Hoofdstuk 2 gezinnen in de tijd

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hfst. 2 Gezinnen in de tijd

De essentie van dit hoofdstuk is dat gezinnen ook ruilen over de tijd. 

Dit doen ze door bijvoorbeeld in zichzelf te investeren of door te lenen of juist te sparen. 

To do today

• Herhaling §2.1 en §2.2
• uitleg §2.3
• maken opgaven §3 en toepassen H2
• bespreken opdrachten
• uitleg §3.1 en 3.2 

Leerdoel

Aan het eind van de les weet je waarom en op welke manier de overheid ruilt over de tijd. 

Hoeveel sommen uit het boek heb je al gemaakt?

1. 10+
2. 10-5
3. 4-1
4. Ik ga dit weekend beginnen :)

Van een land is het volgende gegeven:
De CPI van dit land is gelijk aan:

1. 104,4
2. 104,5
3. 106,2
4. 108,2

Van een land is het volgende gegeven:
Stel dat bekend is dat dit land in 2020 een inflatie van 3% heeft.
Hoe groot is dan de CPI in 2020?

1. 102,9
2. 103,0
3. 106,0
4. 106,1

De inflatie stijgt met 2,5%
Het inkomen van Rick stijgt met 1,5%
Met hoeveel procent stijgt of daalt de koopkracht van Rick?

1. Daalt met 0,5%
2. Stijgt met 1%
3. Daalt met 1%
4. Stijgt met 0,5%

§ 2.1 Arbeidsproductiviteit in een mensenleven

Arbeidsproductiviteit: productie per werknemer per tijdseenheid. Door stijging van de arbeidsproductiviteit stijgt de waarde van menselijk kapitaal.

De arbeidsproductiviteit stijgt door:

- ......................................................

- .......................................................

- .......................................................

§ 2.1 Arbeidsproductiviteit in een mensenleven

Arbeidsproductiviteit: productie per werknemer per tijdseenheid. Door stijging van de arbeidsproductiviteit stijgt de waarde van menselijk kapitaal.

De arbeidsproductiviteit stijgt door:

- scholing

- werkervaring

- specialisatie

Arbeidsproductiviteit bepaalt onder meer de loonkosten per product voor de bedrijven. Dit bepaalt weer onder andere de kostprijs van producten.

  

Totale loonsom / productie = loonkosten per eenheid product.

Als de arbeidsproductiviteit ........................ stijgt dan de lonen, nemen de kosten per eenheid product af en kunnen de prijzen ......................

Arbeidsproductiviteit bepaalt onder meer de loonkosten per product voor de bedrijven. Dit bepaalt weer onder andere de kostprijs van producten.

Totale loonsom / productie = loonkosten per eenheid product.

Als de arbeidsproductiviteit meer stijgt dan de lonen, nemen de kosten per eenheid product af en kunnen de prijzen dalen.

Inter = Tussen

Tempo(reel) = Tijd. 

Intertemporele ruil houdt in dat je ruilt over tijd. 

§ 2.2 Looninkomen in een mensenleven

Scholing is één van de manieren om de arbeidsproductiviteit te verhogen.

Waarom is scholing investeren? 

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

§ 2.2 Looninkomen in een mensenleven

Scholing is één van de manieren om de arbeidsproductiviteit te verhogen.

Waarom is scholing investeren? 

Je maakt nu kosten (scholing & gemist looninkomen) zodat je later hogere opbrengsten hebt (hogere verdiencapaciteit).

Waarom is scholing ‘ruilen over de tijd’?

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

Waarom is scholing ‘ruilen over de tijd’?

Je loopt nu inkomsten mis en 'consumeert' scholing, maar later zijn de inkomsten hoger, waarmee je de naar voren gehaalde consumptie terugbetaalt.

Ruilen over de tijd 

Synoniem voor intertemporele ruil.

Lenen (je haalt consumptie naar voren)

Sparen (je stelt consumptie uit)

Rente = de prijs van tijd

SUPER BELANGRIJK!

§ 2.3 Consumptie in een mensenleven

Als je een min of meer permanent consumptieniveau wil hebben, moet je ruilen over de tijd. Meestal begin je met geld lenen (studie, koop huis), en betaal je dit later af. In het eerste geval geef je meer uit dan je verdient, daarna verdien je meer dan dat je aan goederen / diensten uitgeeft.

vragen maken

§2.3: vraag 1

toepassen: 2,3,5,6,8

Klaar? ga dan naar test je zelf in de online omgeving

Stelling 1:
Het is goed wanneer de overheid geld leent om een dijk aan te leggen.

1. Eens
2. Oneens

Stelling 2:
Het is goed wanneer de overheid geld uitgeeft om de HEMA te redden.

1. Eens
2. Oneens

Stelling 3:
Het is goed als de overheid geld leent om de salarissen van ambtenaren te betalen.

1. Eens
2. Oneens

Stelling 4:
De overheid moest staatssteun geven aan KLM.

1. Eens
2. Oneens

Stelling 5:
Het is goed als de overheid investeert in beter onderwijs

1. Eens
2. Oneens

Collectieve goederen

• Niemand kan worden uitgesloten.
• Gelijktijdige consumptie.

Collectieve goederen

Obligatie

• Schuldpapier
• Rente
• Aflossing
• Toekomstige generaties betalen mee aan de rente op de obligatie

Welk positief extern effect heeft onderwijs?

Positieve externe effecten onderwijs

• Hogere arbeidsproductiviteit
• Hoger bbp
• Hogere economische groei
• Hogere toekomstige belastingopbrengsten

Een jaar extra onderwijs leidt tot
5%-15% meer loon

1. Waar
2. Niet waar

Aan de slag

§3.1: 1,2,3,6,7

§3.2: 1 en 4