V6 Herhaling DNA

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

V6 Herhaling DNA

Oefenvragen

5V DNA

STARTOPDRACHT - EVEN WAKKER WORDEN :)

Je hebt een DNA-molecuul met de volgende DNA-volgorde:

3' TAC TCG TTC 5' (streng 1)

5' ATG AGC AAG 3' (streng 2)

1. Hoe ziet het DNA-molecuul eruit na de DNA-replicatie? 

2. Is het nieuwe molecuul enkel- of dubbelstrengs?

3. Hoe ziet het mRNA-molecuul eruit als streng 1 wordt afgelezen?

4. Hoe heet het proces waarbij dit stukje DNA (gen) wordt gekopieerd?

5. Welke aminozuren worden ingebouwd op basis van de code van streng 1?

6. Hoe heet het proces waarbij het mRNA-molecuul wordt afgelezen?

antwoorden

1. Na DNA-replicatie krijg je 2x precies hetzelfde DNA-molecuul:

TAC TCG TTC (streng 1)

ATG AGC AAG (streng 2)

2. Het nieuwe molecuul is ook dubbelstrengs.

3. Het mRNA-molecuul ziet er zo uit:  5'AUG AGC AAG 3'

4. Het proces waarbij dit stukje DNA (gen) wordt gekopieerd heet: transcriptie

5. De ingebouwde aminozuren zijn: MET - SER - LYS

6. Het proces waarbij het mRNA-molecuul wordt afgelezen heet: translatie

Een student doet onderzoek naar de nucleotidensamenstelling van een bepaald stuk dubbelstrengs DNA. Hij gebruikt hiervoor het mRNA dat gevormd is door transcriptie van dit bepaalde stuk DNA. Dit mRNA bestaat voor 45% uit adenine, voor 15% uit cytosine, voor 25% uit guanine en voor 15% uit uracil. Op grond van deze gegevens kan de nucleotidensamenstelling van het corresponderende DNA worden afgeleid.
Wat is de procentuele verdeling van de verschillende nucleotiden in dit stuk DNA?

1. 20% A, 30% C, 30% G, 20% T
2. 25% A, 45 % C, 15% G, 15% T
3. 30% A, 20% c, 20% G, 30% T
4. 45% A, 15% C, 25% G, 15% T

mRNA.     DNA.        DNA

45% A --> 45% T --> 45% A

15% C --> 15% G --> 15% C

25% G --> 25% C --> 25% G

15% U --> 15% A --> 15% T

45T + 15T = 60 T enkelstrengs = 60:2 = 30T

15G + 25G = 40G enkelstrengs = 40:2 = 20G

enz

Een onderzoeker wil een bepaald enzym veranderen door op een bepaalde plaats in het enzymmolecuul het aminozuur methionine te vervangen door arginine. Het blijkt dat dit mogelijk is door in het DNA in de template streng (= matrijsstreng) één nucleotide te vervangen. Welk nucleotide in de template streng moet hij dan vervangen?

1. een nucleotide met adenine
2. een nucleotide met cytosine
3. een nucleotide met guanine
4. een nucleotide met uracil

Afgelezen streng = template of matrijs

Niet afgelezen = coderende streng, zo ziet mRNA streng eruit

Alleen in mitochondriën is het enzym DNA-polymerase-γ actief. Dit enzym
kopieert, controleert en repareert het mtDNA. Het gen voor dit enzym bevindt zich niet in de mitochondriën, maar in de celkern.
In een cel kunnen de volgende processen optreden:
1 replicatie; 2 splicing; 3 transcriptie; 4 translatie
In welke volgorde treedt eiwitsynthese op?

