5H 11.5 Weefselvloeistof en lymfe klassikaal/ll

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

11.5 Weefselvloeistof en lymfe

Doel en begrippen 11.5

Je kan uitleggen hoe weefselvloeistof en lymfe ontstaan

Je kan de bouw en functie van het lymfevatsysteem beschrijven

weefselvloeistof, filtratie, resorptie, colloïd osmotische waarde, lymfevaten, kleppen, lymfeknopen

Oedeem

Als een lymfevat verstopt raakt, kan weefselvloeistof niet worden afgevoerd.

Dit leidt tot een vochtophoping, ook wel oedeem.

Hongeroedeem

- Oedeem

- Armen slingeren

- Spataders

- Borstkanker

- Ondervoeding

Oorzaken

Meer vocht uit haarvat dan terug.

weefsel zwelt op (oedeem) als:

Filtratie (9) - resorptie (10) - afvoer lymfe (7) > 0
Oftewel: filtratie > resorptie + lymfeafvoer

Vaten bij een weefsel

Weefselvloeistof

Bloed stroomt door je bloedvaten en vervoert stoffen naar alle delen van het lichaam. Een deel van het vocht uit bloed komt buiten de bloedvaten terecht. Daar noem je het weefselvloeistof.

Even herhalen

Kan jij de onderdelen in het volgende plaatje benoemen?

Bloedplasma

witte bloedcel

rode bloedcel

weefselvocht komt deels terug het haarvat in

haarvat

weefselvocht

cel

bloedplasma gaat het haarvat uit. Het heet nu weefselvocht

lymfe

lymfevat

weefselvocht gaat het lymfevat in. Het heet nu lymfe

Bloedplasma

witte bloedcel

rode bloedcel

weefselvocht komt deels terug het haarvat in

haarvat

weefselvocht

cel

bloedplasma gaat het haarvat uit. Het heet nu weefselvocht

lymfe

lymfevat

weefselvocht gaat het lymfevat in. Het heet nu lymfe

Weefselvocht

Weefselvloeistof

door bloeddruk

door hogere osmotische waarde in het bloed

Weefselvloeistof

Als bloed bij de haarvaten komt wordt een deel van de bloedplasma de haarvaten uitgeperst (door de bloeddruk!). Dit heet filtratie.

Hier zitten voedingsstoffen en zuurstof in opgelost.

Bloedcellen en grote eiwitten blijven achter.

Weefselvloeistof

Weefselvloeistof zit om alle cellen van een weefsel heen. Stoffen die cellen nodig hebben kunnen ze uit de weefselvloeistof halen (zuurstof, voedingsstoffen)

 

en stoffen die ze niet nodig hebben geven ze af aan het weefselvloeistof (afvalstoffen, CO2).

Weefselvloeistof

De haarvaten nemen ook weer een groot deel van de weefselvloeistof op (resorptie) wanneer ze de organen uit gaan.

Dit komt door de hoge osmotische waarde van het bloed (door de eiwitten die zijn achtergebleven).

Weefselvloeistof

Welke stof gaat volgens tabel niet gefiltreerd?

Weefselvloeistof

Lymfevaten

De colloïd osmotische druk is niet voldoende om alle vloeistof die uit het haarvat gefilterd is weer terug te halen.

Zonder lymfevaten zou er veel vocht in de organen achterblijven.

Lymfevaten

Weefsel bevatten ook lymfevaten die vloeistof kunnen afvoeren.

Die lymfevaten maken deel uit van een lymfevaten stelsel (vergelijkbaar met bloedvatenstelsel).

Vanaf het moment dat de vloeistof in een lymfevat zit heet het lymfe.

Lymfevaten

Lymfevaten bevatten net als aders kleppen om er voor te zorgen dat de lymfe de goede kant op stroomt.

Lymfevatenstelsel

In het lymfevatenstelsel komt alle lymfe uiteindelijk terecht in de borstbuis en de rechterlymfestam.

Van daaruit stroomt de lymfe via de sleutelbeenaderen weer het bloed in richting van de bovenste holle ader.

Lymfeknopen/ lymfeklieren

Verspreid over het lichaam liggen in het lymfevatenstelsel ook lymfeknopen.

In de lymfeknopen wordt de lymfe gezuiverd van o.a. ziekteverwekkers.

opgezette lymfeknopen

aanmaak van witte bloedceel die antistoffen maken. ( +insluiters)

oedeem

Doel en begrippen 11.5

Je kan uitleggen hoe weefselvloeistof en lymfe ontstaan

Je kan de bouw en functie van het lymfevatsysteem beschrijven

weefselvloeistof, filtratie, resorptie, colloïd osmotische waarde, lymfevaten, kleppen, lymfeknopen

IK beheers dit onderwerp

😒🙁😐🙂😃

Extra uitleg nodig?

bekijk de volgende uitlegvideo