het participium

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

het tegenwoordig deelwoord

In het Nederlands wordt het tegenwoordig deelwoord gevormd door achter de infinitivus een 'd' te zetten.

Wat is het tegenwoordig deelwoord van het werkwoord 'roepen'?

Tegenwoordig deelwoord me

Een tegenwoordig deelwoord is eigenlijk een bijvoeglijk naamwoord gemaakt van een werkwoord. Daardoor kan het tegenwoordig deelwoord ook een lijdend voorwerp bij zich hebben.

Maak een zin waarin 'roepend' een lijdend voorwerp heeft.

In het Latijn heet het tegenwoordig deelwoord een PPA (participium praesentis activi). Het wordt gemaakt door achter de stam van het werkwoord 'ns' te zetten.

Wat is het PPA van lacrimare?

Wat is het PPA van dicere?

Als lacrimare 'huilen' betekent, hoe vertaal je dan het PPA 'lacrimans'?

Vertaal het zinnetje
'Femina lacrimans in horto ambulat'

Een PPA is een bijvoeglijk naamwoord en wordt dus ook verbogen. Het congrueert dus (in naamval, geslacht en getal) met het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort. Het PPA wordt verbogen als een bijvoeglijk naamwoord van groep 3, maar in de ablativus ev. is de uitgang -e (en niet -i)

Welke combinatie is goed?

1. feminae lacrimantis
2. feminis lacrimantes
3. feminae lacrimante
4. feminis lacrimantis

Hoe vertaal je feminae lacrimantis?

1. voor de huilende vrouw
2. van de huilende vrouwen
3. van de huilende vrouw
4. voor de huilende vrouwen

Vertaal het zinnetje
'Aeneas filium feminae lacrimantis videt'

Doordat een PPA een bijvoeglijk naamwoord is dat is gemaakt van een werkwoord, kan het ook een meewerkend voorwerp of lijdend voorwerp hebben.

Een letterlijke vertaling van een PPA met een lijdend voorwerp en/of een meewerkend voorwerp, levert vaak kromme zinnen op. Dan moet je de zin omvormen tot een hoofdzin met een bijzin.

Vertaal het zinnetje
'Aeneas feminas bellum timentes vidit'

Vertaal het zinnetje
'Aeneas feminam filio cenam parantem vidit'

Een PPA kun je vaak letterlijk vertalen, maar soms levert dat een kromme zin op. Dan vertaal je het PPA met een bijzin die begint met 'die' of 'dat' of met 'terwijl', 'omdat' of 'hoewel'.