TH2-BS4

Thema 2
Bs 4: Vorming van gedrag
1 / 19
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 19 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 2 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 30 min

Éléments de cette leçon

Thema 2
Bs 4: Vorming van gedrag

Slide 1 - Diapositive

Leerdoelen
- Je kunt toelichten dat gedrag deels erfelijk bepaald is.
- Je kunt de dynamische relatie beschrijven tussen een organisme en zijn omgeving.

Slide 2 - Diapositive

Verdeling gedrag

Slide 3 - Diapositive

Vaste gedragsketens / gedragssystemen
  • alle individuen van een bepaalde soort vertonen in dezelfde situatie hetzelfde gedrag op dezelfde manier. Ritueel gedrag

Nestbouw, om voedsel bedelende meeuwen, zuigreflex babies, eirollen gans
  • Veroorzaakt door een sleutelprikkel.
  • Supernormale stimulus 

Aangeboren gedrag

Slide 4 - Diapositive

Reflexen
Simpelste vorm van gedrag

Een plotselinge prikkel die een automatische, onwillekeurige en steeds dezelfde reactie uitlokt.

Aangeboren, niet aangeleerd

Sommige reflexen verdwijnen na verloop van tijd.

Slide 5 - Diapositive

Bedenk goed dat deze prikkels continu veranderen en een dier daar dus op reageert. Let ook goed op de rode pijl die de terugkoppeling laat zien van het effect (het gedrag) en de prikkels. Vaak zal gedrag een prikkel veranderen of bijvoorbeeld laten verdwijnen.

Slide 6 - Diapositive

Motivatie
 = de bereidheid om bepaalde gedragssystemen uit te voeren.

Dit is afhankelijk van:
  • Anatomie
  • Fysieke toestand
  • Interne prikkel
  • Externe prikkels
  • Periodieke invloeden (daglengte/temp.)

Slide 7 - Diapositive

Motivatie is de combinatie van externe en interne prikkels
De interne prikkel is hier laag (geen hongergevoel), maar de externe prikkel is hoog (erg lekker eten). Dit levert samen voldoende motivatie op om het ijsje te eten
Hier zou je onvoldoende motivatie hebben. Zowel de interne als externe prikkel zijn laag
Als de interne prikkel hoog genoeg is dan is er maar een lage externe prikkel nodig om voldoende motivatie te hebben om te eten

Slide 8 - Diapositive

Sleutelprikkels en supranormale prikkels
Sleutelprikkel = prikkel die een vaste handeling oproept (wanneer de motivatie aanwezig is)

Supranormale prikkel = Overdreven (kunstmatige) prikkel die overdreven reactie oproept.

Dit wordt gebruikt in reclametechnieken!

Slide 9 - Diapositive

Periodieke invloeden
Regelmatig terugkerende schommelingen van prikkelsterkten in het interne of externe milieu

Gedragspatronen met regelmatige tussenpozen:
-Circadiaan (dag)ritme: +- 24 h
-Getijde ritme: 2x per dag
-Circannuaal ritme: +- per jaar

Slide 10 - Diapositive

Regulatie van ritmes
  • Exogeen (uitwendig)
-Licht
-Temperatuur
-Etc.
  • Endogeen (inwendig)
-Biologische klok
Biologische klok synchroniseert met uitwendige prikkel

Slide 11 - Diapositive

Slide 12 - Vidéo

Slide 13 - Vidéo

Sleutelprikkel
Supranormale prikkel

Slide 14 - Diapositive

Thema 2 BS 4
Maak opd 43, 44, 45, 47, 48a, 49, 51, 52, 53

Slide 15 - Diapositive

Is een groot namaak-ei buiten het nest een supranormale prikkel voor het inrol-gedrag?
En is een normaal ei buiten het nest een supranormale prikkel voor het inrol-gedrag?
A
alleen een groot namaak-ei buiten het nest
B
alleen een normaal ei buiten het nest
C
zowel een groot namaak-ei als een normaal ei buiten het nest

Slide 16 - Quiz

Spreeuwenjongen die pas uit het ei gekomen zijn, hebben hun ogen nog dicht.
Wanneer een ouder op het nest landt, sperren ze onmiddellijk hun bek open.

Wat is de uitwendige prikkel voor dit gedrag van de spreeuwenjongen?
A
honger
B
het bewegen van het nest
C
het ruiken van een worm
D
het zien van hun ouder

Slide 17 - Quiz

Baris doet een experiment met een muis in een doolhof. De muis heeft een dag niet gegeten en wordt voor de ingang van de doolhof gezet. Middenin ligt een voedselbrokje. De muis loopt de doolhof in en doet er tien minuten over om het voedselbrokje te vinden. Baris voorspelt, dat de muis de juiste weg naar het voedsel zal leren, als hij vaker door de doolhof loopt. Gedurende enkele uren zet hij de muis om het kwartier bij de ingang. Hij noteert steeds de tijd die de muis nodig heeft om een voedselbrokje te vinden. Na enkele uren loopt de muis niet meer de doolhof in, als hij bij de ingang wordt gezet. Noem de inwendige prikkel die dan ontbreekt om de doolhof in te gaan.

Slide 18 - Question ouverte

Maxime en Zolikha kiezen één bepaalde chinchilla uit en noteren vijf minuten lang, elke vijf seconden, welk gedrag dit dier vertoont. Hun resultaten staan in tabel 2.
Hoe wordt tabel 2 genoemd?
A
Ethogram
B
Protocol
C
Frequentiediagram
D
Sequentiediagram

Slide 19 - Quiz