2.4 Wolken en neerslag

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2: Het weer

Paragraaf 4: Wolken en Onweer

Programma

Herhaling paragraaf 1 + 2

Uitleg paragraaf 3

Zelfstandig aan de slag

Bestaat er een lagere temperatuur dan 0K

1. ja
2. nee

Bereken de temperatuur in Kelvin als de temperatuur 1880 Celsius is

1. 2153
2. 1607
3. 1880
4. kan niet

Bereken de temperatuur in graden Celsius als de temperatuur 200 K is

1. -73
2. 473
3. 73
4. kan niet

Reken 10 graden Celsius om naar Fahrenheit

1. 30 F
2. 32 F
3. 50 F
4. 48 F

Wat is het koudste ?

1. 10 graden celsius
2. 80 graden Fahrenheit
3. 273 Kelvin

Meneer Celsius maakte de voor ons bekende thermometer met hulp van

1. Meneer Fahrenheit
2. ijs
3. zijn lichaamstemperatuur en het koudste wat hij had in zijn laboratorium
4. smeltend ijs in water dat hij 0 graden noemde

Doelen van de les

De leerlingen kennen alle fases, met fase overgangen

De leerlingen kennen verschillende wolken en weten hoe ze ontstaan.

De leerlingen weten hoe onweer ontstaat. 

Paragraaf 1

Paragraaf 4

Lucht bevat waterdamp

Hoeveel waterdamp is afhankelijk

van de temperatuur

Hoe hoger de temperatuur, 

hoe meer waterdamp de lucht kan bevatten

Paragraaf 4

Lucht afkoelen --> waterdamp 

op een bepaald moment 

condenseren --> dauwpunt

Dauwpunt = maximale hoeveelheid 

waterdamp die de lucht kan bevatten,

 bij een bepaalde temperatuur

Bij welk punt wordt het dauwpunt aangegeven?

1. Blauw
2. Geel
3. Groen
4. Rood

0

Paragraaf 4

Stapelwolken ontstaan door warme

lucht die uitzet. Bij het dauwpunt 

gaan de lucht condenseren 

(vlakke onderkant)

maar de bellen warme lucht stijgen nog verder, zo stapelen de wolken zich op.

Paragraaf 4

1. Zon warmt aardoppervlak op, bodem wordt op de ene plaats warmer dan op de andere

2. Plaatsen waar de grond warmer is, wordt de lucht boven de grond ook warmer --> ontstaan grote bellen met warme lucht

3. Lucht die warm wordt, zet uit --> dichtheid kleiner dan omringende koude lucht

4. Bellen met warme lucht stijgen op

Paragraaf 4

5. Tijdens stijgen zet de lucht in de bel uit en koelt af --> temperatuur daalt tot onder dauwpunt

6. Waterdamp in luchtbel begint te condenseren --> luchtbel is zichtbaar, stapelwolk ontstaan

7. Stapelwolk aan onderkant meestal vlak, die hoogte ligt het condensatieniveau, hoogte waarop de waterdamp condenseert

8. Toppen stapelwolk geven aan hoe hoog bellen zijn gestegen

Paragraaf 4

1

2

3

4

5

De zon warmt de aarde op en de lucht boven de bodem warmt ook op

Er ontstaan bellen met warme lucht

Doordat de dichtheid kleiner is dan de omringende lucht, stijgen de bellen op

De lucht in de bel zet uit en koelt af, de temperatuur daalt tot onder het dauwpunt

Waterdamp gaat condenseren, er ontstaan stapelwolken

MooiWeerWolken

Paragraaf 4

Temperatuur in opstijgende lucht-

bellen niet veel hoger dan omgeving

Luchtbel stijgt langzaam en bereikt 

geen grote hoogte --> krijgt een

mooiweerwolk

Hierin stroomt de lucht stroomt

SlechtWeerWolken

Paragraaf 4

Temperatuur in opstijgende luchtbel 

veel hoger dan omgeving

Luchtbel stijgt heel hoog, wolk krijgt 

een donkere onderkant

Bovenin de wolk ontstaan ijskristallen 

die naar beneden vallen --> regen/

sneeuw/hagel

Wat is het verschil in ontstaan van mooiweerwolken en buienwolken?

1. Mooiweerwolken zijn lichter van kleur
2. In mooiweerwolken stroomt de lucht rustiger
3. De temperatuur van de luchtbel vergeleken met de omgeving
4. De hoeveelheid waterdamp in de lucht

0

Paragraaf 4

Voorwerpen kunnen vrij makkelijk een elektrische lading krijgen. Denk aan een ballon of een plastic glijbaan waar jij een schok van krijgen. 

Onweer werkt vrijwel op dezelfde manier. Daar wrijven ijskristallen en water langs elkaar waardoor een wolk elektrisch geladen wordt. Als de vonk overspringt heb je een bliksem. 

Zelfstandig aan de slag

Maak paragraaf 2.4

Het herkennen en verklaren van de verschillende wolken is soms lastig. Kijk daar goed naar.

Ben je klaar?

Ga je werk ook nakijken.

kijk nog eens naar paragraaf 1,23 als je die lastig vond.