1. 2-3-4
2. 3-2-4
3. 3-4-2
4. 1-3-2-4

DNA fingerprints die gebruikt worden in de rechtszaal lijken een beetje op de streepjescodes zoals je die op produkten in de supermarkten aantreft. Het patroon van de streepjes in een fingerprint komt overeen met

1. de aanwezigheid van DNA-fragmenten van verschillende grootte
2. de volgorde van de genen op bepaalde chromosomen
3. de aanwezigheid van dominante en recessieve allelen voor bepaalde eigenschappen
4. de volgorde van basen in een bepaald gen

De foutenfrequentie bij de RNA-synthese is hoger dan die bij de DNA-synthese en bovendien ontbreekt het reparatiemechanisme. Toch hebben fouten bij de RNA-synthese minder blijvende gevolgen voor een mens of diens nageslacht dan fouten bij de DNA-synthese. Hierover worden een aantal beweringen gedaan. Welk of welke van onderstaande beweringen zijn juist?
1 Tijdens de interfase wordt RNA korte tijd gebruikt en dan vervangen; DNA wordt niet vervangen.
2 De veranderingen in RNA worden niet blijvend overgedragen op nakomelingen; die in DNA in sommige gevallen wel.
3 Bij deling wordt alleen DNA en geen RNA naar de nieuw gevormde cellen overgebracht.

1. Antwoord 1 en 2
2. Antwoord 1 en 3
3. Antwoord 2 en 3
4. Antwoord 1, 2 en 3

Transcriptie
Een DNA-fragment dat is geïsoleerd uit een Coli-bacterie heeft de volgende volgorde:

    5' – GTAGCCTACCCATAGG – 3' (coderende streng)

Vanaf de template- of matrijsstreng wordt mRNA gemaakt.
Welke basenvolgorde heeft dit mRNA?

1. 3' --CAUCGGAUGGGUAUCC-- 5'
2. 5' --GUAGCCUACCCAUAGG-- 3'
3. 5' --GGAUACCCAUCCGAUG-- 3'
4. 5' --CACAGAUACCCAGAUG-- 3'

mRNA is identiek aan coderende streng muv uracil ipv thymine

In de afbeelding hiernaast zie je een tRNA-molecuul.

Een tRNA bindt aan een stukje van een mRNA molecuul.

Welke code is afgelezen op het DNA om dit stukje mRNA te maken?

1. GAA
2. CTT
3. AAG
4. CUU

DNA = GAA

mRNA = CUU

tRNA = GAA

Hieronder staan een aantal combinaties van begrippen. Welke hebben het minste met elkaar te maken?

1. Helicase en DNA-polymerase
2. Helicase en RNA-polymerase
3. DNA-polymerase en primer
4. Helicase en replicatie

Transcriptie vindt plaats langs welke DNA streng?

1. coderende streng
2. template streng

Wat is een primer?

1. Stukje DNA gemaakt door ligase
2. Stukje RNA gemaakt door primase
3. Stukje RNA gemaakt door polymerase
4. Stukje DNA gemaakt door helicase

Hoe wordt een DNA molecuul altijd afgelezen?

1. Van 5' uiteinde naar 3' uiteinde
2. Van 3' uiteinde naar 5' uiteinde

Lezen van '3 naar '5, bouwen aan C3

Wat is een restrictie-enzym?

1. Is gelabeld nucleotide gebruikt bij sequencen
2. Verbreekt waterstoffenbruggen bij replicatie
3. Kan Okazaki-fragementen aan elkaar koppelen
4. Herkent specifieke nucleotide sequentie en knipt DNA daar door

Met welk enzym begint transcriptie?

1. RNA polymerase
2. transcriptiefactoren
3. spliceosomen
4. DNA polymerase

Hoe noemen we de niet coderende stukken in DNA?

1. introns
2. exons

Uit welke onderdelen bestaat een DNA nucleotide?

1. fosfaatgroep en stikstof base
2. fosfaatgroep, stikstofbase en suikermolecuul
3. OH-groep en fosfaatgroep
4. adenine, guanine, cytosine en thymidine

Aan welke kant van het DNA molecuul bevindt zich het 5' uiteinde?

1. Bij B en D
2. Bij A en D
3. Bij A en C
4. Bij C en D

Transcriptie is het proces waarbij ... wordt omgezet in ...

