bs 3.6 en 3.7

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

grote bloedsomloop

kleine bloedsomloop

1.  rechterkamer

2.

3.

4.

5.

6. linkerkamer

7.

8.

9.

10.

linkerboezem

longaders

organen

longen

aorta

longslagaders

rechterboezem

holle aders

bs 3.6 en 3.7

3.6 Gezond leven 

Leerdoelen:

• Je kunt aangeven hoe ik mijn hart en bloedvaten gezond kan houden.
  
  
• Je kunt beschrijven wat er gebeurt bij:
  - een hoge bloeddruk
  - slagaderverkalking
  - een hartinfarct
  
  
• je kunt de gevolgen van alcohol op korte - en lange termijn noemen
  

Gezonde leefstijl

Hart- en vaatziekten: verzamelnaam voor ziekten aan hart en bloedvaten.

Hart en vaatziekten

Erfelijke factoren

Andere oorzaken

Niks aan te doen

Gezonde leefstijl

• Niet roken
• Drink geen alcohol (niet meer dan één glas per dag
• Eet gezond en gevarieerd
• Beweeg regelmatig
• Voorkom stress en zorg voor voldoende ontspanning

Hart en vaatziekten

• aandoeningen aan hart en bloedvaten
• hoge bloeddruk
• slagaderverkalking
• Hartinfarct

Bloeddruk: de druk die het bloed uitoefent op de wanden van de slagaders als het wordt rondgepompt. 

Bij inspanning pompt je bloed harder > hogere druk op de wanden

Te hoge bloeddruk is schadelijk (beschadiging van  de wanden).

Oorzaken hoge bloeddruk: stress, overgewicht, roken, zout eten.

Slagaderverkalking

• Witte bloedcellen en vetachtige stoffen in de wand van het bloedvat. 
• Verdikking wordt hard door kalk. 
• Bloedvat  nauwer en stijver waardoor de bloeddruk stijgt en het hart harder moet pompen. 
• Minder bloed (en dus zuurstof) naar het weefsel --> weefsel in orgaan werkt slechter of helemaal niet meer. 
  
  
• Niet roken, gezond eten en regelmatig bewegen!
  

Hartinfarct

Soms raakt een kransslagader verstopt. Dit deel krijgt dan geen zuurstof meer en kan afsterven

Een ander woord voor hartinfarct is hartaanval

Effecten van alcohol

Kortetermijneffecten:

• Overgeven
• Kater
• Bewusteloos of in coma
• Alcoholvergiftiging

Effecten van alcohol

Lange-termijn-effecten:

• Verstoort de ontwikkeling van de hersenen
• Geheugen kan verdwijnen
• Beschadigt de lever, hersenen, maag en hart
• Dik maker

3.7 weefselvloeistof en lymfe

3.7.13 Je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen.

Weefselvloeistof

bloedplasma

Lymfe

van bloedplasma naar lymfe

Bloedplasma: water met opgeloste stoffen

Bloedplasma haarvaten uit geperst naar omringend weefsel --> weefselvloeistof

Gedeelte weefselvloeistof terug haarvaten in   --> bloedplasma

Gedeelte weefselvloeistof in lymfevat                   --> lymfevloeistof

Weefselvloeistof

Lymfe

Bloedplasma

Vocht buiten de haarvaten; kan O2, witte bloedcellen, voedingsstoffen, CO2 en andere afvalstoffen bevatten

Deze vloeistof bestaat uit water met opgeloste stoffen en witte bloedcellen

In deze vloeistof zitten geen bloedcellen of bloedplaatjes