Regeling en waarneming basisstof 5 BVJ H4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Basisstof 5 

Spieren en Beweging

Spieren

Een antagonist heft deze samentrekking weer op.

Antagonisten zijn 2 spieren met invloed op elkaars werking bijvoorbeeld de biceps en de triceps

Soorten spierweefsel

• Glad spierweefsel
  
  
• Hartspierweefsel
  
  
• Dwarsgestreept spierweefsel
  
  

Glad spierweefsel

• Langwerpige cellen
• Elke cel een eigen celkern
• Zit in buisvormige of
  holle organen (darmen)
• Autonoom zenuwstelsel
• Spieren reageren trager
  
• Spieren worden niet moe

Hartspierweefsel

• Is gelijk aan dwarsgestreept spierweefsel
  
  
• Staat niet onder invloed van de eigen wil
  valt dus toch onder het autonome zenuwstelsel
  
  
• Bevat veel mitochondriën
  
  
• Dit weefsel raakt niet vermoeid

Dwarsgestreept spierweefsel

• Bestaat uit spiervezels
  
  
• Elke vezel is een reeks versmolten spiercellen.
  Een vezel heeft dan ook meerdere celkernen.
  
  
• Zitten vast aan het skelet of aan de huid
  (skeletspieren of gelaatsspieren)
  
  
• Raken snel vermoeid

Bouw van skeletspieren

Bouw van skeletspieren

• Spier is omgeven met bindweefsel: de spierschede
  
  
• Zit vast aan het skelet met pezen
  
  
• Een spier bestaat uit meerdere spierbundels, elk omgeven met bindweefsel
  
  
• Een spierbundel bestaat uit een aantal spiervezels

Bouw van skeletspieren

• Een axon van een bewegingszenuwcel
  is op het einde vertakt.
  
  
• Elke vertakking eindigt in
  een motorisch eindplaatje
  
  
• Hier wordt het impuls overgebracht naar de spiervezel

Bouw van skeletspieren

• De vertakkingen van één bewegingszenuwcel
  kunnen via de eindplaatjes meerdere
  spiervezels aansturen
  
  
• Eén bewegingszenuwcel en al zijn
  motorische eindplaatjes en spiervezels
  die aangestuurd worden heten een motorische eenheid

Het samentrekken

Het samentrekken van de spiervezels gebeurt alleen als de prikkeldrempel van die spiervezels is overschreden.

Het samentrekken van een spiervezel is altijd maximaal

De kracht van aanspanning hangt dus af van de hoeveelheid motorische eenheden die tegelijk samentrekken

Het samentrekken

• Spiervezels bestaat uit spierfibrillen
  
  
• Tussen deze spierfibrillen liggen veel mitochondriën en glycogeenkorrels.

De mitochondriën zijn de energiefabriekjes van een cel. Zij hebben zuurstof en glucose nodig om ATP te kunnen vormen. ATP is de energie die door de cellen gebruikt kan worden. Omdat glucose niet altijd voorradig is in het lichaam, kan ons lichaam glucose opslaan in de vorm van glycogeen. Ons lichaam doet dit met behulp van het hormoon insuline. Om glycogeen weer om te zetten naar glucose gebruikt ons lichaam glucagon.

Boven is de spierfibril zichtbaar, onder de filamenten waar deze spierfribil uit bestaat.

Het samentrekken

Een spierfribil bestaat uit filamenten:

eiwitdraden die bestaan uit myosine of actine

De rangschikking van deze actine en myosinefilamenten zorgt voor het dwarsgestreepte patroon

Het samentrekken
van een spier

Link naar Bioplek

Op de volgende slide vind je een link naar een pagina met nog meer uitleg over spieren.

https:

Houding en beweging

Er is altijd wel een motorische eenheid die samentrekt maar dit is te weinig om de spier in beweging te krijgen

Dit is wel nodig voor spanning op de pezen en zorgt zo voor de spierspanning

Spierspanning is nodig bij het handhaven van je lichaamshouding

Houding en beweging

• Een spier kan alleen maar samentrekken
  
  
• Een antagonist heft deze samentrekking
  weer op wat nodig is bij onder andere het
  corrigeren van de houding.
  
  
• Antagonisten zijn 2 spieren met een tegengestelde werking bijvoorbeeld de biceps en de triceps.

Houding en beweging

Spieren moet je gebruiken voor een goede conditie van die spieren.

Regelmatig trainen helpt ook bij het sterker maken van spieren

Dit helpt tegen blessures maar ook tegen aandoening als hart- en vaatziekten en suikerziekte (niet aangeboren variant).

Eind van deze les

Je gaat nu verder met het lezen van basisstof 5 in je tekstboek en het maken van de opdrachten 24 tot en met 26.