Opfrissen congruenties

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Bijvoeglijke naamwoorden

Net als zelfstandige naamwoorden hebben bijvoeglijke naamwoorden (adjectiva) verschillende uitgangen.

Bijvoeglijke naamwoorden

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Daarom sluit het zich aan bij dat zelfstandig naamwoord en heeft dus dezelfde naamval, geslacht en getal. Dat heet met een moeilijk woord congruentie.

Bijvoeglijke naamwoorden

Vergeet niet ρει-regel, bij bepaalde vrouwelijke woorden in het enkelvoud.

Voorbeeld: μακρός (μακρά, μακρόν).

Denk er óók aan dat samengestelde bijvoeglijke naamwoorden géén vrouwelijke uitgangen hebben, want:

SAMENGESTELDE BIJVOEGLIJKE NAAMWOORDEN

Het Grieks heeft bijvoeglijke naamwoorden op -ος (soms -ους), die zijn samengesteld uit twee delen die ieder afzonderlijk een betekenis hebben:

ἀ-θάνατος on-sterfelijk (ἀ- on-, θάνατος dood)

εὔ-νους goed-gezind (εὖ goed, νοῦς geest)

ἄ-δικος on-rechtvaardig (ἀ- on-, δίκη recht)

SAMENGESTELDE BIJVOEGLIJKE NAAMWOORDEN

Deze zogenoemde samengestelde bijvoeglijke naamwoorden hebben geen vrouwelijke uitgang; hiervoor wordt de mannelijke uitgang gebruikt:

ἀθάνατος κεφαλή een onsterfelijk hoofd

Men noemt deze bijvoeglijke naamwoorden ook wel de adjectiva van twee uitgangen, omdat ze alleen een mannelijke en onzijdige uitgang hebben.

congruentie

Het lidwoord geeft aan welk geslacht een zelfstandig naamwoord heeft. Daarom moet je die lidwoorden steeds bij de zelfstandige naamwoorden leren.

congruentie

Om te zien bij welk zelfstandig naamwoord een bijvoeglijk naamwoord hoort, kijk je altijd eerst naar de uitgang van... het lidwoord! 

Als er geen lidwoord is, dan moet je weten of opzoeken wat het geslacht van het zelfstandig naamwoord is.

GEBRUIK VAN HET BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

1. Als bijvoeglijke bepaling

Wanneer er een lidwoord aanwezig is, staat het bijvoeglijk naamwoord:

a. tussen lidwoord en zelfstandig naamwoord: τὸ δεινὸν θηρίον

τὸ δεινὸν θηρίον het verschrikkelijke beest

GEBRUIK VAN HET BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

b. na het zelfstandig naamwoord met herhaling van het lidwoord: 

τὸ θηρίον τὸ δεινόν

GEBRUIK VAN HET BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

Wanneer geen lidwoord aanwezig is, kan het bijvoeglijk naamwoord zowel vóór als achter het zelfstandig naamwoord staan: μεγάλη ὕδρα of ὕδρα μεγάλη.

GEBRUIK VAN HET BIJVOEGLIJK NAAMWOORD

2. Als naamwoordelijk deel van het gezegde

In dit geval past het bijvoeglijk naamwoord zich in naamval en geslacht aan bij het onderwerp:

ἡ ὕδρα μεγάλη ἐστὶ καὶ φοβερά de slang is groot en angstaanjagend

φοβεράν θηρίον

1. goed
2. fout

Τῇ μεγάλῃ ἀνδρείᾳ

1. goed
2. fout

ἧ ἄδικος
βία

1. goed
2. fout

ἑταίρων μακρᾶν

1. goed
2. fout

τὸν δεσπότην μεγάλην

1. goed
2. fout

τὰ θηρία

τὴν κεφαλήν

τας χώρας

τῇ βασιλείᾳ

της θεου

του ἀνθρώπου

οἱ ἄνθρωποι

τοις δεσπόταις

ἀνδρείᾳ

μέγαλα

φοβεράν 

 θνητοῦ 

ἀθανάτου 

νέας

ἄλλοις

πολλοί