welke onderwerpen vind jij interessant om over te debatteren?