Bijvoeglijk naamwoord/voorzetsel

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Lesdoelen

Na deze les weet je:

1. Wat een bijvoeglijk naamwoord is en hoe je deze kunt herkennen.
2. Wat een voorzetsel is en deze te herkennen in een zin.
3. Wat telwoorden zijn.

Bijvoeglijk naamwoorden

• Woorden die belangrijke informatie bevatten
• Zeggen iets over een zelfstandig naamwoord
• Staan meestal voor een zelfstandig naamwoord
• Kunnen ook achter het zelfstandig naamwoord staan
  

Voor het zelfstandig naamwoord

Het  blonde meisje

De rode fiets

Een mooie tekening

De lekkere taart

Een leuke vakantie

Achter het zelfstandig naamwoord

Het  meisje is blond

De fiets is rood

Een tekening is mooi

De taart is lekker

Een vakantie is leuk

Basisregel

Meestal eindigt een bijvoeglijk naamwoord op een -e.

Staat er de, het, dit, die, dat of deze voor het bijvoeglijk naamwoord, dan schrijf je -e.

Bijvoorbeeld:

De mooie fiets

Het knappe meisje

Die blauwe jas

De ... (zwart) kat

Het ... (lief) konijn

Uitzondering: een

Staat het woord een voor een bijvoeglijk naamwoord, dan kijk je of het zelfstandig naamwoord een de-woord of een het-woord is.

Is het zelfstandig naamwoord een de-woord, dan schrijf je wel een -e. Is het zelfstandig naamwoord een het-woord, dan schrijf je geen -e.

Bijvoorbeeld

De grote tractor - een grote tractor

De zwarte tas - een zwarte tas

De lelijke hond - een lelijke hond

Het kleine vliegtuig - een klein vliegtuig

Het moeilijke boek - een moeilijk boek

Het zwarte tasje - een zwart tasje

Voorzetsels

Voorzetsels zijn kleine woordjes die dikwijls voor een zelfstandig naamwoord staan. Ze staan nooit alleen en behoren tot andere woorden (en vormen daarmee een woordgroep).

Met een voorzetsel kun je een waar en wanneer aangeven.

Waar                                                Wanneer

Zij staat voor het huis.                  Hij blijft hier tot zaterdag.  

Hij is in het huis.                            Zij begint per vandaag.

Moeder zit achter het huis.          Ik ben hier sinds vorige week.

Instructie

Vaak kun je een voorzetsel herkennen door er 

…de kast of  ... het feest achter te zetten.

voor de kast, op de kast, achter de kast…

tijdens het feest, tot het feest, zonder het feest

Instructie

Waar bevindt het konijn zich?

Ik ren naar beneden

Sleep het vinkje naar het voorzetsel

Ik loop vaak in de stad

Sleep het vinkje naar het voorzetsel

We kijken samen naar voetbal op de televisie

Sleep het vinkje naar het voorzetsel

telwoorden

Telwoorden (tw) zijn woorden die een aantal of hoeveelheid aangeven. 

Bijvoorbeeld: 

vier, honderd, veel, eerste, derde, duizendste, middelste, laatste.

Huiswerk

Maak de opdrachten van 5.7

Doel

Aan het einde van de les ken je de volgende woordsoorten:

- persoonlijk voornaamwoord

- bezittelijk voornaamwoord

Persoonlijk en bezittelijk

Persoonlijk voornaamwoord: duidt een persoon of ding aan.

- Ik ben docent. 

- Hij is erg cool.

- Ik mag jullie erg graag.

- Die vriend van jou.

Persoonlijk en bezittelijk

Bezittelijk voornaamwoord: duidt het bezit aan van iemand. Het staat altijd voor het zelfstandig naamwoord!

- Het is mijn bal.

- Dat is haar trui.

- Dit is jouw pen.

Voorbeelden

• Wie wil vanavond met mij en mijn twee broertjes naar de film?
• Zij willen jouw sleutels, maar die zijn van jou en niet van hen.
  

'Die gekke bril is van mij.'

'mij' is .....?

1. Een bezittelijk voornaamwoord
2. Een persoonlijk voornaamwoord

MIJN telefoon ligt nog aan de lader.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Noem het bezittelijk voornaamwoord.
Wat vond je van mijn doelpunt, Menno?

1. je
2. mijn
3. doelpunt
4. Menno

Huiswerk

Maak de opdrachten van 5.7