Spieren en Beweging

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Spieren en beweging 5.6

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en werking van spieren beschrijven.
• Je kunt de effecten van training en dopinggebruik uitleggen.

Drie type spierweefsel bij de mens

Glad spierweefsel

Dwarsgestreept spierweefsel

Hartspierweefsel

Dwarsgestreept spierweefsel

Glad spierweefsel

Glad spierweefsel

Onwillekeurig: je kan deze spieren zelf niet aansturen.

Zitten veel in organen bijvoorbeeld darmen, blaas, baarmoeder, maag, bloedvaten.

Worden aangestuurd door het autonome zenuwstelsel

Dwarsgestreept spierweefsel

-Met elkaar vergroeide cellen (=spiervezels); meerdere celkernen

​

-Willekeurige spieren: Zelf aan te sturen via het animale zenuwstelsel.

Skeletspieren (zie BINAS 90C)

Spierfibrillen

Spierfibrillen zijn opgebouwd uit 2 eiwitten:

1. Myosine (donkere band)
2. Actine (lichte band)

Deze eiwitten vormen filamenten (grote eiwitdraden)

Tussen spierfibrillen bevinden zich:

• Glycogeenkorrels (opgeslagen glycogeen)
• Mitochondriën (nodig voor verbranding)

Myosine en actine schuiven bij samentrekking over elkaar heen

Spierfibril: actine en myosine bij elkaar in een spierfibril

Motorische eindplaatjes

Motorische eindplaatjes zitten

op de spiervezels.

Het zijn de uiteindes van van de vertakkingen

van de axon van een bewegingszenuwcel.

Meestal één eindplaatje per spiervezel.

Een bewegingszenuwcel vormt samen met de spiervezels die 

hij aanstuurt een motorische eenheid.

Antagonisten 

Iedere spier heeft een antagonist.

Een spier kan namelijk zichzelf niet ontspannen: daar heeft hij zijn antagonist voor nodig!!

Wat zijn de antagonisten van je buikspieren?

Krachttraining

Krachttraining zorgt voor meer spierfibrillen binnen een spiervezel (niet meer spiervezels dus!)

Hierdoor kan de spier krachtiger samentrekken en wordt deze dus groter.

Cooling down

Door de cooling-down stroomt het bloed wat sneller door je spieren en kan zo meer afvalstoffen uit je spieren opnemen. De kans op spierpijn neemt hiermee af .

Doping

Doping: Een middel dat de sportprestaties van een sporter verbeterd.

• Verboden stoffen

- amfetamine

- anabole steroïden

• Bloeddoping

Welk van deze vormen van doping heeft het grootste effect op de prestatie van een marathonloper?

1. Anabole steroïden
2. Amfetamine
3. Bloeddoping
4. Geen van allen