1. DNA -> mRNA
2. mRNA -> eiwit
3. pre-mRNA -> mRNA
4. eiwit -> mRNA

Wat is de verzamelnaam van technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens?

1. DNA- recombinant techniek
2. Genetische modificatie
3. Biotechnologie
4. Klonen

Wat wordt er gedaan bij recombinant-DNA-techniek?

1. Met behulp van bacteriën wordt van melk yoghurt gemaakt.
2. In het DNA van een organisme wordt nieuwe erfelijke informatie aangebracht.
3. Door het gebruik van gisten wordt brood, bier en wijn bereid.
4. Nieuwe klonen worden gemaakt van gunstige organismen.

Welke vormen van DNA zijn er

1. kern DNA
2. mitochondriaal DNA
3. chloroplast DNA
4. alle drie

De stikstofbases C en G zijn altijd complementair aanwezig in DNA. Waarom?

1. dit wordt geregeld tijdens DNA-replicatie
2. er zijn drie H-bruggen mogelijk
3. er zijn twee H-bruggen mogelijk
4. dit wordt geregeld tijdens mitose

Hoe heet het kleine DNA in bacteriën

1. kern DNA
2. plasmide
3. groot cirkelvormig DNA

Welke mutaties hebben veelal grotere gevolgen?

1. Mutaties in DNA van lichaamscellen
2. Chromosoommutaties in DNA van geslachtscellen
3. Mutaties in niet-coderend DNA
4. Puntmutaties in coderend DNA

Wat doet DNA-ligase?

1. De DNA ketens uit elkaar halen
2. De Okazaki fragmenten aan elkaar koppelen
3. Nieuwe nucleotiden inbouwen
4. Startpunt van replicatie

Zie plaatje: Hoe noemen we de met 'b' aangegeven lijn van het DNA?

1. Okazaki fragment
2. Lagging strand
3. DNA polymerase III
4. Leading strand

Welk voorbeeld van
biotechnologie zie je
hier (cannabis)?

1. Weefselkweek
2. Klonen
3. Polyploïdie
4. Recombinant-DNA-techniek

Welk voorbeeld van
biotechnologie zie je
hiernaast?

1. Weefselkweek
2. Klonen
3. Polyploïdie
4. Recombinant-DNA-techniek

Welk voorbeeld van
biotechnologie zie je
hier?

1. Weefselkweek
2. Klonen
3. Polyploïdie
4. Recombinant-DNA-techniek

Zet de 7 stappen van replicatie in de juiste volgorde 

1

2

3

4

5

6

7

Primase maakt korte RNA primers die functioneren als startpunt van DNA polymerase

Ligase verbindt alle DNA fragmenten aan elkaar.

RNA primers worden vervangen door DNA nucleotiden

replicatie start bij een ori (replicatie startpunt)

single strand binding proteins voorkomen dat het dna weer dubbelstrengs wordt.

Helicase verbreekt de waterstofbruggen en maakt dsDNA ssDNA

DNA polymerase bindt een primer en verlengd deze aan de 3' uiteinde.

Maak de dubbele streng van het DNA molecuul compleet

Sleep de juiste definitie naar de juiste uitleg....

Aan- of uitzetten van genen in een cel

DNA - RNA - eiwit

Cellen die zich kunnen ontwikkelen tot elk celtype

Geprogrammeerde celdood

Bestudeert omkeerbare veranderingen in DNA  zonder verandering in  nucleotiodevolgorde

Genregulatie

Genexpressie

Apoptose

Stamcellen

Epigenetica

Primase

RNA Primer

SSBP's

DNA-polymerase

Helicase

Okazaki fragment

DNA-ligase

Welk stuk RNA moet er bij de transcriptie van dit DNA gemaakt worden?

Kies de juiste. 

C

C

A

T

G

C

C

A

U

G

G

G

T

A

C

G

G

U

A

C