Psychologie les 6

• maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 2

Verdedigings-mechanismen

Psychologie

Leerjaar 2 - Semester 2 - Les 6

Inhoud van de les

• Terugblik naar vorige week: spanning, stress en burn-out
• Wat zijn de verdedigingsmechanismen ook al weer?
• Hoe kun je als MZ’er het beste reageren op een verdedigingsmechanisme?
  
• Opdracht voor deze week:
  

PERIODEPLANNNG EN TOETSING

Lesweek 1: Crisissituaties​

Lesweek 2: Traumaverwerking ​

Lesweek 3 & 4: Begeleiden bij reacties op een crisissituatie 

Lesweek 5: Burn-out​

Lesweek 6: Verdedigingsmechanismen​ <= vandaag​

Lesweek 7: Omgaan met verwardheid & omgaan met boosheid​ en Omgaan met eigen emoties​

Lesweek 8: Kennistoets lesweek 1 t/m 7

Terugblik: de symptomen van een burn-out 

Kun je het volgende benoemen:

1.) twee lichamelijke symptomen van een burn-out

2.) twee psychische symptomen van een burn-out

Noem twee lichamelijke symptomen van een burn-out

Noem twee psychische symptomen van een burn-out

Psychisch:

1.) Overmatig piekeren

2.) Niet kunnen ontspannen

3.) Prikkelbaarheid

4.) Somberheid

5.) Huilbuien

6.) Lusteloosheid7.) Angstklachten

8.) Vergeetachtigheid

9.) Slechte concentratie

10.)Schuldgevoelens

De volgende symptomen kun je herkennen:

Lichamelijk:

1.) Extreme vermoeidheid

2.) Slaapproblemen

3.) Hoofdpijn

4.) Maagpijn

5.) Darmklachten

6.) Duizeligheid

Psychisch:

1.) Overmatig piekeren

2.) Niet kunnen ontspannen

3.) Prikkelbaarheid

4.) Somberheid

5.) Huilbuien

6.) Lusteloosheid

7.) Angstklachten

8.) Vergeetachtigheid

9.) Slechte concentratie

10.)Schuldgevoelens

Verdedigingsreacties bij acuut gevaar

1) Vechten

2) Vluchten 

3 Bevriezen

De reactie begint met een hevige angst en stress.

DE DEFINITIE VAN EEN VERDEDIGINGSMECHANISME

‘’Een onbewuste tactiek(gedrag) om de moeilijkheid van een crisissituatie tegen te gaan.’’ 

5 verdedigingsmechanismen

Kennen we ze nog?

1.) Ontkenning

2.) Regressie

3.) Projectie

4.) Rationalisering

5.) Verdringen

Ontkenning

Wanneer iemand in een crisissituatie de realiteit ‘ontkent’. Dit kan gaan over feiten, maar ook over emoties: denk bijvoorbeeld aan zinnen zoals ‘dat heb ik niet gezegd’ of ‘ik heb het niet druk’.

Hoe te reageren:

Vermijd discussies, geef de persoon de tijd om de realiteit zelf in te zien.

Regressie

Bij een regressie valt men terug in kinderlijk gedrag. Tijdens een crisissituatie kan men bijvoorbeeld stampen met zijn haar voeten of buiten proportioneel in huilen uitbarsten’.

Hoe te reageren: 

Bewaak je grenzen en spreek uit welk gedrag wenselijk/effectiever is.

Projectie

Projectie vindt plaats wanneer wij bij een ander iets van onszelf herkennen. Hierdoor reageer je emotioneler op deze crisissituatie dan normaal gesproken. Projectie is het probleem naar iets of iemand anders schuiven.

Hoe te reageren: 

Stuur aan op zelfreflectie op zijn/haar projectieve gedrag, om het inzicht te geven dat dit gedrag niet passend is in deze (nieuwe) situatie

Rationalisering

Bij rationalisering verklaart men zijn/haar gedrag door dit gedrag te systematiseren. ‘Iedereen reageer op deze manier, dus dan mag ik ook zo reageren’. Hiermee legt men de schuld buiten zichzelf.

 

Hoe te begeleiden:

Wijs de persoon op zijn/haar eigen verantwoordelijkheid voor de gevolgen van het getoonde gedrag

Verdringen

Wanneer een persoon ‘verdringt’ dan onderdrukt hij/zij stressvolle herinneringen naar het onderbewuste van onze hersenen. Dit heeft als gevolg dat deze wellicht traumatische ervaringen nog steeds een rol spelen in alledaagse situaties, maar dat de oorzaak hiervan niet zichtbaar is

Hoe te begeleiden:

Therapeutische begeleiding is noodzakelijk om de onderdrukte herinnering te ‘herbeleven’ en deze te verwerken.

Een student die niet slaagt voor zijn examen, kan zeggen dat het examen of de examinator niet eerlijk was.

1. Rationalisatie
2. Projectie
3. Ontkenning
4. Regressie

Een man die niet in staat is om een innige langdurige relatie met een vrouw op te bouwen, kan zeggen dat alle vrouwen ontrouw zijn.

1. Ontkenning
2. Projectie
3. Rationalisering
4. Regressie

Een werknemer die geldt steelt van het bedrijf, kan zeggen dat het concern toch heel groot is en er geen schade van zal ondervinden.

1. Ontkenning
2. Projectie
3. Rationalisatie
4. Verdringing

Welke verdedigingsmechanisme zet de actrice in?

1. Ontkenning
2. Verdringing
3. Projectie
4. Rationalisatie

Opdracht lesweek 6: Verdedigingsmechanismen en hoe te begeleiden

Via Teams – opdrachten krijg je deze week een opdracht aangeboden waarbij je:

1.) Een crisissituatie moet analyseren aan de hand van de lesstof van vandaag.

2.) Moet formuleren hoe jij op de crisissituatie zou reageren?

Succes!

Tot volgende week!